Giày dép, quần áo nội vẫn bị lép vế

Thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng nói nhiều đến việc nhiều sản phẩm giày dép, quần áo do Trung Quốc sản xuất có chứa chất lạ, làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Điều này khiến không ít người dân cảm thấy bất an và bắt đầu hình thành thói quen chuyển sang dùng hàng trong nước sản xuất.

Vậy nhưng, để tìm được những sản phẩm mang thương hiệu Việt với mẫu mã đẹp, giá cả phải chăng như hàng Trung Quốc thì lại không hề đơn giản. Cũng bởi thế, giày dép, quần áo Trung Quốc hiện vẫn chiếm lĩnh phần lớn thị trường ở cả thành thị và nông thôn trên địa bàn tỉnh.

Dạo qua các cửa hàng bán giày dép khá nổi tiếng ở thành phố Thái Nguyên như Hoàng Đạt, Hoàng Tân và các chợ: Thái, Đồng Quang, Khu Nam, Dốc Hanh…, điều chúng tôi dễ dàng nhận thấy là sự đa dạng, phong phú và bắt mắt của các loại giày dép được bày bán. Ở mỗi loại giày, dép lại có hàng chục, thậm chí vài chục kiểu dáng khác nhau để khách hàng lựa chọn. Đa dạng nhất vẫn là giày, dép dành cho phái nữ ở độ tuổi từ 18-50. Tuy nhiên, để tìm được 1 đôi giày, dép hay guốc là hàng Việt thì lại không hề đơn giản và rất ít sự lựa chọn.

Hỏi mua 1-2 đôi dép bất kỳ cho cô con gái 6 tuổi, tôi được nhân viên Cửa hàng Giày, dép Hoàng Tân cho biết: Chỉ có 2 đôi quai hậu (cùng kiểu dáng, chỉ khác màu sắc) là của hãng Biti’s. Trong khi đó, trên giá giày, dép dành cho bé gái độ tuổi này có đến hàng trăm đôi với đủ loại từ tông, guốc, sandan, giày… nhưng tất cả đều do Trung Quốc sản xuất. Thấy tôi hỏi hàng trong nước, chị chủ cửa hàng xởi lởi: Chỉ có bấy nhiêu thôi em ạ. Chị cũng đã cố gắng tìm nguồn hàng nội để bán vì thời gian gần đây, ngày càng có nhiều người hỏi mua nhưng hàng trong nước sản xuất rất ít mẫu, kiểu dáng lại “quê”, trong khi đó hàng Trung Quốc thì vô cùng phong phú, chất lượng cũng phù hợp với giá tiền (dao động trung bình từ vài chục đến 2-3 trăm nghìn đồng/đôi) nên giày, dép Trung Quốc vẫn được số đông khách hàng lựa chọn. Đây cũng là nhận định chung của nhiều chủ cửa hàng giày, dép khác (trừ những đại lý chính thức của các thương hiệu trong nước). Cũng bởi thế, có đến khoảng 80% giày, dép của cửa hàng Hoàng Tân nói riêng, của các cửa hàng giày dép lớn khác nói chung là hàng ngoại nhập (chủ yếu là từ Trung Quốc, một số ít là của Hàn Quốc, Nhật Bản, Italia), 20% còn lại mới là của hàng Việt…

Đối với các cửa hàng, chợ xa trung tâm thành phố - nơi khách hàng chủ yếu là công nhân và nông dân với mức thu nhập không cao thì việc bày bán các loại giày dép mang thương hiệu Việt càng trở nên ít ỏi. Tại cửa hàng gày dép, quần áo, túi xách Thu Hoà, ở phường Hương Sơn, chúng tôi hỏi mua một số đôi dép nhựa để đi ở nhà thì được chị chủ cửa hàng sau ít phút lục tìm trong đống giày dép để ở góc nhà đã mang ra được 3 đôi dép trẻ con đã bạc màu và bụi bẩn. Chị Hoà giãi bày: “Chị hỏi thì tôi tìm cho vui vậy thôi chứ đoán chắc chị sẽ không mua vì kiểu dáng chẳng vào mắt tí nào. Mấy đôi này còn ế lại trong số 10 đôi tôi nhập từ năm ngoái. Ngoài 3 đôi này thì chỉ còn loại dép tổ ong là được sản xuất trong nước”. Thú thật, chỉ đến lúc chị Hòa cho biết trên giá dép hàng trăm đôi của chị chỉ có vài đôi là hàng nội thì tôi mới biết hóa ra từ trước đến nay, các loại dép nhựa mà cả gia đình tôi vẫn sử dụng để đi ở nhà tưởng là được sản xuất trong nước nhưng thực tế đều là hàng Trung Quốc.

Không hiếm hoi như giày dép, quần áo mang các thương hiệu sản xuất trong nước có phần đa dạng, phong phú hơn, song vẫn bị hàng nhập ngoại lấn át và nhiều nhất vẫn là có xuất xứ từ Trung Quốc. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ngày càng xuất hiện nhiều đại lý của các hãng quần áo nội có thương hiệu tốt như: TNG (dành cho mọi đối tượng), Winny, Sunfly (chuyên đồ lót, đồ ngủ nữ), Nem, New, Seven A.M… (quần, áo, váy công sở, dạ hội), May 10, Việt Tiến…. (chuyên đồ nam) và một số thương hiệu dành riêng cho trẻ em… Thực tế cho thấy, tỷ lệ khá lớn người tiêu dùng, nhất là những người có thu nhập trung bình và thấp vẫn có thói quen dùng hàng Trung Quốc do giá cả phù hợp, chất lượng và hình thức cũng tương xứng.

Chị Trần Thị My, tổ 4, phường Cam Giá cho biết: Vẫn biết dùng hàng trong nước sẽ có cảm giác yên tâm hơn cho sức khoẻ nhưng với mức lương công nhân trên dưới 2 triệu đồng/tháng như hiện nay thì tôi chỉ có khả năng mua những bộ quần áo mặc ở nhà có giá khoảng 100 nghìn đồng/bộ hoặc trên dưới 100 nghìn đồng/chiếc (quần, áo mặc đi chơi). Trên thực tế, với giá tiền này, tôi có thể mua được hàng trong nước sản xuất nhưng mẫu mã sẽ không đẹp và chất liệu cũng khó bằng hàng Trung Quốc. Đây cũng là ý kiến chung của khá nhiều người khi được hỏi, trong đó có tỷ lệ không nhỏ là công chức, viên chức. Chị Nguyễn Thị Hà, công tác tại UBND T.P Thái Nguyên thì mặc dù rất muốn lựa chọn các sản phẩm giày dép, quần áo, túi xách và cả đồ dùng sinh hoạt trong gia đình là hàng Việt, vừa để yên tâm khi sử dụng, vừa muốn thể hiện tinh thần trách nhiệm với hàng Việt, nhưng với mức thu nhập chưa tới 3 triệu đồng/tháng thì rất nhiều thứ chị vẫn phải chấp nhận sử dụng hàng “Tàu”.

Có thể nói, sau hơn 4 năm phát động và thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” bước đầu đã làm thay đổi nhận thức, hành vi ưu tiên mua sắm hàng Việt của nhiều người dân. Tuy nhiên, sự thay đổi ấy chủ yếu mới dừng lại ở thành phố, trung tâm huyện, thị và với một số loại hàng hóa, còn tại những nơi đời sống của người dân còn nhiều khó khăn thì vẫn còn một khoảng trống rất lớn đối với hàng Việt, nhất là những mặt hàng thiết yếu đối với đời sống như quần áo, giày dép, túi xách, chăn đệm...

Để hàng Việt thực sự là của người Việt thì bản thân các sản phẩm mang thương hiệu Việt phải tạo được sức cạnh tranh, phù hợp với mọi đối tượng, chứ không phải chỉ dừng lại ở một nhóm đối tượng có điều kiện về kinh tế. Hy vọng từ thực tế khảo sát trên đây của chúng tôi sẽ giúp các doanh nghiệp cũng như ngành chức năng có thêm cái nhìn đầy đủ, xác thực hơn về nhiều loại hàng hóa thiết yếu trong đời sống xã hội hiện nay, để từ đó đưa ra những biện pháp đưa hàng Việt đến với người dân hiệu quả, thiết thực hơn.