Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định có đầy đủ yếu tố để hạ lãi suất thêm 1%. NHNN sẽ chính thức công bố việc này trong một vài ngày tới.
Tại cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 2, chiều 6/3, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình khẳng định điều này. Ông Nguyễn Văn Bình đã trả lời các câu hỏi của báo chí liên quan đến hệ thống ngân hàng hiện nay.
PV: Thưa Thống đốc, nhiều người lo ngại về thanh khoản của các tổ chức tín dụng (TCTD). Ông có thể cho biết, đến nay tình hình đã được cải thiện như thế nào?
Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Trong quí IV/2011 nhiều tổ chức tín dụng đã phải vay với hình thức tái cấp vốn để bảo đảm thanh khoản từ NHNN. Bước sang tháng 1 và 2/2012, tình hình chuyển biến rõ rệt. Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đối với các tổ chức tín dụng lành mạnh đã giảm. Cả tháng 2, lãi suất ở mức 7% và tối đa 14% qua các kỳ hạn. Thời điểm này, lãi suất qua đêm của dịch vụ ngân hàng chỉ mức 7-8%/năm. Lãi suất cao nhất ở kỳ hạn 1 tháng là 13-14%”.
Theo đánh giá của NHNN, trong thời điểm hiện nay có khoảng 9 TCTD có tình hình tài chính yếu kém. Đến nay, 9 tổ chức này đang nằm dưới sự kiểm soát chặt chẽ của NHNN. NHNN đang cùng các TCTD này xây dựng kế hoạch tái cơ cấu.
9 TCTD này chỉ chiếm chưa đến 10% trong toàn bộ hoạt động của hệ thống ngân hàng. Sau bước chấn chỉnh ban đầu, thị phần của họ chỉ còn khoảng 6%. Ảnh hưởng của 9 TCTD này đến cả hệ thống không đáng kể.
Đối với nhóm 9 NH này vì có khó khăn về tài chính nên họ vẫn có nợ quá hạn trên thị trường liên ngân hàng. Họ vẫn phải chịu lãi suất phạt do chậm trả nên lãi suất còn cao hơn mức tối đa hiện nay, phổ biến là ở mức 18-20%.
Nhiều TCTD trong quí 4 đã vay tái cấp vốn của NHNN để đảm bảo thanh khoản thì đến nay đã trả nợ đầy đủ. Đó là những tín hiệu tích cực. Những tín hiệu cải thiện thanh khoản trên thị trường NH thể hiện tích cực trên các mặt của đời sống xã hội.
PV: Vậy việc giảm lãi suất sẽ được thực hiện theo lộ trình như thế nào, thưa Thống đốc?
Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Tuần trước, chúng tôi đã có báo cáo tổng thể về hoạt động của hệ thống NH, đặc biệt là vấn đề thanh khoản. Chủ trương của NHNN hiện nay là đã đến lúc NHNN có thể hạ mặt bằng lãi suất xuống 1%. Nói như vậy, có nghĩa là tất cả các mức điều hành lãi suất của NHNN (lãi suất tái cấp vốn, lãi suất OMO, vay qua đêm…) sẽ đồng loạt giảm xuống 1%.
Hiện nay, tình hình thanh khoản đã được cải thiện nhưng NHNN vẫn tiếp tục có những biện pháp điều phối việc cung ứng tiền trong thời gian tới theo hướng tạo ra nguồn vốn để các TCTD có thể cho vay được. Vừa rồi, chúng ta mới chủ yếu tập trung giải quyết thanh khoản, những vấn đề ngắn hạn. Qua thị trường mở của NH, kỳ hạn chỉ có 7-14 ngày. Với mức thời hạn như vậy thì mới chỉ giải quyết vấn đề thanh khoản của các TCTD.
Trong chương trình tái cấp vốn sắp tới của NHNN kỳ hạn của chúng tôi có thể nâng cao lên tới 3-6 tháng, tạo cú “hích” ban đầu cho các TCTD có nguồn vốn để đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng.
Một tín hiệu nữa là tỷ giá ổn định trong cả năm 2011 và 2 tháng đầu năm nay. Hiện nay, NHNN đang mua vào một lượng ngoại tệ rất lớn để cân đối thị trường, nâng cao dự trữ ngoại hối Nhà nước. Kết thúc 2011 so 2010 dù chúng ta rất khó khăn nhưng dự trữ ngoại hối đã tăng gần 50%, riêng 2 tháng đầu năm nay dự trữ ngoại hối tăng thêm khoảng 20% so với đầu năm. Điều này thể hiện, NHNN mua ngoại tệ vào cũng đẩy ra thị trường khối lượng rất lớn VND và khối lượng tiền này không có kỳ hạn. Do vậy, thêm một dòng vốn rất quan trọng được cung cấp ra thị trường. Với các biện pháp đã thực hiện của NHNN, chúng tôi tin tưởng là thanh khoản của các TCTD sẽ tiếp tục cải thiện hơn nữa trong thời gian tới.
PV: Ngoài các biện pháp trên, NHNN còn có những động thái gì để đảm bảo cho hệ thống tăng trưởng bền vững, thưa Thống đốc?
Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Cùng với giải pháp nên trên, NHNN còn phát hành tín phiếu NHNN. Tín phiếu được phát hành dưới các kỳ hạn 1-3-6 tháng và một số ít trường hợp có thể phát hành tới 1 năm với mức lãi suất hợp lý để duy trì mức độ ổn định của lãi suất trên thị trường, mặt khác sẵn sàng hút các loại vốn dư thừa tạm thời mà các TCTD chưa thể nào đẩy ra tín dụng được.
Bằng những công cụ nhịp nhàng như vậy, chúng tôi có thể khẳng định rằng thanh khoản sẽ được đảm bảo, vốn của các TCTD sẽ tăng lên, khả năng giảm mặt bằng lãi suất của các TCTD là hiện thực, khả năng tăng trưởng tín dụng mạnh hơn nữa cũng sẽ được đảm bảo, nhưng đồng thời, chúng tôi cũng luôn kiểm soát được dòng tiền dư thừa trong nền kinh tế thì sẽ không gây áp lực lạm phát cũng không gây nên áp lực thị trường ngoại hối.
Chỉ một vài ngày nữa NHNN sẽ chính thức công bố hạ lãi suất xuống 1%.
Như vậy, những gì NHNN đã tuyên bố cuối năm ngoái thì đến nay đã thực hiện đúng lộ trình.
PV: Việc giảm lãi suất lần này ông có phải chịu áp lực gì hay không, thưa Thống đốc?
Thống đốc Nguyễn Văn Bình: Trong diễn biến của nền kinh tế tại thời điểm này thời điểm khác có thể chịu áp lực, thế nhưng Chính phủ đã bám sát mục tiêu đã đặt ra như tinh thần Nghị quyết 11 và thực hiện kiên quyết. Trong năm 2011 chúng ta cũng nhiều lần chịu áp lực của nhiều phía nhưng chính phủ đã điều hành rất kiên quyết và nhất quán. Chính vì vậy mà chúng ta mới có được kết quả hôm nay. Đó là một bài học, kinh nghiệm quí báu của chính phủ thời gian qua. Tinh thần đó được thể hiện trong Nghị quyết số 01 năm 2012 của Chính phủ. Theo đó, chúng tôi sẽ điều hành kinh tê vĩ mô nói chung và chính sách tiền tệ nói riêng theo đúng mục tiêu đã đề ra. Tất cả những gì chúng tôi đang thực hiện diễn ra theo đúng kịch bản tôi đã công bố trước Chính phủ và báo giới trong năm 2011. Điều đó có nghĩa tôi không chịu bất kỳ một áp lực nào khác.
PV: Xin cảm ơn Thống đốc!/.