Vì sao tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt thấp?

Kết thúc 6 tháng đầu năm nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) trên địa bàn tỉnh mới đạt 5,3%, trong khi đó kế hoạch mà tỉnh đề ra trong năm 2013 là 9%. Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế thì khả năng đạt kế hoạch tăng trưởng của tỉnh năm nay là khó khả thi.

Đi tìm nguyên nhân

Qua theo dõi của chúng tôi thì không phải chỉ riêng năm nay vấn đề thực hiện kế hoạch tăng trưởng kinh tế của tỉnh mới gặp khó khăn, mà năm 2012, chúng ta cũng đã để “thủng” mục tiêu này: Kế hoạch đề ra ban đầu là 11%, song kết thúc năm, GDP của tỉnh mới đạt trên 7%. Các nhà phân tích cho rằng, sở dĩ năm 2012 và nhiều khả năng cả năm 2013, chúng ta không đạt mục tiêu là bởi các yếu tố quan trọng nhất cấu thành tốc độ tăng trưởng chung (gồm: công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ) của tỉnh gặp phải khó khăn. Trong đó, lĩnh vực công nghiệp - yếu tố tiên phong, có sức đóng góp lớn nhất cho GDP của tỉnh lại gặp khó khăn nhiều nhất. Giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh 6 tháng đầu năm chỉ đạt 38,6% kế hoạch năm và chỉ tăng được 2,7% so với cùng kỳ năm trước. Những sản phẩm mũi nhọn, có giá trị sản xuất lớn như: may mặc, sắt thép, xi măng và các loại vật liệu xây dựng khác đều không đạt được như mong muốn. Lượng hàng tồn kho quá lớn khiến các doanh nghiệp phải cắt giảm sản lượng. Tính đến thời điểm này, chúng ta vẫn còn trên 30 nghìn tấn thép cán, 50 nghìn tấn xi măng, 5 triệu sản phẩm quần áo may sẵn tồn kho. Ngoài ra, các mặt hàng khác cũng có lượng hàng tồn kho cao là than cứng các loại tồn 97 nghìn tấn, quặng sắt và tinh quặng sắt tồn trên 280 nghìn tấn. Ông Trương Công Dương, Trưởng phòng Tổng hợp (Sở Kế hoạch và Đầu tư) cho rằng, những tháng đầu năm nay, nền kinh tế trong nước tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Lãi suất tín dụng tuy có giảm, nhưng việc tiếp cận cũng như hấp thụ vốn của các doanh nghiệp còn thấp; dư nợ tín dụng tăng trưởng chậm; sản xuất kinh doanh chưa thể phục hồi. Khu vực tạo tác động lớn nhất đến sự trầm lắng của các hoạt động sản xuất nói chung, trong đó có hoạt động sản xuất vật liệu xây dựng (ngành hàng chủ lực của tỉnh) chính là bất động sản. Bất động sản đóng băng đã khiến nhu cầu xây dựng giảm mạnh. Và thế là thép cán, xi măng cùng các loại vật liệu xây dựng thông thường khác của tỉnh trầm lắng theo.

Dù đã cải thiện song khó hoàn thành kế hoạch

Theo đánh giá của UBND tỉnh thì do lĩnh vực công nghiệp gặp khó khăn, nên đóng góp nhiều nhất vào tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh 6 tháng đầu năm nay chính là: dịch vụ và nông nghiệp. Mặc dù tăng trưởng ở mức trung bình, nhưng dịch vụ vẫn tăng cao hơn mức bình quân chung, trong đó nhóm dịch vụ kinh tế tăng 6,2%. Riêng lĩnh vực nông nghiệp, do sản xuất vụ xuân được mùa, nên giá trị tăng thêm tính chung toàn ngành đạt khoảng 4,3%. Mặc dù vậy, sự tăng trưởng của 2 ngành này không thể bù đắp được những thiếu hụt mà ngành công nghiệp để lại, bởi trong cơ cấu kinh tế chung của tỉnh, công nghiệp vẫn chiếm tỉ lệ lớn nhất.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế thì nhiều khả năng tình hình kinh tế trong nước sẽ được cải thiện hơn vào những tháng cuối năm. Thị trường bất động sản cũng sẽ ấm dần, tạo điều kiện tốt để kích cầu sản xuất, tiêu thụ vật liệu xây dựng. Đối với tỉnh ta, việc một số dự án lớn đang triển khai mạnh mẽ và chuẩn bị đi vào hoạt động trên địa bàn, cộng với những nỗ lực thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, thì khả năng tiêu thụ sản phẩm công nghiệp của tỉnh sẽ được cải thiện. Từ đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng có những chuyển biến tích cực hơn. Ngay trong tháng 7 này, giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh cũng đã tăng lên đáng kể so với tháng trước.

Tuy vậy, những nhà xây dựng kế hoạch lại cho rằng, dù thị trường có cải thiện thì tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh vẫn khó có thể đạt được mục tiêu tăng 9%. Theo dự ước của ngành chuyên môn, kết thúc năm 2013, chúng ta chỉ có khả năng đạt tốc độ tăng trưởng 6,8%. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề xây dựng kế hoạch tăng trưởng kinh tế của tỉnh, ông Lê Văn Ninh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Việc năm 2013 chúng ta đặt mục tiêu đạt tăng trưởng kinh tế 9% là không cao, bởi thực tế mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII đề ra mỗi năm phải đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 11 đến 12%. Năm 2012 được coi là năm chạm đáy của tăng trưởng kinh tế, theo quy luật thì sẽ tăng trở lại vào năm tiếp sau đó. Trong xây dựng kế hoạch năm 2013, tỉnh đã tính đến một số yếu tố tăng thêm vào những tháng đầu năm, song thực tế đến nay những yếu tố này vẫn chưa đạt giá trị...