Về huyện Phú Bình vào đúng dịp bà con nông dân đang khẩn trương thu hoạch lúa vụ xuân, chúng tôi cảm nhận được hương vị thân quen của mùa gặt.
Đó là mùi thơm ngái ngái, dịu êm của rơm tươi, là tiếng máy rộn ràng bên cánh đồng lúa chín, là sự tấp nập của những xe chở lúa trên các ngả đường làng…
Ông Lê Xuân Bẩy, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phú Bình thông tin với chúng tôi: Vụ mùa năm nay, huyện Phú Bình gieo, cấy được hơn 4.990ha lúa, đạt 102% so với kế hoạch. Trong đó, diện tích lúa lai là gần 1.900ha với cơ cấu giống chủ yếu là: BTE1, TH3-3, Syn 6, GS9... Theo kết quả thăm đồng và đánh giá của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến nay, nông dân ở các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Phú Bình đã thu hoạch được khoảng 20% diện tích lúa, năng suất bình quân ước đạt khoảng 53,46 tạ/ha, tăng nhẹ so với vụ xuân năm 2014. Có được kết quả như vậy là do ở đầu vụ bà con đã thực hiện tốt từ khâu làm đất, chuẩn bị đủ lượng giống và phân bón phục vụ sản xuất vụ xuân. Bên cạnh đó, Trạm Bảo vệ thực vật huyện thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật thăm đồng, bám sát địa bàn, phối hợp tốt với chính quyền cơ sở theo dõi sự phát triển của cây lúa và hướng dẫn cho nông dân phun các loại thuốc bảo vệ thực vật theo đúng chỉ định. Công tác nạo vét kênh mương, điều tiết nước tại các công trình hồ, đập thủy lợi cũng được chú trọng, tạo điều kiện cho cây lúa phát triển thuận lợi...
Chúng tôi đến cánh đồng của xóm Ngò, xã Tân Hòa khi mặt trời chưa kịp tỏa những tia nắng chói chang của ngày hè. Dọc các bờ ruộng, những chiếc máy tuốt lúa đang hoạt động hết công suất, dưới cánh đồng, từng bó lúa vàng óng đã được bà con gặt xuống và xếp gọn gàng thành đống. Dù mồ hôi đổ ra ướt đẫm, nhưng trên khuôn mặt những người nông dân ở đây đều rạng rỡ nụ cười khi thành quả mà họ thu được là những hạt lúa no tròn. Chị Nguyễn Thị Quý, một người dân trong xóm cho biết: So với vụ xuân ở những năm trước thì năm nay bà con được mùa hơn hẳn vì lúa không bị sâu bệnh nhiều. Vụ này, gia đình tôi cấy được 6 sào, chủ yếu là giống lúa Khang dân 18, năng suất trung bình đạt khoảng 2 tạ/sào, tăng 0,5 tạ/sào so với cùng kỳ năm ngoái.
Rời cánh đồng xóm Ngò, chúng tôi đến với bà con nông dân ở xã Dương Thành. Cùng với niềm vui được mùa, vụ xuân năm nay, người dân ở đây còn có thêm niềm vui nữa là đã thực hiện thành công mô hình cánh đồng một giống với giống lúa lai GS9, trên tổng diện tích 20ha. Theo kết quả đánh giá mô hình của Trạm khuyến nông huyện Phú bình thì đây là giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, từ 125 – 130 ngày đối với vụ xuân và 100 – 105 ngày đối với vụ hè thu, cây thích nghi tốt với điều kiện canh tác ở địa phương, đẻ nhánh khỏe, khả năng chống đổ tốt, kháng được sâu bệnh, trỗ tập trung, bông to dài.... Năng suất dự ước đạt khoảng 80-90 tạ/ha, cao hơn khoảng 20 tạ/ha so với giống lúa thuần. Ưu điểm của mô hình cánh đồng một giống là thuận lợi cho việc chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Quá trình theo dõi, kiểm tra đồng ruộng và tiến hành phun trừ trên những ruộng nhiễm sâu bệnh kịp thời, đồng loạt sẽ tăng hiệu quả sử dụng thuốc, tiết kiệm được khoảng 10% chi phí phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Ngoài ra, do toàn bộ cánh đồng được chăm sóc, gieo cấy cùng một giống, cùng một thời gian nên lúa chín đồng loạt và cho thu hoạch cùng thời điểm. Đây là yếu tố quan trọng để có thể đưa máy móc vào thu hoạch nông sản nhằm giải phóng sức lao động, thuận lợi cho việc sản xuất ở các mùa vụ tiếp theo. Ông Nguyễn Ngọc Thư, ở xóm An Thành có 5 sào lúa tham gia mô hình cánh đồng một giống cho biết: Năng suất lúa dự kiến đạt gần 3 tạ/sào. Nếu nhân rộng mô hình này sang các cánh đồng khác sẽ là điều kiện tốt giúp người nông dân nâng cao được hiệu quả sản xuât.
Để đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa vụ xuân, huyện Phú Bình đang tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn đôn đốc bà con nông dân khẩn trương thu hoạch lúa đã chín. Gặt xong đến đâu, bà con tiến hành cày ải, làm đất để chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa. Theo kế hoạch, vụ mùa tới toàn huyện Phú Bình phấn đấu gieo, cấy 7.350 ha lúa, 700 ha ngô. Trong đó sẽ tập trung đưa vào sản xuất các giống phù hợp, có năng suất ổn định, chất lượng cao. Để hoàn thành tốt những chỉ tiêu trên, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn chủ động tu sửa, nạo vét các tuyến kênh mương, công trình thủy lợi nhằm đảm bảo đủ nước tưới cho cây trồng. Đối với các đơn vị khác như: Trạm Bảo vệ thực vật, Trạm Khuyến nông, Chi nhánh Vật tư nông nghiệp… huyện yêu cầu phải thực hiện tốt công tác dịch vụ, cung ứng đủ các loại vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo về số lượng, chủng loại và chất lượng để phục vụ nông dân. Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng thực hiện tốt công tác dự tính, dự báo sâu bệnh để thông báo, hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ dịch bệnh kịp thời trên các đối tượng cây trồng…