Trở lại vùng than Việt Bắc

Tháng Ba, chúng tôi trở lại Công ty Than Khánh Hòa, một mỏ than có trên 60 năm tồn tại và phát triển (1949-2013). Trên sáu thập kỷ khai thác mỏ suốt từ thời kỳ kháng chiến chống Thực dân Pháp và đi tiếp qua cuộc kháng chiến chống Mỹ, đến hôm nay mỏ đã trải qua biết bao thăng trầm cùng với tiến trình của lịch sử. Đất nước đổi mới, đời sống người thợ mỏ đã được cải thiện và nâng dần từng bước, song cũng không sao tránh khỏi được nhiều thời điểm khó khăn.

Con đường bê tông nối từ Quốc lộ 3 vào mỏ do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đầu tư xây dựng là món quà tặng mỏ và nhân dân địa phương được hoàn thành trước Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013 đã cải thiện được rõ rệt điều kiện sống và việc đi, lại của công nhân và nông dân quanh khu vực mỏ. Môi trường sống cũng tiếp tục được tốt lên và nâng dần theo thời gian. Song cũng vào thời điểm cuối năm 2012 và đầu năm 2013, cuộc sống của người lao động và công nhân cán bộ gặp phải rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới, khu vực và trong nước. Tiêu thụ sản phẩm than, vật liệu xây dựng... giảm thấp, thời tiết, điều kiện địa chất, trữ lượng tài nguyên cũng không thuận lợi cho sản xuất. Mặc dù đã cố gắng hết sức, tập trung đoàn kết và vượt lên khó khăn, song quý I/2013, Công ty Than Khánh Hòa cũng chỉ đạt các chỉ tiêu chính trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm ở mức xấp xỉ và thấp hơn nhiều so với cùng kỳ của các năm gần đây.

Sau hội nghị sơ kết quý I, Giám đốc Công ty Than Khánh Hòa Nguyễn Anh Tuấn đã đưa chúng tôi đi thăm công trường. Phải đi, phải đến trực tiếp để nhìn và cảm nhận thì mới thấy hết được những khó khăn, gian khổ của thợ mỏ. Các mặt tầng, đường đi lại cho xe máy đã được cải thiện và nâng cấp nhiều nhưng cũng chưa đáp ứng được nhu cầu, mặt đường còn nhỏ, tầng khai thác có chỗ chưa đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Khai thác xuống quá sâu nên rất khó khăn trong việc bơm thoát nước đáy mỏ... Một trong những khó khăn nhất là công tác giải phóng mặt bằng, hiện nay Công ty đang sử dụng hai bãi thải gồm bãi thải Nam và bãi thải Tây. Tại hiện trường bãi thải Nam, các xe vận tải cỡ lớn đến đổ đất đá thải, vì gần khu dân cư nên ở đây có hàng chục người dân bất chấp nguy hiểm, cứ lao vào để tìm kiếm và nhặt những viên than nhỏ còn bị kẹp lẫn trong đất đá. Chỉ sơ sẩy một chút như bị đất đá lăn rơi từ trên cao xuống, hoặc trượt chân ngã là tai nạn có thể xảy ra. Công ty đã ngăn chặn và nhắc nhở nhưng không hiệu quả. Cũng như vậy tại khu vực bãi thải Tây, đứng trên cao nhìn xuống mới thấy được khó khăn và nguy hiểm luôn rình rập bởi phía dưới là các công trình dân sinh, đất đai canh tác, nhà ở, thậm chí có cả ngôi chùa cổ cũng đã nằm ở phía dưới chân bãi thải.

Khó khăn chồng lên khó khăn, đặt lên vai những cán bộ lãnh đạo Công ty biết bao nhiêu bài toán phải có lời giải. Gặp ông Nguyễn Xuân Hoan, Chủ tịch công đoàn Công ty, tôi có hỏi về đời sống, tâm tư, nguyện vọng của công nhân lao động? Ông Hoan nói “Chúng tôi đã tìm hiểu và động viên người lao động hãy cố gắng vượt lên khó khăn cùng đồng tâm gánh vác trách nhiệm với lãnh đạo công ty. Công đoàn đã đi liên hệ mua gạo, mua thực phẩm rẻ, sạch về phục vụ gia đình công nhân. Khuyến khích các gia đình kết hợp tổ chức việc tăng gia, chăn nuôi để tăng thêm thu nhập, dùng trong gia đình và nếu dư thì cung cấp cho tập thể để phục vụ bữa ăn ca cho người lao động...” .

Thông thường ngày xuân, người ta hay nói về lễ, hội về những điều tốt đẹp và cầu mong cho cả bốn mùa đều thuận lợi về mưa thuận, gió hòa, tình người đằm thắm. Nhưng với những người làm mỏ, nhất là tại mỏ than Khánh Hòa  vào thời điểm này, điều mọi người quan tâm nhất là việc duy trì được sản xuất, tiêu thụ tốt các sản phẩm và mong sao nâng cao được thu nhập kinh tế cho người lao động là mơ ước lớn nhất của tập thể lãnh đạo ở đây. Đi trên đường mỏ vào thời điểm cuối Xuân, cùng cảm nhận và sẻ chia những cảm xúc vui, buồn và cả niềm hy vọng, cầu mong cho mọi việc ở Than Khánh Hòa sẽ tốt lên, khó khăn sẽ phải lùi lại trước bước chân rắn chắc của lớp lớp thợ mỏ. Với truyền thống “ Kỷ luật và đồng tâm”, Công ty Than Khánh Hòa sẽ hoàn thành vượt mức kế hoạch quý II, và cả 6 tháng đầu năm, tiếp tục phấn đấu hoàn thành kế hoạch cả năm 2013 chào mừng kỷ niệm 65 năm truyền thống của mỏ than anh hùng trên vùng chiến khu Việt Bắc vào năm 2014.