Nâng cao năng lực sản xuất giống nông, lâm nghiệp, thủy sản

Tỷ lệ sử dụng giống xác nhận hoặc tương đương trong trồng trọt đến nay đạt khoảng 75%; tỷ lệ đàn bò lai Sind chiếm 35% tổng đàn; sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng hàng năm tăng 11,7%; cung cấp 100% giống cây lâm nghiệp (được công nhận) cho trồng rừng; 75% giống thủy sản đưa vào nuôi trồng đảm bảo là nguồn giống sạch bệnh, chất lượng cao... là những kết quả mà tỉnh ta đã đạt được sau 3 năm thực hiện Đề án nâng cấp cơ sở sản xuất giống nông, lâm, thủy sản giai đoạn 2011-2015.

Theo đó, trong lĩnh vực trồng trọt, các trạm, trại giống cây trồng thuộc Trung tâm Giống cây trồng, Công ty cổ phần Vật tư nông nghiệp đã được nâng cấp, cải tạo, cơ bản đáp ứng việc sản xuất một số giống lúa lai và lúa thuần cung ứng cho nông dân. Ông Hà Văn Xuân, Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng tỉnh cho hay: Từ khi các cơ sở sản xuất giống của chúng tôi được cải tạo, nâng cấp, số giống lúa sản xuất ra ngày càng tăng lên, góp phần tạo ra những giống lúa chất lượng tốt mà giá bán cho nông dân lại rẻ hơn rất nhiều so với giống lúa nhập từ nước ngoài hay mua từ các tỉnh khác. Riêng trong năm 2013, chúng tôi đã sản xuất được 86 tấn giống lúa nguyên chủng và 14 tấn giống lúa siêu nguyên chủng, tăng khoảng 10% so với năm trước.

Ngoài ra, từ sau khi được đầu tư cải tạo, nâng cấp, giống cây ăn quả sản xuất tại Trạm Chuyển giao kỹ thuật giống cây trồng nông lâm nghiệp Gia Sàng (Sở Nông nghiệp và PTNT); các trạm, trại thuộc Trường Đại học Nông lâm và các cơ sở sản xuất quy mô hộ gia đình đã đáp ứng tới 80%  nhu cầu giống cây ăn quả của người dân trong tỉnh. Chị Lê Thị Hương, một người dân ở xóm Cổ Rùa, xã Cao Ngạn (T.P Thái Nguyên) nói: 2 năm trở lại đây, tôi thấy Trạm Chuyển giao kỹ thuật giống cây trồng nông lâm nghiệp Gia Sàng sản xuất được rất nhiều loại giống cây ăn quả, khác hẳn với gần 10 năm trước. Chúng tôi rất yên tâm về chất lượng cây giống ở đây. Cán bộ của Trạm lại luôn tận tình hướng dẫn người mua kỹ thuật chăm sóc từng loại cây.

Thực hiện Đề án này, đến nay, tỉnh cũng đã xây dựng được 30 vườn cây giống chè đầu dòng, 75 vườn ươm cây chè giống được công nhận, đảm bảo số lượng và chất lượng giống chè phục vụ kế hoạch trồng mới, trồng lại chè hàng năm; 100% giống chè là những giống mới, được kiểm định chất lượng, nhân giống bằng phương pháp giâm cành. Cùng với đó là xây dựng được 20 cơ sở sản xuất giống cây lâm nghiệp quy mô lớn, mỗi năm cung cấp khoảng 10 triệu cây giống các loại để phục vụ trồng rừng. Bên cạnh đó, hệ thống các cơ sở sản xuất giống vật nuôi của tỉnh cũng đã được bố trí lại như: Trại lợn Tân Thái quy mô 185 nái ngoại, hàng năm sản xuất trên 3.700 lợn con giống, trong đó có 900 con lợn nái hậu bị; Trạm truyền giống nhân tạo, quy mô 80 con lợn đực giống, mỗi năm sản xuất trên 150 nghìn liều tinh lợn giống ngoại, 2.500 liều tinh bò lai Sind, 500 liều tinh trâu Murrah cung cấp cho người dân...

Đối với các cơ sở sản xuất giống thủy sản, ngành Nông nghiệp đã thực hiện nâng cấp, cải tạo, nâng cao năng lực sản xuất cá bột, cá giống tại 3 cơ sở do ngành Nông nghiệp quản lý là Trại cá Giống Cù Vân, Trại cá Giống Hòa Sơn và Xí nghiệp Thủy sản Hồ Núi Cốc (trung bình mỗi năm, 3 cơ sở này sản xuất trên 20 triệu cá giống); phối hợp với Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên sản xuất 32 triệu cá giống các loại/năm. Đồng thời, thực hiện chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật đến người dân nên năm 2013, năng suất nuôi trồng các loại thủy sản của tỉnh đã đạt trung bình 14,3 tạ/ha mặt nước, tăng 17,2%, sản lượng thủy sản đạt 6.900 tấn, tăng gần 18% so với năm 2010… Ông Nguyễn Quốc Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và  PTNT nhận định: Đề án này bước đầu đã đem lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng cây trồng, vật nuôi, nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tích canh tác.

Từ nay đến khi kết thúc Đề án, tỉnh phải hoàn thành một số mục tiêu như: Tỷ lệ dùng giống xác nhận hoặc tương đương trong trồng trọt đạt 85%, chấm dứt tình trạng các hộ tự sử dụng thóc thịt làm giống; sử dụng giống mới đối với đàn bò thịt và dê đạt 70%, năng suất lợn hơi xuất chuồng tăng trên 20%; cung cấp 80% giống cây lâm nghiệp được công nhận; nâng cao năng suất nuôi trồng các loại thủy sản lên trên 50%... Để hoàn thành các mục tiêu này, trong thời gian tới, tỉnh ta sẽ quan tâm đầu tư nhằm tăng cường năng lực các trung tâm giống, các doanh nghiệp, hợp tác xã và các hộ gia đình gắn kết với các đơn vị nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, thực hiện đồng bộ từ khâu nghiên cứu, chọn tạo, nhân và sản xuất các loại giống cây lương thực, cây trồng (được xác nhận) cho sản xuất đại tà. Song song với đó là hỗ trợ các tổ chức, cá nhân xây dựng vườn ươm giống cây lâm nghiệp; trang trại chăn nuôi tập trung quy mô lớn với những vật nuôi có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với quy hoạch chăn nuôi của địa phương và xây mới các trại giống thủy sản; thực hiện Đề án lồng ghép với các dự án nâng cấp hệ thống sản xuất giống cây trồng, vật nuôi của địa phương …