Từng bước thoát nghèo từ nghề phụ

Xã Minh Đức là một xã miền núi, nằm ở phía Tây huyện Phổ Yên, diện tích đất tự nhiên là 19 km2, với 1.673 hộ, 6.723 nhân khẩu. Toàn xã có 20 xóm, trong đó 97% số dân làm nông nghiệp, thu nhập chủ yếu dựa vào cấy lúa, trồng chè và chăn nuôi nhỏ lẻ. Những năm gần đây nhiều hộ dân xã  đã thoát nghèo, xây dựng kinh tế khá nhờ nghề phụ

Đứng trước ngôi nhà mới khang trang, anh Đỗ Xuân Tỉnh, xóm Chằm, xã Minh Đức vui vẻ nói với chúng tôi: Nhờ đi làm thợ xây mà mấy năm nay thu nhập của gia đình tôi đã khá lên, thoát nghèo từ đầu năm 2008. Qua câu chuyện anh kể, chúng tôi được biết trước nay gia đình anh Tỉnh cũng như nhiều hộ dân khác trong xóm Chằm đều là hộ nghèo. Tuy có 2 sào lúa và ngô, trồng thêm 3 sào chè, nhưng do địa hình ở đây không thuận lợi nên thu nhập của gia đình anh từ nông nghiệp rất thấp. Vài năm gần đây, anh đã theo bạn bè, anh em trong xã đi làm thợ xây, với thu nhập bình quân là trên 2 triệu đồng/tháng. Đến mùa vụ, anh vẫn nghỉ vài ngày để phụ giúp vợ thu hoạch. Nghề thợ xây đã mang lại thu nhập chính cho gia đình anh. Anh đã xây được ngôi nhà 4 gian khang trang trị giá trên 70 triệu đồng, sắm tủ, ti vi, xe máy, nâng cao chất lượng đời sống.

Không chỉ riêng gia đình anh Tỉnh mà nhiều hộ khác ở xã Minh Đức trong 2-3 năm gần đây đã thoát nghèo, xây dựng kinh tế khá giả nhờ làm nghề phụ. Xóm Chằm của xã Minh Đức là nơi tập trung đông các lao động thanh niên đi làm nghề thợ xây, xóm có 250 hộ thì có tới 175 hộ có người theo nghề này. Họ đi làm theo nhóm, phù hợp với sở thích. Trung bình một người thợ xây có thu nhập từ 80-100 nghìn đồng/ngày công. Với thợ phụ hồ thì thu nhập cũng lên tới 60-70 nghìn đồng/người/ngày công. Tính bình quân, thu nhập một tháng từ nghề thợ xây là trên dưới 2,5 triệu đồng/người.

Vài năm gần đây, do cơ cấu mùa vụ có sự thay đổi, các tiến bộ khoa học kỹ thuật được chuyển giao kịp thời, góp phần nâng cao trình độ thâm canh cho người dân Minh Đức, năng suất cây trồng đã được nâng cao hơn trước, nhưng so với các địa phương khác, vẫn thấp hơn rất nhiều. Tính đến nay, năng suất lúa trung bình đạt 1,8 tạ/sào, năng suất chè khô đạt 13 kg/sào/lứa. Do vậy phần lớn lao động trong xã phải đi làm nghề phụ như thợ xây, thợ mộc, sơn bả ma tít… Ở các xóm Chằm, xóm Hồ, xóm Đậu, có tới trên 70% số người dân biết làm các nghề phụ này. Hiện xã có 9 xưởng mộc với quy mô lớn và hàng chục xưởng mộc quy mô nhỏ, thu hút hàng trăm lao động của địa phương.

Chúng tôi đến xóm Hồ, hay còn được người dân nơi đây gọi với biệt danh “xóm mộc”. Ở đây tập trung 6 xưởng mộc, với gần 30 lao động. Gia đình ông Phạm Văn Toàn là một trong số các hộ có xưởng mộc quy mô lớn. Gia đình ông có 5 sào ruộng, chủ yếu trồng 2 vụ lúa và ngô. Thu nhập từ làm nông nghiệp thấp nên ông Toàn đã quyết định phát triển nghề phụ. Ông là người đầu tiên trong xã đi học nghề mộc ở Hưng Hà, Thái Bình rồi về mở xưởng tại gia đình từ những năm 1990. Ông mua sắm các máy móc thiết bị hiện đại, tổ chức đào tạo nghề cho các thanh niên trong xã. Đến nay, xưởng của ông thu hút gần 10 lao động, với mức thu nhập bình quân là gần 2 triệu đồng/người/tháng. Từ khi làm nghề mộc, kinh tế gia đình ông phát triển, hàng năm có thu nhập trên 100 triệu đồng. Ông Toàn và các hộ làm nghề phụ ở xã đều mong muốn được các cấp lãnh đạo quan tâm, phát triển nghề này theo quy mô lớn hơn, xây dựng xóm Hồ thành làng nghề mộc…

Thực tế đã minh chứng, gần 3 năm trở lại đây nhờ phát triển nghề phụ số hộ nghèo của xã Minh Đức đã giảm đi đáng kể. Nếu như năm 2006, xã có 428 hộ nghèo thì đến nay chỉ còn trên 250 hộ. Thu nhập bình quân của người dân trong xã cũng tăng lên đáng kể, từ gần 7 triệu đồng/người/năm (năm 2006) đã tăng lên trên 9 triệu đồng/người/năm (năm 2008)…

Chia tay những người dân xã Minh Đức hay lam hay làm, biết vượt khó khăn để tạo dựng cuộc sống ổn định; chúng tôi tin tưởng và hy vọng những tâm tư nguyện vọng chính đáng về việc thành lập được làng nghề của người dân ở đây sẽ sớm nhận được sự quan tâm, đầu tư của các cấp, ngành. Qua đó, góp phần vào việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế ở địa phương, xoá đói giảm nghèo bền vững.