Nhằm phát huy tối đa hiệu quả các công trình thủy lợi trên địa bàn, huyện Đại Từ đã thực hiện Đề án Quản lý và Khai thác các công trình thuỷ lợi giai đoạn 2013 - 2015, thành lập các đội thuỷ nông, nâng cao chất lượng quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi, chủ động điều tiết nước trong mùa vụ và phòng chống lụt bão.
Trên địa bàn huyện Đại Từ hiện có 125 công trình thủy lợi được xây dựng kiên cố, gồm 33 hồ, 66 đập, 25 trạm bơm và 1 xi phông với tổng diện tích tưới ước tính trên 13.000ha/năm. Trong đó có 105 công trình do huyện và xã quản lý với tổng diện tích tưới trên 6.200ha/năm (còn lại 20 công trình do Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi tỉnh quản lý). Hầu hết các công trình đều được đầu tư xây dựng từ những năm 2000 trở về trước nên đến nay nhiều công trình đã có dấu hiệu xuống cấp. Thời gian qua, UBND các xã, thị trấn có trách nhiệm quản lý trực tiếp các công trình nằm trong địa bàn của xã, tuy nhiên, việc quản lý chủ yếu là giao cho các xóm trông coi, không có chế độ trợ cấp, phụ cấp cho người quản lý và vận hành công trình. Từ cách quản lý này đã phát sinh một số trường hợp nước tưới tiêu không chuẩn thời vụ hoặc xâm phạm công trình thuỷ lợi, mất cắp vật tư không có người chịu trách nhiệm trực tiếp. Ông Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT, Trưởng Ban Quản lý Thuỷ nông huyện cho biết: Những năm qua, các xã, thị trấn cơ bản vẫn thực hiện tốt công tác trông coi các công trình thuỷ lợi trên địa bàn, tuy nhiên các xã, thị trấn vẫn chưa thành lập đội thuỷ nông riêng nên trách nhiệm quản lý chưa rõ ràng, người quản lý thiếu chuyên môn và chưa sâu sát với công trình thuỷ lợi. Điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nhất là trong mùa mưa bão.
Thực hiện Đề án Quản lý và Khai thác các công trình thuỷ lợi, UBND huyện Đại Từ đã thành lập Ban Quản lý Thủy nông cấp huyện gồm 5 thành viên đặt tại Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện; đồng thời, thành lập 29 đội thủy nông tại 29 xã, thị trấn với số lượng là 139 thành viên gồm 29 đội trưởng và 110 đội viên (đến tháng 5/2014 do sáp nhập xã Hùng Sơn và thị trấn Đại Từ nên còn 28 đội thuỷ nông, 109 đội viên). Theo Đề án, Ban Quản lý thuỷ nông cấp huyện có trách nhiệm tham mưu cho UBND huyện xây dựng kế hoạch và trực tiếp chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác quản lý, khai thác các công trình thủy nông thuộc huyện quản lý... Các đội thuỷ nông cấp xã có trách nhiệm quản lý, bảo vệ, điều hòa, phân phối nước công bằng; theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời các sự cố; duy tu, bảo dưỡng, vận hành bảo đảm an toàn công trình; kiểm tra, sửa chữa công trình trước và sau mùa mưa lũ… Khác biệt lớn nhất sau khi triển khai Đề án là việc giao trách nhiệm cụ thể cho đội viên, thường là trưởng xóm phụ trách riêng từng công trình thuỷ lợi. Ông Chu Văn Sơn, thành viên Ban Quản lý thuỷ nông huyện cho biết: Những đội viên này ở gần công trình thuỷ lợi, hiểu đời sống nhân dân, thói quen canh tác trong khu vực và có uy tín trong cộng đồng nên công tác quản lý được thực hiện rất thuận lợi.
Sau khi thành lập đội thuỷ nông, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cũng tổ chức 2 lớp tập huấn kiến thức chuyên môn về quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi cho 100% cán bộ đội thuỷ nông, trang bị các phương tiện phòng chống lụt bão cho từng đội. Bên cạnh đó, các đội thuỷ nông cũng chủ động thực hiện nhiệm vụ. Trong năm 2014, các đội thuỷ nông đã đóng góp gần 4.000 ngày công để nạo vét, tu sửa kênh mương, duy tu bảo dưỡng, phát dọn hành lang và trên 6.700 ngày công trực ban bảo vệ các công trình thuỷ lợi. Các công trình không còn tình trạng mất cắp vật tư, thiết bị, tranh chấp về tưới tiêu. Ông Triệu Quang Hưởng, Phó Chủ tịch UBND, Đội trưởng Đội Thuỷ nông xã Đức Lương cho biết: Trên địa bàn xã hiện có 1 hồ và 5 đập. Các hồ đập này đã kiên cố có van điều tiết nước, trước đây khi chưa có Đội Thuỷ nông, công tác điều tiết nước gặp nhiều khó khăn, một số người dân tự ý chuyển hướng dòng nước khiến nước phân phối không đều và mất an toàn hồ đập. Sau khi thành lập Đội Thuỷ nông xã, các đội viên đã quan tâm bám sát bảo vệ công trình, chủ động nước tưới cho bà con và trực ban phòng chống lụt bão.
Ngoài ra, đội thuỷ nông các xã, thị trấn cũng thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, báo cáo thường xuyên tình trạng công trình, tổ chức họp giao ban định kỳ 3 tháng 1 lần để giải quyết vướng mắc. Qua đó, Ban Quản lý Thuỷ nông huyện có phương án duy tu bảo dưỡng công trình thuỷ lợi hợp lý, đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng và đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão. Trong năm 2014, huyện đã kiểm tra sau mùa mưa bão, tổ chức lập hồ sơ báo cáo kinh tế kỹ thuật, xây dựng kế hoạch duy tu 25 công trình; thực hiện đầu tư sửa chữa, nâng cấp 7 công trình với tổng số tiền trên 7 tỷ đồng, góp phần nâng tổng diện tích nước tưới lên trên 6.200ha (tăng 1.370ha so với năm 2008). Ông Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT, Trưởng Ban Quản lý Thuỷ nông huyện cho biết: Thời gian tới, huyện Đại Từ sẽ tiếp tục tăng cường hiệu quả hoạt động của các đội thuỷ nông, chú trọng nâng cao kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ để tăng tính chủ động cho các đội viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
