Những ngày gần đây, nhiều người dân T.P Thái Nguyên đã đổ xô đi mua quạt, máy điều hòa, tủ lạnh, tủ bảo ôn để đối phó với những trận nắng nóng kéo dài và tình trạng cắt giảm điện thường xuyên. Nhu cầu sử dụng đồ điện tăng đột biến khiến các cửa hàng điện lạnh không đủ nguồn hàng cung cấp ra thị trường.
Đổ xô mua quạt tích điện, máy điều hòa
Ngay từ những đợt nắng nóng đầu tiên của mùa hè năm nay, nhu cầu sử dụng quạt điện, máy điều hòa, tủ lạnh đã tăng khá cao so với năm trước. Trong điều kiện kinh tế phát triển như hiện nay, việc mỗi gia đình có thu nhập trung bình nhất cũng có thể sắm một máy điều hòa để giải tỏa những cơn nóng bức là rất bình thường. Theo nhận xét của các chủ cửa hàng điện lạnh trên địa bàn T.P Thái Nguyên thì vào mỗi đợt nắng nóng, người dân lại đổ xô đi mua máy điều hòa, quạt điện và tủ lạnh.
Những ngày thời tiết gay gắt nhất, chúng tôi đã có mặt tại thị trường điện lạnh trên địa bàn thành phố. Tại Trung tâm mua sắm cao cấp Tiến Ngân (đường Hoàng Văn Thụ) mấy ngày gần đây người vào ra mua hàng đông hẳn lên. Bà Hoàng Thị Yến, xã Sơn Cẩm (Phú Lương) vừa xem hàng vừa nói với chúng tôi: “Thời tiết nóng quá, điện lại thường xuyên bị cắt giảm tải nên tôi đã chọn giải pháp mua quạt tích điện về dùng. Tưởng dưới thành phố sẵn quạt tích điện nên mấy người hàng xóm gửi tiền nhờ mua hộ, nhưng đi mấy cửa hàng rồi giờ mới mua được một chiếc. Giá đắt quá anh ạ.” Theo chủ cửa hàng thì thời gian gần đây trên địa bàn thành phố đang “cháy” sản phẩm quạt tích điện. Loại quạt sản xuất tại Nhật Bản, Thái Lan và trong nước với giá từ 1 đến 2 triệu đồng/chiếc thì hầu như không có để bán. Giờ chủ yếu là quạt tích điện của Trung Quốc nhưng giá cũng đội lên ngất ngưởng mà vẫn thiếu trầm trọng.
Trung tâm điện máy Sơn Mai (đường Bắc Kạn) là một trong những cơ sở cung cấp hàng điện lạnh lớn nhất trên địa bàn thành phố. Từ đầu vụ hè đến nay, cơ sở này đã tiêu thụ vài trăm máy điều hòa các loại. Mỗi ngày Trung tâm đón hàng trăm lượt khách đến xem và mua hàng, chủ yếu là mua máy điều hòa và tủ lạnh. Bà Nguyễn Thị Thanh Mai, chủ cơ sở cho hay: “Nếu có hàng và có đủ nhân công lắp máy thì cao điểm một ngày có thể xuất tới cả trăm bộ điều hòa. Giờ đây, mỗi ngày Trung tâm chỉ có thể đáp ứng khoảng 30 bộ máy mà thôi. Chúng tôi đang thiếu hàng trầm trọng, nhất là các loại cao cấp hiệu Panasonic, LG, Toshiba, Samsung. Người mua hàng chủ yếu chọn loại điều hòa Panasonic 9.000 BTU một chiều lạnh có Ion và loại 10.000 BTU tiết kiệm điện”.
Theo thống kê sơ bộ, trên địa bàn thành phố có tới cả chục cơ sở kinh doanh điện lạnh, nhưng nổi bật nhất vẫn là mấy cơ sở lớn như: Trung tâm Điện máy Dũng Thành, Trung tâm điện tử, điện lạnh Huyền Vân, Trung tâm điện tử Quang Thái... Vào thời điểm này, các trung tâm nói trên đều trong tình trạng khan hiếm hàng, đặc biệt là quạt điện và máy điều hòa. Anh Phan Đình Huyền, giám đốc Trung tâm điện tử, điện lạnh Huyền Vân (đường Cách mạng Tháng Tám) cho biết: Vào ngày cao điểm chúng tôi xuất được khoảng 60 bộ máy điều hòa. Riêng mặt hàng tủ lạnh, tủ bảo ôn cũng tiêu thụ nhiều hơn so với năm trước nhưng ở thời điểm này chưa đến mức “sốt” hàng.
Để biết rõ thêm về nhu cầu sử dụng đồ điện lạnh của nhân dân trong dịp hè này, chúng tôi đã tìm đến Công ty Điện lực Thái Nguyên. Tại đây, ông Trần Nguyên Thắng, Trưởng Phòng Kinh doanh điện năng cho biết: Qua theo dõi hàng ngày, chúng tôi thấy lượng điện sử dụng trong dân từ khi bước vào hè tăng vọt. Chủ yếu là sử dụng máy điều hòa, nhất là vào ban đêm lượng điện năng tiêu thụ ở mức khá cao.
Hàng “sốt” hốt bạc
Theo nhận định của các chuyên gia thì cứ 3 năm lại “sốt” máy điều hòa một lần. Nghĩa là cứ quay vòng khoảng 3 năm thời tiết lại có những đợt nắng nóng dữ dội một lần. Điều đó đồng nghĩa với việc lượng người sử dụng máy điều hòa trong sinh hoạt sẽ tăng lên trong khi nguồn cung thường có hạn, dẫn đến “sốt” hàng. Cũng bởi thế, khi hè năm 2009 thị trường chứng kiến cảnh “cháy” điều hòa thì năm nay ít ai nghĩ mặt hàng này sẽ lại thiếu đến vậy. Do đó, bước vào vụ hè này nhiều chủ cửa hàng điện lạnh đã dự đoán sai. Tuy nhiên, với kinh nghiệm của mình các trung tâm điện lạnh lớn vẫn kịp trở tay, nhanh chóng liên kết gom hàng chờ đến lúc nhu cầu tăng cao, giá đội lên để thu lãi lớn.
Tính từ đầu hè đến nay, giá các dòng máy điều hòa trên địa bàn đã nhích lên từ 300 nghìn đồng đến 700 nghìn đồng/bộ. Cách đây khoảng nửa tháng, một bộ máy điều hòa hiệu Panasonic 9.000 BTU có giá khoảng 6,9 triệu đồng (chưa kể công lắp) thì hiện nay đã lên đến 7,5 triệu đồng/bộ. Trung bình mỗi ngày mỗi trung tâm điện máy lớn của thành phố bán ra từ 15 đến 20 bộ máy điều hòa, nếu vào đợt cao điểm sẽ là gấp đôi, nên lượng tiền lãi thu về là rất lớn. Tương tự vậy, loại hình quạt điện, nhất là quạt tích điện cũng đang là món hàng thu lợi lớn thời gian gần đây. Nếu đầu vụ hè, giá bán một chiếc quạt tích điện của Thái Lan là 1 triệu đồng thì hiện nay đã lên tới 1,2 đến 1,3 triệu đồng/chiếc. Quạt tích điện của Trung Quốc tăng kỷ lục nhất, từ 400 nghìn đồng lên 700 nghìn đồng rồi 900 nghìn đồng/chiếc. Quạt tích điện thường được mua với giá rẻ từ các chợ cửa khẩu giáp biên với Trung Quốc sau đó chuyển về trong nước tiêu thụ. Việc định giá là do chủ cửa hàng quyết định dựa trên nhu cầu nhiều ít của người mua. Do nhiều người đổ xô đi tìm mua nên giá mặt hàng này mới đội lên và ngày càng khan hiếm. Một chủ cửa hàng tiết lộ: Cao điểm có ngày bán được 40 chiếc quạt tích điện. Như vậy, nếu mỗi chiếc quạt chỉ cần lãi khoảng 200 nghìn đồng thì cao điểm có chủ cửa hàng thu lãi khoảng 8 triệu đồng/ngày...
Qua đây cho thấy, đời sống của nhân dân đang từng bước được nâng cao, nhu cầu sử dụng đồ điện lạnh cao cấp cũng từ đó mà tăng vọt. Đây được xem là tín hiệu vui đối với nền kinh tế nhưng ở khía cạnh nào đó cũng sẽ là bất cập nếu các thiết bị hiện đại này không được sử dụng hợp lý, đúng mức trên cơ sở tiết kiệm điện, nhất là trong giai đoạn nguồn điện đang khan hiếm như hiện nay.