Những năm gần đây, xã Phú Thượng (Võ Nhai) đã chủ động và tích cực triển khai có hiệu quả các mô hình hỗ trợ sản xuất nông nghiệp tập trung nhằm nâng cao thu nhập cho người dân.
Trong đó đáng kể nhất là mô hình cánh đồng một giống canh tác theo phương pháp cải tiến (phương pháp SRI). Cánh đồng rộng 12ha của xóm Cao Lầm được cấy cùng một giống lúa lai Syn6 (chiếm khoảng 60% diện tích lúa cả xóm), thời điểm này lúa đang vào giai đoạn chắc hạt, hứa hẹn thêm một vụ mùa bội thu. Đây là cánh đồng một giống canh tác theo phương pháp SRI (cấy mạ non, cấy thưa, cấy đặt, điều tiết nước và bón phân hợp lý) vụ thứ 3 liên tục. Có thể nói đây là sự đột phá, trước hết là trong tư duy của người dân xóm Cao Lầm, bởi bao đời nay bà con thường cấy các giống lúa cũ với phương pháp canh tác truyền thống. Nhớ lại lúc mới triển khai (vụ xuân năm 2013), ông Chu Văn Tuyên, Trưởng xóm Cao Lầm chia sẻ: Để gần 100 hộ dân có ruộng tại cánh đồng này cùng tham gia mô hình là điều không dễ. Ai cũng sợ rủi ro vì chưa làm như vậy bao giờ, bà con vẫn còn khá lạ lẫm với lúa lai. Cùng với các buổi tuyên truyền, tập huấn của cơ quan chuyên môn các cấp, xóm cũng tổ chức họp dân không ít lần nhằm phân tích, động viên bà con tham gia.
Vụ lúa đầu tiên cấy một giống theo phương pháp SRI cho thấy hiệu quả rõ rệt (năng suất cao hơn phương pháp cũ khoảng 10 tạ/ha, thu lãi cao hơn 10 triệu đồng/ha, giảm được đáng kể ngày công và chi phí đầu vào), bà con ai cũng phấn khởi, tin tưởng và tự giác tham gia từ đó. Vụ xuân này có 58 hộ của xóm Cao Lầm cùng cấy một giống theo phương pháp SRI, được chia thành 7 tổ sản xuất, nhằm trao đổi thông tin, hỗ trợ nhau và chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc lúa. Bà con còn thường xuyên được cán bộ chuyên môn của xã, huyện tư vấn trực tiếp tại ruộng.
Cao Lầm là một trong 2 xóm của xã Phú Thượng (cùng với xóm Mỏ Gà) triển khai mô hình cánh đồng một giống canh tác theo phương pháp SRI từ vụ xuân năm 2013. Tham gia mô hình, người dân được tập huấn kỹ thuật thâm canh lúa theo phương pháp mới, được hỗ trợ giá giống, phân bón và thủy lợi. Mô hình đã cho thấy hiệu quả rõ rệt, vì vậy đã có ngày càng nhiều hộ dân trong xã tự giác áp dụng khi không còn được hỗ trợ. Vụ xuân này, diện tích cánh đồng một giống canh tác theo phương pháp SRI của xã Phú Thượng đạt trên 50ha, tăng 20ha so với khi mới triển khai. Ngoài 2 xóm Cao Lầm và Mỏ Gà thì hàng chục hộ dân thuộc các xóm Nà Kháo và Phượng Hoàng cũng đã tích cực tham gia.
Bà Hoàng Như Hoa, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Thượng cho biết: Dù thuộc tốp khá của huyện về điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, nhưng nhìn chung Phú Thượng vẫn là xã nghèo, thu nhập của người dân còn thấp (tỷ lệ hộ nghèo của xã hiện còn trên 13%, thu nhập bình quân xấp xỉ 15 triệu đồng/người/năm). Thời gian gần đây, cùng với sự hỗ trợ của các cấp, xã đã quan tâm tìm hiểu và triển khai các mô hình hỗ trợ sản xuất nông nghiệp tập trung, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân. Trong điều kiện ngân sách còn khó khăn, hằng năm xã vẫn ưu tiên bố trí hỗ trợ sản xuất, nhân rộng mô hình.
Ngoài mô hình cánh đồng một giống đang được nhân rộng hiệu quả, năm 2013, xã Phú Thượng cũng xây dựng mô hình trồng chuối tây tại xóm Ba Nhất (xóm có gần 100% dân số là đồng bao Dao). Mô hình có diện tích 5,5ha với trên 50 hộ dân tham gia. Hiện cây chuối đang phát triển tốt và sẽ cho thu hoạch vào cuối năm nay, mở ra hướng thoát nghèo cho bà con. Đầu năm nay, cùng với sự hỗ trợ của huyện, xã tiếp tục vận động người dân xóm Ba Nhất trồng thêm 5ha chuối tây giống mới. Bà Hoàng Như Hoa cho biết thêm: Thông qua việc tham gia các mô hình, người dân được tiếp cận với kỹ thuật mới, trình độ canh tác được nâng cao. Cùng với đó, những năm gần đây, người dân xã Phú Thượng đã tích cực đưa những giống cây, con mới vào sản xuất nông nghiệp.
Với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và người dân, nhất là ở việc triển khai những mô hình hỗ trợ sản xuất, xã Phú Thượng phấn đấu hết năm 2014 sẽ đạt tiêu chí thu nhập và tiêu chí hộ nghèo, trở thành xã nông thôn mới vào năm 2015 (hiện xã đã đạt 15 tiêu chí). Ông Đào Xuân Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai nhận xét: Cách làm của xã Phú Thượng đang đi đúng hướng, cần tiếp tục phát huy và nhân rộng ra các địa phương trên địa bàn.