Năm 2012, sau chặng đường gần 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX) về kinh tế tập thể và Luật Hợp tác xã (HTX) 2003. Tuy vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng nhìn chung khu vực kinh tế tập thể mà nòng cốt là các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã vẫn giữ vững và tiếp tục phát triển.
Theo báo cáo đánh giá của Liên minh HTX Việt Nam năm 2012, trong khó khăn chung của nền kinh tế, nhưng có thể thấy khu vực kinh tế tập thể mà nòng cốt là các hợp tác xã vẫn duy trì được hoạt động ổn định, một số lĩnh vực vẫn có những bước phát triển tích cực. Các HTX tiếp tục có sự phát triển về số lượng, tuy không bằng các năm trước, nhưng năm 2012 có gần 700 HTX mới được thành lập trong các ngành, lĩnh vực, nâng tổng số HTX cả nước lên 19.717 HTX. Một số địa phương có nhiều HTX thành lập mới cao, như Vĩnh Phúc: 44 HTX, Cà Mau: 40 HTX, Kiên Giang: 25 HTX, Thanh Hóa 22 HTX,v.v,... Nhiều HTX được củng cố, đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động. Khó khăn như vậy,nhưng năm qua tỷ lệ HTX sản xuất kinh doanh có lãi vẫn đạt hơn 85%.
Theo báo cáo của 34 tỉnh, thành phố mức lãi bình quân đạt hơn 230 triệu đồng một HTX, thu nhập bình quân của một lao động trong HTX đạt 1,8 triệu đồng/tháng. Tốc độ tăng trưởng của các HTX trong một số lĩnh vực,như vận tải, thương mại dịch vụ, tín dụng đạt kết quả khá. Nhiều HTX nông nghiệp đã chủ động đầu tư mở rộng phạm vi và quy mô hoạt động, phát triển thêm các ngành nghề mới, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ các yêu cầu về sản xuất kinh doanh của hộ xã viên. Nhiều HTX vận tải đã đầu tư đổi mới phương tiện, nâng cao chất lượng dịch vụ và sức cạnh tranh; các HTX vận tải bằng taxi, xe buýt, sửa chữa cơ khí, dịch vụ bến bãi... tiếp tục hoạt động ổn định và có bước phát triển. Các quỹ tín dụng nhân dân mặc dù chịu sự tác động rất lớn của biến động tài chính nhưng vẫn là loại hình hoạt động có hiệu quả, duy trì được khả năng thanh toán, đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh của các thành viên... Hoạt động của các HTX đã góp phần tích cực vào việc cung ứng các dịch vụ thiết yếu cho xã viên, hỗ trợ kinh tế hộ xã viên phát triển; đồng thời góp phần chuyền dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, tham gia xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cộng đồng.
Năm 2012, Liên hợp quốc có Nghị quyết là Năm quốc tế HTX, với chủ đề: “HTX xây dựng thế giới tốt đẹp hơn”; cùng với phong trào HTX các nước trên thế giới, Liên minh HTX Việt Nam và các HTX thành viên đã có nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực; lần đầu tiên tổ chức xét chọn và trao tặng cúp vàng: “ Hợp tác vì cộng đồng thịnh vương” cho 100 HTX đơn vị tiêu biểu xuất sắc nhất. HTX Thủy sản Thới An (Cần Thơ) được trao giải thưởng “HTX nghề cá và xã viên điển hình năm 2012” do Tổ chức HTX nghề cá quốc tế bình chọn. Liên minh HTX Việt Nam cũng đã tổ chức nhiều sự kiện quan trọng, như: lễ kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam (11/4), lễ kỷ niệm Ngày HTX nghề cá thế giới lần thứ 2, lễ kỷ niệm Năm quốc tế HTX,v.v,...Các sự kiện trên, đã được các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đánh giá cao vai trò quan trọng của HTX đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và nhấn mạnh, sự quan tâm, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển của kinh tế tập thể.
Về những tồn tại, hạn chế đồng chí Nguyễn Xuân Hiên, Phó chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết: Năm 2012 do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới và những khó khăn của kinh tế trong nước, doanh thu của nhiều HTX trong lĩnh vực sản xuất nhất là các HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp giảm sút, hàng tồn kho tăng, tỷ lệ lợi nhuận thấp, một số HTX phải thu hẹp quy mô sản xuất. Số HTX yếu kém trong cả nước giảm chậm, một số địa phương tỷ lệ HTX yếu kém trong năm qua lại tăng. Những khó khăn nội tại của HTX về vốn, cơ sở vật chất, trình độ cán bộ yếu... chậm được khắc phục. Nhiều HTX ngừng hoạt động đã lâu nhưng chưa được củng cố, tổ chức lại hoặc giải thể. Nhiều HTX tổ chức và hoạt động chưa theo đúng các quy định của Luật HTX; những tồn tại về tổ chức và quản lý trong các HTX chuyển đổi chậm được khắc phục.
Đề cập đến nhiệm vụ trong năm 2013, đồng chí Nguyễn Xuân Hiên cho biết khó khăn thách thức chưa phải đã hết, nhưng thuận lợi có nhiều. Là năm triển thực hiện Kết luận của Bộ chính trị đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (Khóa IX) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và Luật HTX sửa đổi được Quốc hội thông qua tháng 10 năm 2012; từng bước đưa kinh tế tập thể thực sự trở thành thành phần kinh tế quan trọng và cùng với kinh tế nhà nước dần trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân.
Đồng chí nhấn mạnh, để tạo ra những chuyển biến tích cực của khu vực kinh tế tập thể trong năm 2013 và những năm tới, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối phát triển kinh tế tập thể của Đảng; phát triển kinh tế tập thể phải gắn bó mật thiết phục vụ thắng lợi đường lối và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hướng vào phục vụ các nhu cầu và lợi ích của đông đảo các tầng lớp trong xã hội,nhất là các hộ kinh tế cá thể, các cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ và vừa, các hộ nông dân và những người lao động khác; phát triển các loại hình HTX mới trong các ngành, lĩnh vực mà xã hội có nhu cầu, chú trọng phát triển HTX trong khu vực nông nghiệp, nông thôn, gắn phát triển HTX với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp,nông thôn và xây dựng nông thôn mới.
Phát triển kinh tế tập thể với nhiều hình thức tổ chức và phương thức hoạt động đa dạng; từ làm dịch vụ sản xuất, đời sống cho các hộ xã viên đến mở mang ngành nghề, phát triển sản xuất, kinh doanh tổng hợp. Củng cố, đổi mới, phát triển HTX theo những đặc trưng của mô hình HTX kiểu mới và theo các quy định của Luật HTX năm 2012. Tiếp tục hướng dẫn phát triển tổ hợp tác, , coi đây là một bộ phận quan trọng của kinh tế tập thể, từng bước vận động hướng dẫn các tổ hợp tác đủ điều kiện chuyển thành HTX.
Cần chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, góp phần thống nhất nhận thức tạo môi trường tâm lý thuận lợi cho sự phát triển HTX. Tổ chức tốt công tác tổng kết, xây dựng và nhân rộng các HTX điển hình tiên tiến. Tiếp tục triển khai sâu rộng, thường xuyên hai phong trào thi đua do Liên minh HTX Việt Nam phát động là “Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động các HTX, liên hiệp HTX” và “ HTX tiên phong trong xóa đói, giảm nghèo xây dựng nông thôn mới” gắn thi đua với phát hiện và nhân điển hình tiên tiến.
Đồng chí Nguyễn Xuân Hiên nêu rõ: HTX ở nước ta còn có những khó khăn, nhưng vai trò, vị trí của HTX trong nền kinh tế, nhất là trong sản xuất nông nghiệp và ở khu vực nông thôn là không thể phủ nhận. Vì vậy, các cấp ủy, chính quyền cần quan tâm chỉ đạo, xác định phát triển kinh tế tập thể là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của địa phương; có biện pháp khuyến khích, tạo điều kiện để giúp các tổ chức kinh tế tập thể chủ động vươn lên, nhanh chóng khắc phục những hạn chế, yếu kém nội tại, củng cố tổ chức, nâng cao năng lực quản lý điều hành và hiệu quả hoạt động, phát huy lợi thế, sức mạnh vốn có của tổ chức kinh tế tập thể để tăng cường sức cạnh tranh so với các tổ chức kinh tế khác trên thị trường. Tiếp tục thực hiện tốt hai phong trào thi đua: “Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động các HTX, liên hiệp HTX” và “ HTX tiên phong trong xóa đói, giảm nghèo xây dựng nông thôn mới”.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
