Công ty liên doanh kim loại mầu Việt Bắc là một trong số ít các doanh nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh thời gian qua dám mạnh dạn đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng nhà máy chế biến sâu theo chủ trương của Chính Phủ.
Ngay từ giai đoạn đầu xây dựng Nhà máy chế biến kẽm tại KCN Điềm Thụy (Phú Bình), doanh nghiệp này đã phải dừng thi công gần một năm vì những vướng mắc về môi trường. Giờ đây, khó khăn lại chồng chất hơn đối với doanh nghiệp khi nền kinh tế đang trong giai đoạn suy giảm. Cùng với sự trợ giúp đắc lực từ các gói kích cầu tháo gỡ khó khăn của Chính phủ, đòi hỏi nội tại doanh nghiệp phải có những nỗ lực tích cực hơn.
Trong điều kiện khó khăn đó, Công ty xác định, ngoài việc tiếp cận và tranh thủ các gói kích cầu về vốn vay, về nguyên, nhiên liệu phục vụ xây dựng, mặt khác quan trọng hơn là huy động tối đa nội lực của đơn vị. Với tính chất là doanh nghiệp liên doanh (góp vốn của 3 doanh nghiệp là Công ty khoáng sản Bắc Kạn, Công ty Kim Sơn-Thái Nguyên và Công ty Húc Chúng-Trung Quốc), nên việc huy động từ các đơn vị góp cổ phần đã giúp doanh nghiệp tháo gỡ được không ít khó khăn. Riêng Công ty khoáng sản Bắc Kạn vẫn cung cấp thường xuyên tinh quặng kẽm cho doanh nghiệp để sẵn sàng phục vụ nguyên liệu chế biến khi Nhà máy đi vào hoạt động. Hai đơn vị còn lại cũng đang đẩy mạnh huy động tài chính để đẩy nhanh tiến độ thi công Nhà máy.
Theo thiết kế, Nhà máy kẽm Việt Bắc có 4 dây chuyền sản xuất chính. Hiện nay, dây chuyền sản xuất bột ôxit kẽm đã được hoàn tất và đã chạy thử. Ba dây chuyền còn lại đang trong giai đoạn thi công gồm: Hệ thống lò sôi và điều chế axit sunfuaric, hệ thống lò điện hồ quang và dây chuyền điện phân kẽm. Ngoài ra, để bảo đảm môi trường, doanh nghiệp cũng đang đồng thời thi công công trình xử lý nước thải tập trung. Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, song doanh nghiệp vẫn quyết tâm hoàn tất xây dựng các hạng mục công trình trong năm 2009 này. Để bảo đảm tiến độ đề ra, Công ty liên doanh kim loại mầu Việt Bắc đã tổ chức phát động trong toàn thể cán bộ, công nhân đơn vị thực hiện các biện pháp tiết kiệm, đặc biệt là tiết kiệm trong chi phí thi công và bố trí lực lượng lao động. Anh Vũ Mạnh Hùng, Phó Phòng Kế hoạch kỹ thuật của Công ty cho biết: Doanh nghiệp đã thông báo tới các tổ đội thi công quán triệt công nhân triệt để thực hành tiết kiệm vât tư, vật liệu sau thi công; tuân thủ nghiêm chỉnh giờ giấc làm việc để đảm bảo chất lượng và hiệu quả công việc; sàng lọc, tuyển lựa cán bộ, công nhân phù hợp với từng công việc, tránh dư thừa, chồng chéo lao động trong một dây chuyền thi công...
Để giải quyết việc làm tại chỗ, thời gian qua Công ty đã tuyển chọn 60 lao động địa phương cử đi đào tạo chuyên ngành luyện kim để sẵn sàng đảm nhiệm các khâu trong hệ thống dây chuyền chế biến khoáng sản khép kín của Nhà máy. Hiện nay, lực lượng lao động này đã hoàn tất khóa đào tạo, nhưng Nhà máy vẫn chưa xây dựng xong. Do vậy, Công ty đã quyết định sử dụng lực lượng lao động này vào phụ giúp xây dựng hạ tầng Nhà máy để vừa tăng thu nhập cho công nhân, vừa tiết kiệm chi phí thi công. Ngoài ra, một số công nhân đã vào làm việc tại dây chuyền sản xuất bột ôxit kẽm (đang phải tạm dừng hoạt động) cũng được tạo điều kiện tham gia thi công. Nhờ có các biện pháp tiết kiệm và bố trí lao động hợp lý, thời gian qua tiến độ thực hiện dự án xây dựng Nhà máy kẽm Việt Bắc được cải thiện hơn, thu nhập bình quân người lao động vẫn được duy trì ở mức 1,5 đến 2 triệu đồng/người/tháng.
Một mặt vẫn tổ chức xây dựng Nhà máy chế biến, một mặt Công ty tiếp tục thực hiện các thủ tục cần thiết để có thể khai thác mỏ, sẵn sàng cung cấp nguyên liệu khi Nhà máy đi vào hoạt động. Đó là 12 điểm mỏ chì, kẽm và hai điểm mỏ titan trên địa bàn tỉnh. Có 6 điểm mỏ đã được thăm dò trữ lượng, một điểm mỏ được cấp phép khai thác. Đây là những bước chuẩn bị quan trọng để có thể chủ động sản xuất trong thời gian tới.
Khi được hỏi về tình hình tài chính của doanh nghiệp thời gian tới, ông Vũ Hồng Minh, Tổng Giám đốc Công ty cho biết: Thực tế chúng tôi đang rất khó khăn về tài chính. Chúng tôi đã ký hợp đồng mua dây chuyền thiết bị của phía đối tác Trung Quốc từ khi bắt đầu thực hiện Dự án. Nhưng do để chậm tiến độ thi công, quá hạn hợp đồng, nên phía doanh nghiệp Trung Quốc yêu cầu phải bồi hoàn tiền chi phí kho bãi, duy tu bảo dường và trả lãi ngân hàng với số lượng lên đến 12,5 tỷ đồng. Hiện nay, trong kho dự trữ của doanh nghiệp còn khoảng 500 tấn kẽm thỏi nhưng do giá tại thời điểm này quá thấp nên chúng tôi chưa xuất bán. Doanh nghiệp đang lập hồ sơ và mong muốn được vay vốn ngân hàng nhằm giải quyết những khó khăn trước mắt.
