20% nguồn tiền lưu thông tại Việt Nam là USD

Đây là kết quả một nghiên cứu mới được ADB công bố sáng nay (15/10), tại Hà Nội. Nghiên cứu này có tiêu đề “Giải quyết vấn đề đa tiền tệ tại các nền kinh tế chuyển đổi”.

Phạm vi của nghiên cứu này được thực hiện tại 3 nước: Campuchia, CHDCND Lào và Việt Nam. Theo nghiên cứu, tại các nước này đồng USD được sử dụng rộng rãi. Tỷ trọng ngoại tệ dao động từ khoảng 20% nguồn tiền lưu thông tại Việt Nam, 50% tại CHDCND Lào và 90% tại Campuchia.

Ông Ayumi Konishi, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam cho rằng: “Giải quyết tình trạng đô la hóa và đa tiền tệ là một vấn đề thuộc chính sách kinh tế quốc gia và Việt Nam đã có những tiến bộ tốt trong quá trình phi đô la hóa”.

Tuy nhiên, ông Ayumi Konishi cũng lưu ý các cơ quan quản lý, đặc biệt là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam rằng chỉ riêng các giải pháp hành chính thì không thể đạt được hiệu quả giảm tình trạng đô la hóa nền kinh tế. Ông này khẳng định: “Điều quan trọng là cần tăng cường niềm tin của nhân dân đối với đồng tiền nội tệ thông qua tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, ổn định tỷ giá, cải cách chính sách tiền tệ và tăng cường năng lực các thể chế tài chính”.

Theo ông Ayumi Konishi, có thể cải thiện phi đô la hóa qua nhiều lĩnh vực: ổn định kinh tế vĩ mô, tăng cường niềm tin của người dân với đồng nội tệ, củng cố hệ thống ngân hàng – tài chính, thị trường kinh doanh, quản trị doanh nghiệp… Muốn vậy, chính phủ và các cơ quan quản lý phải tăng cường tính minh bạch trong quản lý vĩ mô.

Nghiên cứu của ADB cũng đưa ra các đánh giá về lợi ích và chi phí của hiện tượng đô la hóa. Về khía cạnh lợi ích, hiện tượng này sẽ giúp các chính phủ nhìn nhận đúng đắn hơn về định hướng chính sách tiền tệ. Cụ thể là không dễ tài trợ thâm hụt ngân sách thông qua việc in tiền mà chỉ nên sử dụng biện pháp tăng thuế. Ngoài ra, một điểm “lợi” khác là hiện tượng đô la hóa dẫn đến tỷ giá gần như cố định và do đó giá cả sẽ ổn định hơn.

Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều đồng tiền có thể giảm khả năng kiểm soát của các cơ quan quản lý kinh tế đối với các chính sách tỷ giá và tiền tệ. Điều này cũng làm giảm khả năng của ngân hàng trung ương với tư cách là “người cho vay cuối cùng” trong trường hợp xảy ra khủng hoảng ngân hàng, báo cáo nhìn nhận.

Còn theo ông Jayant Menon - Chuyên gia kinh tế cao cấp của Vụ Hội nhập Kinh tế khu vực của ADB, đồng biên tập cuốn sách cho rằng, quá trình đô la hóa làm giảm hiệu quả của các công cụ ổn định kinh tế vĩ mô, nhất là chính sách tiền tệ và tỷ giá mà các nước như Việt Nam cần có để giải quyết các thách thức kinh tế và phát triển như vấn đề lạm phát gia tăng là ví dụ.

Ngoài ra, việc điều chỉnh trước các cú sốc bên ngoài cũng có thể kéo dài hơn và khó khăn hơn khi xuất hiện hiện tượng đô la hóa, thậm chí chỉ một phần hiện tượng này.

Ông Giovanni Capannelli, chuyên gia kinh tế cao cấp của Học viện ADB bổ sung: “Việc chia sẻ thông tin và kinh nghiệm sẽ giúp các cơ quan quản lý tiền tệ của các nước Lào, Campuchia và Việt Nam tìm ra giải pháp đối với vấn đề đô la hóa. Ba nước có lợi ích khi tăng cường hợp tác với nhau, cũng như với các thành viên khác của ASEAN”./.