Kinh nghiệm từ các xã hoàn thành chương trình

Các xã Huống Thượng, Minh Lập và Hòa Bình của huyện Đồng Hỷ đều là những xã thuần nông, bước vào xây dựng nông thôn mới (NTM) với rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, bằng những cách làm phù hợp, cả 3 địa phương này đều có sự bứt phá mạnh mẽ, cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí và về đích NTM.

Chọn đúng việc, cách làm phù hợp

Huống Thượng là xã điểm “về đích” NTM sớm nhất ở Đồng Hỷ vào năm 2014. Ngay sau đó, xã Hòa Bình cũng cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí NTM vào đầu năm 2015. Khi bắt tay vào xây dựng NTM, Huống Thượng và Hòa Bình đều gặp khó khăn trong phát triển kinh tế do quỹ đất ít, chưa thực sự tìm được hướng đi thuận lợi trong phát triển nông nghiệp; nhận thức của cán bộ và nhân dân về Chương trình còn mơ hồ. Song, các đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền ở cả 2 địa phương đều đã bàn bạc, thống nhất trong Ban Chấp hành, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ và các đoàn thể cụ thể về bước đi, cách làm. Cùng với đó, đối với các đồng chí lãnh đạo của cả 2 xã, bên cạnh sự gương mẫu, trách nhiệm, đều thể hiện được trí tuệ trong cách chọn công việc để làm trước, làm sau, chọn hướng để giải quyết những khó khăn. Trong đó, chú trọng công tác tuyên truyền để huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc; đề ra chủ trương nhưng phát huy dân chủ để nhân dân bàn bạc, quyết định cách làm; xác định nội dung công việc cụ thể, chọn cán bộ xóm có uy tín để thực hiện mẫu, sau đó triển khai trên diện rộng. Đây là những điểm cơ bản trong chỉ đạo điều hành của 2 xã để hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.

Đồng chí Dương Trọng Văn, Bí thư đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Huống Thượng cho biết: Là xã thuần nông nhưng chúng tôi gặp một bất lợi lớn trong sản xuất nông nghiệp là hay bị ngập lụt. Vì thế, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, thời điểm 2010, thu nhập bình quân đầu người trong xã chỉ đạt trên 11 triệu đồng/năm. Nắm bắt điểm mạnh của địa phương là có đất ruộng tốt, phù hợp với trồng rau, hoa các loại, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến việc vận động người dân chuyển đổi những chân ruộng thấp sang trồng cây rau, hoa ngắn ngày, đảm bảo thời điểm ngập úng hàng năm trùng với thời điểm vừa thu hoạch xong, nhằm giảm thiệt hại tối đa có thể. Cùng với đó, xã đã thực hiện phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa; khoanh vùng sản xuất tập trung, chuyên canh trồng lúa cao sản với diện tích 120/400ha đất lúa và trên 100ha trồng các loại rau có giá trị kinh tế cao. Xã còn khuyến khích bà con  trồng hoa chất lượng cao trên diện tích 6ha. Từ đó, hiệu quả sản xuất tăng cao gấp 5 đến 6 lần so với trước, đời sống của bà con Huống Thượng đã được nâng lên rõ rệt. Thu nhập bình quân của xã đạt 17 triệu đồng/người/năm tăng 6 triệu đồng so với năm 2010; hộ nghèo chỉ còn 6,6% thay vì 11% năm 2010. Tất cả các xóm đều có nhà văn hóa; tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo…

Đối với xã Hòa Bình, đồng chí Lý Ngọc Tân, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Bên cạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng từ lúa thường sang lúa chất lượng cao, lúa lai; thay thế những diện tích trồng màu, lúa hiệu quả kinh tế thấp sang trồng chè cành với những giống có chất lượng tốt, năng suất cao, chúng tôi còn khuyến khích người dân áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất; tạo điều kiện tốt nhất để nông dân tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi để mua máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp. Chọn đúng việc, cách làm phù hợp nên đến nay, Hòa Bình đã từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý, là một trong những xã đi đầu trong việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp của huyện. Từ đó, nâng mức thu nhập bình quân của người dân trong xã đã đạt 24,3 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 18,5% vào năm 2011 còn 8,61%. Đời sống người dân được nâng lên rõ rệt chính là cơ sở để Hoà Bình cơ bản hoàn thiện 19 tiêu chí xây dựng NTM.

Bứt phá từ đồng thuận

Minh Lập được ghi nhận là xã có nhiều nỗ lực để xây dựng NTM của huyện Đồng Hỷ. Mặc dù, không được chọn làm xã điểm, không được ưu tiên đầu tư các nguồn vốn để xây dựng NTM, nhưng địa phương này đã về đích chỉ sau 2 xã điểm của huyện là Huống Thượng và Hòa Bình trong thời gian ngắn.

Nói về những nỗ lực để xây dựng NTM ở địa phương, đồng chí Nguyễn Quốc Lập, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Với đặc điểm có 8 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm gần 52%, dân cư ở cách xa nhau, trình độ dân trí không đồng đều, thành công trong xây dựng NTM chính là xây dựng được tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận cao trong Đảng bộ, chính quyền và toàn thể nhân dân. Để có được sự đồng thuận đó, chúng tôi đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động giúp cán bộ, đảng viên và người dân Minh Lập hiểu rõ được mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của phong trào xây dựng NTM. Bên cạnh đó, xã cũng nghiêm túc thực hiện tốt quy chế dân chủ, công khai với phương châm: Dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, dân thụ hưởng nên đã tạo được lòng tin với nhân dân. Từ đó người dân đã chung sức, đồng lòng thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu đã đề ra. Người dân Minh Lập đã tự nguyện hiến trên 20 nghìn m2 đất, đóng góp trên 2,4 tỷ đồng và hàng nghìn ngày công để làm đường giao thông và các công trình nhà văn hóa, mở rộng trường học... Sức dân đã tạo ra sức bật lớn, vì vậy đến tháng 5-2015, xã cơ bản hoàn thành được 19 tiêu chí, tăng 13 tiêu chí so với năm 2011. Trong đó, một số tiêu chí Minh Lập hoàn thành ở mức cao như: Thu nhập bình quân đầu người đạt 28 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 6,08% giảm 13%, so với năm 2011…