Ghi nhận từ thực tế cho thấy, không ít doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) của tỉnh thời gian qua đã duy trì sản xuất, kinh doanh ổn định và có những nét khởi sắc vượt bậc mặc dù phải đứng trước những biến động lớn của nền kinh tế toàn cầu. Chính điều đó đã một lần nữa khẳng định những đóng góp đáng kể của cộng đồng các DNNVV trong phát triển kinh tế địa phương.
Công ty TNHH Hoàng Mấm là một trong những doanh nghiệp hoạt động về lĩnh vực xây dựng cơ bản, sản xuất hàng nội thất uy tín của tỉnh nhiều năm nay. Trong giai đoạn vừa qua, sự suy giảm kinh tế đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động, sản xuất kinh doanh của Công ty. Những tháng đầu năm 2009, các sản phẩm nội thất của đơn vị xuất bán ra thị trường rất chậm, đơn đặt hàng cũng giảm nhiều so với trước. Công ty có Nhà máy sản xuất đồ nội thất công suất hàng nghìn sản phẩm mỗi năm, nên việc thị trường lắng xuống khiến doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Trước tình hình đó, Công ty đã tổ chức họp bàn để tìm các giải pháp tháo gỡ. Một trong những giải pháp được đưa ra là gấp rút triển khai thâm nhập thị trường bên ngoài để tăng thị phần bán hàng. Cùng với thị trường truyền thống là Thái Nguyên, Công ty đã tìm đến các tỉnh khác là Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn…, bởi đây là thị trường tiềm năng, thuận lợi giao dịch và có những ưu đãi nhất định. Bằng uy tín và chất lượng sản phẩm, bắt đầu từ tháng 6 trở đi, Công ty đã ký được một số hợp đồng với các đối tác ngoài tỉnh và bán lẻ được nhiều sản phẩm nội thất khác. Tình trạng hàng tồn kho của Công ty đã được giải quyết. Trong năm qua Công ty đã đạt doanh thu trên 20 tỷ đồng.
Hoạt động trong lĩnh vực thương mại phục vụ ngành công nghiệp luyện kim trong và ngoài tỉnh, năm 2009 vừa qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn, song Doanh nghiệp Trung Thành vẫn đạt doanh thu 480 tỷ đồng, lợi nhuận trên 3,5 tỷ đồng và là số ít doanh nghiệp của Thái Nguyên được nhận Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ và Giải thưởng Sao vàng đất Việt. Bước vào năm 2010, Doanh nghiệp vẫn đề ra mục tiêu phấn đấu đạt doanh thu 500 tỷ đồng.
Cùng với hai doanh nghiệp trên là hàng loạt các đơn vị khác trong cộng đồng khối DNNVV của tỉnh cũng không ngừng nỗ lực vượt qua thử thách trụ vững trên thị trường. Cả tỉnh hiện có gần 1.500 DNNVV, hoạt động ở tất cả các lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Mặc dù sức cạnh tranh chưa cao, lại chủ yếu tập trung ở các lĩnh vực thương mại, dịch vụ và chế biến nhỏ, nhưng thời gian qua, nhờ các cơ chế, chính sách ưu đãi của tỉnh và nội lực của từng đơn vị mà các doanh nghiệp này đã dần vươn lên trụ vững trên thị trường. Tổng vốn đầu tư của các này tuy chưa phải lớn, khoảng trên 3.000 tỷ đồng, nhưng cũng được xem là có đủ sức để đẩy mạnh phát triển trong xu thế hội nhập và khắc phục khó khăn hiện nay. Trong những năm qua, kết quả sản xuất, kinh doanh của các DNNVV không ngừng tăng trưởng cả về số lượng và chất lượng. Hằng năm, lực lượng này đóng góp cho ngân sách địa phương từ 15-25% tổng ngân sách cả tỉnh. Một điểm đáng lưu ý là những năm gần đây, ngày càng nhiều doanh nghiệp tập trung vào hoạt động xuất khẩu với các sản phẩm thế mạnh của tỉnh như chè, khoáng sản, may mặc…Chính từ đó đã góp phần nâng giá trị kim ngạch xuất khẩu trung bình của tỉnh lên 50-70 triệu USD/năm. Một điểm nữa cũng đáng quan tâm là khoảng vài năm trở lại đây, một số DNNVV đã tích cực đầu tư tại địa phương với tổng giá trị khoảng hàng chục nghìn tỷ đồng. Trong đó, phải kể đến một số dự án đầu tư quy mô lớn như: Trung tâm thương mại Thái Nguyên, Chợ Thái-T.P Thái Nguyên, Nhà máy may xuất khẩu-KCN Sông Công, Nhà máy vật liệu chịu lửa-Phổ Yên, Nhà máy luyện gang Trại Cau-Đồng Hỷ, Nhà máy luyện xỉ titan Cây Châm-Phú Lương… Mặc dù gặp khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới, song đối với những công trình đã và đang thi công, các doanh nghiệp vẫn quyết tâm huy động mọi nguồn vốn để tiếp tục duy trì đầu tư xây dựng đưa vào sử dụng. Đến nay đã có một số Dự án đi vào hoạt động và cho hiệu quả khả quan.
Trong cộng đồng các doanh nghiệp của tỉnh, khối các DNNVV được đánh giá là có nhiều khởi sắc. Bởi vậy, thời gian qua khối doanh nghiệp này đã đóng góp rất nhiều cho chương trình giải quyết việc làm của địa phương. Hiện nay, các doanh nghiệp đã tạo việc làm cho khoảng 20.000 lao động. Riêng năm 2009 đã có từ 2.000 đến 3.000 lao động được nhận vào làm việc tại các doanh nghiệp trên. Cùng với đó, các hoạt động chăm lo đến lợi ích, quyền hạn của người lao động cũng đã được quan tâm đúng mức. Đã có khoảng 30% đến 35% doanh nghiệp thực hiện nộp bảo hiểm xã hội cho công nhân. Nhờ đó, cuộc sống của nhiều lao động được ổn định hơn, giúp họ yên tâm làm việc và cống hiến hơn.
Trong xu thế cạnh tranh, hội nhập như hiện nay, giới DNNVV Thái Nguyên cũng đã ý thức và chủ động trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để áp dụng và làm chủ khoa học công nghệ. Nhận thức rõ xu hướng chung và tất yếu hiện nay là hiện đại hoá quản lý doanh nghiệp, sử dụng tin học trong quản lý, nên hầu hết các DNNVV trong tỉnh đã sử dụng máy vi tính và phần mềm quản lý doanh nghiệp. Nhờ đó, tính cập nhật, chính xác và nhanh chóng của thông tin, dữ liệu kinh tế được đảm bảo hơn trước rất nhiều. Để khẳng định uy tín, chất lượng và thương hiệu của mình, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tiếp cận các tiêu chuẩn nước ngoài và quốc tế dành cho chất lượng các sản phẩm hàng hoá của doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp đã đăng ký được mẫu mã, nhãn hiệu sản phẩm của mình trên thị trường. Toàn tỉnh hiện có trên 20 nhãn hiệu hàng hoá, kiểu dáng công nghiệp, sáng chế, giải pháp hữu ích được công nhận.