Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, năm 2012, Việt Nam đã xuất khẩu sang thị trường châu Phi 2,47 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2011 (không tính nhóm hàng vàng bạc đá quý) và nhập khẩu từ thị trường này 1tỷ USD, giảm 19%.
Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chính sang thị trường này gồm: gạo, điện thoại và linh kiện, giày dép các loại, máy vi tính, sản phẩm và linh kiện, cà phê, hạt tiêu, hàng dệt may, hải sản, sắt thép và sản phẩm từ sắt thép… Và nhập khẩu các mặt hàng: điều, bông, gỗ, sắt thép phế liệu, dầu thô…
Vụ châu Phi, Tây Á, Nam Á (Bộ Công Thương) cho biết, trong 55 nước châu Phi, 10 thị trường xuất khẩu lớn (gồm Nam Phi, Ai Cập, Bờ Biển NGà, Ghana, Algeria, Algola, Nigeria, Senegan, Morocco, Mozambique) chiếm khoảng 80% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang toàn khu vực Châu Phi.
Tại 10 thị trường này, Việt Nam đã có 7 cơ quan đại diện ngoại giao và 5 cơ quan Thương vụ. Đây đồng thời cũng là những thị trường mà thời gian qua, Bộ Công Thương đã tích cực tổ chức các đoàn nghiên cứu chính sách, xúc tiến thương mại, các cuộc hội thảo doanh nghiệp, đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về tiềm năng xuất khẩu...
Mặc dù kim ngạch sụt giảm, chỉ đạt 612,64 triệu USD, song Nam Phi vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại Châu Phi. Năm 2012, kim ngạch xuất khẩu sang Nam Phi giảm 67% do xuất khẩu nhóm hàng đá quý và kim loại quý chỉ đạt 90,28 triệu USD trong khi năm 2011, con số này lên tới 1,5 tỷ USD. Đây là nhóm hàng mà Nhà nước không khuyến khích xuất khẩu kể từ năm 2011. Nếu không tính nhóm hàng này thì kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nam Phi vẫn đạt 522,36 triệu USD, tăng 44% so với năm 2011.
Ai Cập tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam tại châu Phi và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Bắc Phi với kim ngạch đạt 297,82 triệu USD, tăng 26% so với năm 2011. Mặt hàng thủy sản (chủ yếu là cá tra và tôm) tiếp tục giữ vị trí số 1 với kim ngạch đạt 79,66 triệu USD, tiếp đến là hạt tiêu 36,46 triệu USD, xơ, sợi dệt các loại 37,81 triệu USD, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 22,2 triệu USD, phương tiện vận tải và phụ tùng 18 triệu USD, cà phê 15 triệu USD, hàng dệt may 9,5 triệu USD, sắt thép các loại 2,1 triệu USD.
Bờ Biển Nga là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Việt Nam tại châu Phi và lớn nhất tại khu vực Tây Phi năm 2012 với kim ngạch đạt 214,90 triệu USD, tăng 47%. Trong đó gạo chiếm 203,37 triệu USD (479.590 tấn), dệt may đạt 1,88 triệu USD. Mặt hàng gạo của Việt Nam chiếm hơn một nửa lượng gạo nhập khẩu trung bình hàng năm của Bờ Biển Ngà.
Theo Vụ châu Phi, Tây Á, Nam Á, trong những năm tới, châu Phi sẽ vẫn là thị trường xuất khẩu quan trọng của Việt Nam do quy mô dân số lớn, tăng trưởng GDP cao và người tiêu dùng đã quen với hàng hoá Việt Nam. Ngoài ra, tại các nước này có hệ thống cơ quan đại diện ngoại giao, thương mại tương đối đông, tạo điều kiện cho việc hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tìm kiếm đối tác, làm thủ tục xin visa,...
Bên cạnh 10 thị trường nói trên, Việt Nam còn có nhiều khả năng đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường khác như Kenya, Cameroon, Guinea, Tanzania, CH Congo, Liberia và Tuynidi.