Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã Tân Phú, Phổ Yên lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2005-2010, những năm gần đây, đời sống của nhân dân địa phương đã từng bước được cải thiện. Tuy nhiên, bài toán “đột phá” trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế dù đã được chính quyền địa phương triển khai với nhiều biện pháp khả thi nhưng đến nay, Tân Phú vẫn cơ bản là xã thuần nông, tỷ lệ ngành nông nghiệp chiếm gần 70%. Chiếc “chìa khoá” là hướng mở cho bài toán “đột phá” ở nơi đây vẫn còn là một ẩn số…
Đồng chí Trần Văn Phái, Bí thư Đảng uỷ xã Tân Phú cho biết: So với nhiều địa phương khác trên địa bàn huyện Phổ Yên, xã Tân Phú không có thuận lợi về vị trí địa lý, hệ thống đường giao thông nên cơ hội để xã vươn lên thu hút đầu tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp… là rất hiếm. Chúng tôi vẫn nói vui với nhau về địa thế của Tân Phú giống như một "chiếc túi" được thít chặt quanh những khu, cụm công nghiệp của huyện mà không tài nào mở ra được. Hệ thống đường giao thông liên xã hầu như chưa được đầu tư, vẫn là những con đường đất. Không những vậy, vào mùa mưa bão, Tân Phú còn là “rốn nước”, khi ấy, toàn xã trở thành một “ốc đảo”…
Bởi gặp nhiều khó khăn như vậy nên người dân Tân Phú chưa tìm được một hướng đi phát triển kinh tế phù hợp cho riêng mình. Trên đồng đất Tân Phú chúng tôi vẫn thấy chủ yếu là màu xanh của cây lúa, cây ngô. Chị Nguyễn Thị Hương, thôn Phú Cốc tâm sự: Nhiều đời nay, người dân chúng tôi cũng chỉ quanh năm chân lấm tay bùn với cây lúa, củ khoai. Từ năm 2005 trở lại đây, người nông dân đưa nhiều giống lúa cho năng suất, chất lượng cao vào gieo trồng. Nếu như trước đây, năng suất lúa của thôn Phú Cốc chỉ đạt 35-36 tạ/ha, thì nay đạt 55-57 tạ/ha. Niềm vui được nhân lên nhưng chúng tôi hiểu nếu vẫn chỉ thuỷ chung với cây lúa, cây khoai thì không bao giờ có thể làm giàu được.
Trồng dâu nuôi tằm - hướng mở một thời cho nông dân Tân Phú. Nghề này được du nhập vào địa phương từ những năm 1990 trở về trước. Thời điểm cao nhất (năm 2005), toàn xã có trên 400 hộ dân thôn Phú Cốc, Vân Trai tham gia trồng 70 ha tại khu vực ngoài đê Chã, trong đó gần 20 ha dâu lai F1 bằng các giống VH9 và VH13. Từ trên đê nhìn xuống, sông Cầu như một dải lụa ôm chặt những bãi bồi ven sông. Hàng chục năm nay, dòng nước ngọt cùng hương vị phù sa của con sông đã nuôi dưỡng hàng trăm ha lúa, màu. Nhưng vào mùa mưa, con sông lại hung bạo nhấn chìm tất cả những gì nó đã tạo.
Bên bãi dâu, chị Nguyễn Thị Lương mộc mạc: Cách đây 3-4 năm, với 1 sào dâu như thế này, người nuôi tằm chăn được 1 vòng trứng (khoảng 22 ngày) thì thu từ 16-17 kg kén. Giá kén lúc đó cao, vào khoảng 40.000 đồng/kg giúp người dân trong thôn thu nhập từ 1,8-2 triệu đồng/sào tương đương 48-50 triệu đồng/ha, giá trị cao gấp 2 lần so với trồng lúa. Tuy nhiên, do giá kén bấp bênh, có thời điểm giảm xuống còn 15.000 đồng/kg, thậm chí 10.000 đồng/kg khiến người dân chán nản, nên diện tích cây dâu ở Tân Phú giảm đi đáng kể. Cùng với đó, sau 4-5 năm khai thác, cây dâu già cỗi, cộng với lũ lụt thường xuyên xảy ra làm lá dâu mốc, con tằm bị hỏng do ô nhiễm môi trường từ các hộ dân phun thuốc trừ sâu cho lúa, vệ sinh của người chăn nuôi kém nên tằm bị nhiễm bệnh… Kết quả năng suất kén giảm 50%. Toàn xã Tân Phú hiện chỉ còn 20 ha trồng dâu, người dân chuyển sang trồng ngô, lạc, đỗ tương… Dây chuyền chế biến ươm tơ được HTX dịch vụ và chế biến tơ tằm trị giá 600 -700 triệu đồng giờ không phát huy hiệu quả.
Thực hiện chương trình “Dồn điền đổi thửa”, Tân Phú là xã điểm chỉ đạo của cả tỉnh, huyện. Đây được coi là hướng mở ra cơ hội làm ăn mới cho người dân địa phương. Viễn cảnh về những cánh đồng thẳng cánh cò bay, những vùng chuyên canh rau, màu cho thu nhập cao… dần hiện lên. Kết quả, sau 2 năm triển khai, cả xã chỉ có duy nhất gia đình anh Trần Hồng Sơn, xóm Thanh Vân thực hiện dồn điền đổi thửa thành công được trên 1 ha tại xứ Đồng Gạo. Quá trình dồn điền, đổi thửa của anh Sơn cũng khá vất vả, từ 43 thửa ruộng khác nhau anh đã phải dồn, đổi, thậm chí cả thuê và chuyển nhượng, cuối cùng mới có trên 1 ha để phát triển chăn nuôi thuỷ sản.
Một vài năm trở lại đây, nông dân Tân Phú tích cực chuyển hướng sang phát triển chăn nuôi đại gia súc quy mô hộ gia đình. Hộ tham gia chăn nhiều nhất cũng chỉ từ 4-5 con bò. Cũng từ năm 2006 trở lại đây, trên 100 hộ dân thôn Vân Trai chuyển sang sản xuất thóc giống với quy mô 15 ha cho giá trị kinh tế cao. Theo tính toán của nông dân, 1 kg thóc giống có giá trị bằng 1,3 kg thóc thịt. Những đốm lửa hy vọng lại được nhen lên sau hàng loạt thất bại.
Con đường chinh phục bài toán “đột phá” của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Tân Phú đến giờ vẫn chưa đạt kết quả như mong muốn. Những giống cây, con phù hợp với đồng đất địa phương, cho thu nhập cao, mở ra hướng làm ăn mới cho nông dân vẫn chưa được tìm ra. Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2010, tỷ lệ kinh tế nông nghiệp còn 60,5% trong cơ cấu kinh tế của xã, sản lượng lương thực đạt trên 2.300 tấn, Đảng bộ xã Tân Phú đề ra một số giải pháp: Chỉ đạo nông dân đưa KHKT tiên tiến vào đồng ruộng, trong đó chú trọng đầu tư thâm canh tăng vụ bằng cách đưa các giống lúa có năng suất, chất lượng cao vào địa phương, tăng diện tích lúa cao sản với năng suất đạt trên 56 tạ/ha. Cùng với đó, xã tích cực vận động người dân chuyển dịch cơ cấu mùa vụ, tăng hệ số sử dụng đất từ 2,5 lần (như hiện nay) lên 2,7 lần/năm. Đồng thời, xã xây dựng kế hoạch phát triển chăn nuôi mô hình trang trại bò thịt, lợn hướng nạc, nuôi trồng thuỷ sản, phấn đấu tăng giá trị thu nhập trong ngành chăn nuôi chiếm trên 45% cơ cấu nông nghiệp. Để làm được những việc này, đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể, cơ quan ban, ngành liên quan giúp người dân nâng cao trình độ KHKT, cho vay vốn đầu tư…
