Hơn 50 doanh nghiệp (DN) Italia, cùng đại diện của các cơ quan xúc tiến thương mại hàng đầu của Italia và vùng Emilia - Romagna (một trong những vùng giàu có nhất Italia và EU) vừa có chuyến khảo sát thị trường Việt Nam tại Hà Nội, T.P Hồ Chí Minh và Bình Dương. Việt Nam được xác định là điểm đến mới và là thị trường trọng tâm mà Italia sẽ thúc đẩy hoạt động thương mại và đầu tư để làm cửa ngõ vào thị trường ASEAN và các nước lân cận.
Đối tác chiến lược
Năm 2013 đánh dấu mốc 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam - Italia. Trong chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Italia vào tháng 1-2013, hai nước đã nâng tầm, thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược. Tham dự Diễn đàn DN Italia - Việt Nam vừa diễn ra mới đây tại T.P Hồ Chí Minh, Đại sứ Italia tại Việt Nam Lorenzo Angeloni đánh giá, với hàng loạt hiệp định thương mại song phương và đa phương mà Việt Nam đã và đang tiến hành với ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản,… là thời điểm tốt nhất để DN Italia lựa chọn, đầu tư vào Việt Nam.
Từ đây, Việt Nam sẽ là cửa ngõ để DN Italia sản xuất, đầu tư tại Việt Nam sẽ có cơ hội, tiếp cận đến thị trường 600 triệu dân trong ASEAN và mở rộng ra thị trường 3 tỷ dân ở khu vực lân cận. Italia sẽ mở Lãnh sự quán tại T.P Hồ Chí Minh và Trung tâm xúc tiến thương mại Italia tại Hà Nội, phát triển hệ thống đào tạo, ngôn ngữ… để thúc đẩy hoạt động thương mại giữa 2 nước trong thời gian tới.
Ông Võ Tân Thành, Phó Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Giám đốc VCCI Chi nhánh T.P Hồ Chí Minh, cho biết, từ năm 2008, Chính phủ Italia đã đưa Việt Nam vào danh sách ưu tiên hợp tác về thương mại, đầu tư và là điểm đến của DN Italia đến năm 2020. Hiện nhiều DN và nhiều tập đoàn lớn của Italia đã có mặt, hoạt động kinh doanh có hiệu quả tại Việt Nam như Technip (dự án Nhà máy đạm Phú Mỹ), Danieli Offcina (thép), Piaggio (xe máy, động cơ)… Tuy nhiên, quan hệ kinh tế vẫn chưa thật sự xứng tầm với tiềm năng của hai nước. Thương mại 2 nước tăng trưởng bình quân hơn 20%/năm. Hiện Việt Nam đang xuất siêu sang Italia, với kim ngạch thương mại 2 chiều năm 2012 khoảng 2,85 tỷ USD. Trong 8 tháng năm 2013, thương mại 2 chiều đạt 2,3 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu trên 1,5 tỷ USD, với các mặt hàng chủ yếu là điện thoại di động, dệt may, da giày, cà phê, thủy sản…; và nhập khẩu từ Italia hơn 808 triệu USD, chủ yếu là máy móc, thiết bị, nguyên liệu dệt may, da giày…
Về đầu tư, tính đến năm 2012, Italia đứng thứ 29/98 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới và đứng thứ 9 trong các nước EU về mức đầu tư trực tiếp tại Việt Nam. Tuy nhiên, tổng vốn đầu tư còn ít, hiện có khoảng 48 dự án đầu tư tại Việt Nam, với vốn đầu tư khoảng 276 triệu USD. Riêng tại T.P Hồ Chí Minh, có 13 dự án, với tổng vốn đầu tư khoảng 54 triệu USD.
Việt Nam sẽ có làn sóng đầu tư từ Italia
Đến Việt Nam lần này, có nhiều đại diện cơ quan thương mại của vùng Emilia - Romagna, nơi được xem là vùng giàu có nhất ở Italia và cả EU; nơi mà cứ 10 người dân lại có 1 DN. Với 4,5 triệu dân, Emilia - Romagna có trên 50.000 DN. Hầu hết tên tuổi của những thương hiệu xe hơi nổi tiếng thế giới của Italia đều đặt trụ sở và sản xuất ở vùng này.
Bà Palma Costi, Chủ tịch Hội đồng Lập pháp vùng Emilia - Romagna, cho biết, vùng này đã đưa Việt Nam vào danh sách điểm đến ưu tiên hàng đầu mà DN trong vùng lựa chọn khi dịch chuyển hoặc đầu tư ra nước ngoài. Hiện vùng Emilia - Romagna đã có những chính sách để hỗ trợ DN đầu tư vào Việt Nam.
Emilia - Romagna không chỉ được biết đến là nơi phát triển bậc nhất ở Italia nói riêng, EU nói chung mà sự hiện diện của nhiều DN ở đây đã cho thấy mô hình phát triển cụm công nghiệp khá thành công ở nơi này. Đây có thể sẽ là một mô hình mà DN Italia sẽ lựa chọn đầu tư tại Việt Nam.
Ông Carlo Alberto Roncarati, Phó Chủ tịch các phòng thương mại Italia, Chủ tịch các phòng thương mại vùng Emilia - Romagna đánh giá, sở dĩ ngành công nghiệp ô tô ở vùng này phát triển là nhờ vào mô hình cụm công nghiệp. Mỗi DN trong cụm sẽ sản xuất một sản phẩm nhỏ chuyên biệt, kết hợp lại thành một sản phẩm hoàn chỉnh, điều này sẽ giúp giá thành rẻ hơn vì không phải mất nhiều khoản chi phí vận chuyển… Ngoài mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa hai nước, Việt Nam có một vị trí rất chiến lược nên sẽ là một điểm đến của DN Italia trong thời gian tới.
Một trong những tương đồng, giữ một phần quan trọng trong việc thúc đẩy DN Italia chọn Việt Nam chính là 2 nước đều có số lượng DN vừa và nhỏ chiếm đa số. Hiện 98% tại Italia là DN vừa và nhỏ nên cũng rất phù hợp trong hợp tác, đầu tư giữa DN của hai nước. DN Italia đã sẵn sàng, Việt Nam sẽ đón một làn sóng đầu tư mới từ DN Italia trong nhiều lĩnh vực, tập trung chủ yếu vào cơ khí, thiết bị, giáo dục, đào tạo…