Thời điểm này, những cánh đồng lúa xuân ở các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đang trong giai đoạn chín rộ. Bà con nông dân đang khẩn trương thu hoạch lúa chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa.
Chúng tôi đến xã Huống Thượng vào một ngày trung tuần tháng 6, từ sáng sớm, người dân đã có mặt trên những cánh đồng lúa trải dài, vàng óng để thu lúa về nhà. Với phương châm “Gặt đến đâu làm đất ngay đến đó”, bà con nông dân xã Huống Thượng hiện đang đẩy nhanh tiến độ thu hoạch diện tích lúa xuân và tiến hành làm đất để cấy lúa vụ hè thu.
Chị Dương Thị Huyền, ở xóm Bầu vừa nhanh tay xếp gọn những bó lúa trĩu hạt, chắc mẩy vừa vui vẻ cho biết: Gia đình tôi có 6 sào ruộng cấy lúa Khang dân, năng suất đạt khoảng 1,7 tạ/sào, tăng 0,3 tạ/sào so với cùng kỳ năm ngoái. Vụ xuân này, tuy sâu bệnh phát triển mạnh nhưng nhờ thường xuyên thăm đồng nên ngay khi thấy xuất hiện lúa bị nhiễm rầy và bệnh đạo ôn ở giai đoạn chuẩn bị trổ bông, gia đình tôi đã phun thuốc kịp thời nên vẫn đảm bảo được năng suất lúa cao hơn so với mọi năm.
Tại các xã khác như: Nam Hòa, Linh Sơn, Hòa Bình, Hóa Thượng… không khí ngày mùa cũng đang diễn ra nhộn nhịp. Trên khắp các nẻo đường liên xóm, hình ảnh những chiếc xe cải tiến, xe máy kéo kìn kìn chở lúa về các nhà, tiếng máy tuốt lúa nổ giòn giã hòa cùng tiếng cười nói rôm rả của bà con nông dân như càng nhân lên niềm vui được mùa.
Tại cánh đồng xã Hóa Thượng, chị Lại Thị Mền, ở xóm Ấp Thái vừa thoăn thoắt cắt lúa vừa tâm sự: Năm nay, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện triển khai trồng giống lúa lai chất lượng cao mới là HT9 nên gia đình tôi đã dành cả 5 sào ruộng để trồng thử nghiệm thay vì trồng lúa Khang dân như mọi năm. Với việc làm đất theo đúng kỹ thuật mà Phòng Nông nghiệp và PTNT hướng dẫn, chủ động phun thuốc phòng trừ rầy nâu và bệnh khô vằn khi lúa chuẩn bị làm đòng nên toàn bộ diện tích lúa của nhà tôi phát triển rất tốt, cho hạt đều và mẩy, năng suất trung bình khoảng 2 tạ/sào, cao hơn lúa Khang dân từ 0,3 đến 0,5 tạ/sào.
Vụ xuân năm nay, toàn huyện Đồng Hỷ đã gieo, cấy được trên 2.700ha, tăng gần 300ha so với kế hoạch. Trong đó, diện tích lúa gieo sạ, gieo thẳng chiếm 30%, diện tích lúa lai là hơn 500ha với cơ cấu giống chủ yếu là: Syn 6; TH3-3; Việt lai 20... Theo kết quả thăm đồng và đánh giá của Phòng Nông nghiệp và PTNT thì đầu vụ gieo cấy có các đợt rét đậm, rét hại kéo dài đã ảnh hưởng đến tiến độ gieo cấy, đến trung tuần tháng 4, thời tiết khô hạn cùng với sự xuất hiện đợt nắng nóng đã làm cho rầy nâu, rầy lưng trắng và bệnh khô vằn phát triển mạnh. Tuy nhiên, do công tác xây dựng kế hoạch, hỗ trợ sản xuất được chuẩn bị kỹ lưỡng với các công việc như: thực hiện tốt công tác tích nước, điều tiết nước tại các công trình hồ, đập; duy tu sửa chữa các công trình thủy lợi, trạm bơm; khôi phục gần 200 chiếc giếng đào chống hạn tại chân các thửa ruộng; xây mới và đưa vào sử dụng gần 1.500m kênh mương… nên đã góp phần khắc phục hạn hán.
Bên cạnh đó, Trạm Bảo vệ thực vật huyện thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật thăm đồng, bám sát địa bàn, phối hợp tốt với chính quyền cơ sở theo dõi sự phát triển của cây lúa và hướng dẫn cho nông dân phun các loại thuốc bảo vệ thực vật theo đúng chỉ định nên cây lúa được phát triển thuận lợi. Đến nay, các xã trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đã thu hoạch được trên 60% diện tích lúa, tập trung chủ yếu ở các xã như: Cây Thị, Nam Hòa, Hợp Tiến, Tân Lợi… ước tính năng suất bình quân của vụ xuân năm nay đạt khoảng 52 tạ/ha.
Ông Nguyễn Thanh Phương, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT cho biết: Để đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa vụ xuân, chúng tôi đang tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn đôn đốc bà con nông dân khẩn trương thu hoạch diện tích lúa đã chín, đồng thời ngay khi thu hoạch xong bà con tiến hành cày ải, làm đất để trồng lúa vụ mùa và các loại cây màu. Theo kế hoạch, vụ mùa năm nay toàn huyện Đồng Hỷ sẽ tiến hành trên 4.000ha lúa; 350ha ngô và trên 100ha cây đỗ tương, cây lạc. Trong đó tập trung chỉ đạo đưa các giống lúa lai năng suất cao, chất lượng tốt như: Syn 6; TH3-3; Việt lai 20; TB49; GS9… vào sản xuất. Đồng thời, thực hiện chuyển dịch cơ cấu trà lúa mùa muộn chuyển sang trà lúa mùa sớm, mùa trung nhằm mở rộng diện tích gieo, trồng cây vụ đông, hạn chế rủi do, thiệt hại do hạn cuối vụ.
Để hoàn thành tốt các chỉ tiêu sản xuất vụ mùa năm nay và thực hiện tốt việc điều tra, dự tính, dự báo sâu bệnh trên cây trồng, có biện pháp phòng trừ kịp thời, hiệu quả, các cơ quan chuyên môn của huyện đã có kế hoạch triển khai và chuẩn bị tốt các điều kiện cho sản xuất vụ mùa như: Phối hợp với các tổ chức duy trì cho nông dân vay giống, vật tư, phân bón được thuận lợi, kịp thời vụ, đảm bảo về số lượng, chủng loại và chất lượng; kiểm tra, hướng dẫn các tổ đội thủy nông, HTX dịch vụ thủy lợi thực hiện công tác duy tu, sửa chữa và đảm bảo an toàn cho các hồ đập khi có lũ lụt xảy ra; tuyên truyền, hướng dẫn bà con nông dân về kỹ thuật chăm sóc cây trồng, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách và phương pháp nhận biết, phát hiện từng loại bệnh để có biện pháp phòng trừ hiệu quả…