Giá gas tăng mạnh, ai chịu trách nhiệm?

Mức điều chỉnh tăng 42.000 đồng/bình gas 12kg của các đại lý kinh doanh gas công bố ngày 1-2 vừa qua đã khiến không ít gia đình phải suy nghĩ. Bởi trong tháng 1-2012, giá gas đã điều chỉnh hai lần với tổng mức tăng giá 32.000 đồng/bình 12kg.

Tính chung hai tháng, giá gas bán lẻ tới tay người tiêu dùng đã tăng thêm 74.000 đồng/bình, mức cao nhất trong 10 năm trở lại đây. Câu hỏi mà nhiều gia đình sử dụng gas hằng ngày đặt ra là: giá tăng cao như vậy có hợp lý không và cơ quan nào chịu trách nhiệm quản lý giá mặt hàng thiết yếu này để bảo đảm giá được kiểm soát chặt chẽ? 

Trong khi Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đang nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp kiềm chế tăng giá nhằm giữ lạm phát cả năm 2012 ở mức một con số và ổn định kinh tế vĩ mô thì ngay trong những tháng đầu năm, giá gas bán lẻ đã liên tiếp tăng mạnh. Tính chung 3 lần tăng diễn ra trong tháng 1 và 2-2012, giá gas bán tới tay người tiêu dùng đã tăng khoảng 74.000 đồng/ bình 12kg.

Một số hãng kinh doanh gas lý giải, giá tăng mạnh trước hết là do giá thế giới (giao tháng 2) đã lên mức 1.025 USD/tấn, tăng 145 USD/tấn so với tháng trước. Nhu cầu tiêu thụ gas trên toàn cầu vào mùa đông tăng mạnh cũng góp phần đẩy giá lên cao. Một nguyên nhân quan trọng khác là do thuế nhập khẩu gas mới đây đã tăng từ 2% lên 5%; với mức thuế này, mỗi bình gas 12kg tăng thêm khoảng 8.000 đồng.

Theo quy định, gas là mặt hàng thuộc danh mục bình ổn giá. Khi điều chỉnh giá, DN phải đăng ký với sở tài chính địa phương để bảo đảm giá được kiểm soát. Nhưng trên thực tế, giá gas đã được điều chỉnh đầy… ngẫu hứng. Theo tính toán của một số công ty kinh doanh gas, với giá gas thế giới 1.025 USD/tấn hiện nay, cộng với các khoản thuế, phí vận chuyển, bảo hiểm, lợi nhuận cho nhà nhập khẩu, mỗi bình gas 12kg có mức giá khoảng 300.000 đồng. Cộng các khoản chi phí vận chuyển từ cảng về kho, chi phí chiết nạp, nhân công, khấu hao vỏ bình, lợi nhuận DN… một bình gas giao đến tổng đại lý có giá khoảng 390.000 đồng/bình.

Từ tổng đại lý đến các cửa hàng bán lẻ, giá tiếp tục bị đẩy lên. Theo báo giá của cửa hàng gas Quang Vinh trên phố Lò Đúc, Petro gas, Totall gas có mức giá hiện tại là 460.000 đồng/bình 12kg, các hãng gas Gia Định, Vinagas, Đại Hải giá sàn là 450.000 đồng/bình. Như vậy, với một bình gas 12kg, đại lý bán lẻ hưởng lợi từ 40.000-70.000 đồng/bình.

Ngoài việc phải gánh chịu những đợt tăng giá bất thường, người tiêu dùng còn phải chịu tình trạng tù mù về thương hiệu gas mình đang sử dụng. Anh Nguyễn Đình Thi, ngụ tại phường Ngọc Thụy, quận Long Biên cho biết, gia đình đang sử dụng bình gas màu hồng của Petro Việt Nam. Khi gọi gas, chỉ thấy bình màu hồng là yên tâm sử dụng và không mấy khi kiểm tra thương hiệu. Chỉ đến khi giá gas tăng cao, anh mới để ý bình đang sử dụng có nhãn hiệu SH Petro Gia Định với mức giá chênh lệch với bình gas cùng màu của Petro Việt Nam là 20.000 đồng/bình 12kg.