Xứng đáng là "cái nôi" của ngành luyện kim cả nước

Cách nay gần 52 năm, mẻ gang đầu tiên tại Khu công nghiệp Gang thép Thái Nguyên chính thức ra lò, đánh dấu sự ra đời của ngành công nghiệp luyện kim cả nước. Phát huy truyền thống đó, những năm qua Công ty CP Gang thép Thái Nguyên luôn duy trì và đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển thành công thương hiệu TISCO, dù nhiều lúc cũng có những thăng trầm, sóng gió.

Trở lại thời điểm lịch sử cách đây hơn 5 thập kỷ, vào năm 1959, Thái Nguyên vinh dự được Trung ương Đảng, Chính phủ chọn là địa điểm để xây dựng Khu công nghiệp Gang thép Thái Nguyên. Việc được chọn xây dựng Khu Gang thép có ý nghĩa rất quan trọng đối với tỉnh cả về kinh tế và xã hội; kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của nhiều ngành công nghiệp, dịch vụ, đồng thời giải quyết việc làm, nâng cao đời sống cho nhân dân. Là đứa con đầu lòng của ngành Công nghiệp nặng Việt Nam nên Khu Gang thép Thái Nguyên luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Trung ương Đảng, Chính phủ, Bác Hồ. Ngày 8-6-1959, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm Khu Gang thép lần thứ nhất. Tại công trường, Bác căn dặn các cán bộ, công nhân: “... Sau này sẽ có mấy vạn người đến đây làm việc. Bây giờ các cô, các chú mới có mấy nghìn người, thế là đã có cái danh dự làm người đi đầu. Tiền đồ ở trong tay các cô, các chú... Các cô, các chú phải có thái độ chủ nhân của xí nghiệp, của nhà máy…”. Hình ảnh Bác Hồ và những lời dạy ân tình của Bác là những kỷ niệm sâu sắc in đậm trong tâm trí mỗi cán bộ, công nhân Khu Gang thép Thái Nguyên lúc bấy giờ.

Sau hơn 3 năm tập trung nguồn lực, khẩn trương thi công, đến ngày 29-11-1963, toàn thể cán bộ, công nhân Khu Gang thép Thái Nguyên vui mừng phấn khởi đón mẻ gang đầu tiên ra lò. Đây là mốc son đánh dấu quá trình khắc phục khó khăn, dám nghĩ, dám làm với tinh thần tự lực cánh sinh, lao động cần cù, dũng cảm, sáng tạo của hơn 22 nghìn lao động toàn công trường. Trong bối cảnh bừng bừng khí thế ấy, cả Khu Gang thép Thái Nguyên lại một lần nữa nhận vinh dự to lớn mà ít nơi nào có, đó là được đón Bác Hồ về thăm, ngày 1-1-1964. Đây là lần thứ 3 và cũng là lần cuối cùng Bác về thăm Khu Gang thép. Trong buổi nói chuyện với nhân dân địa phương và công nhân Gang thép, Người nói: “Với Khu Gang thép, đồng bào Thái Nguyên có thể tự hào rằng về công nghiệp nặng thì đồng bào miền xuôi phải thi đua với đồng bào miền núi… Cán bộ và công nhân có thể tự hào rằng sau hơn 3 năm lao động cần cù, tự tay mình đã ngăn sông, xẻ núi, xây dựng một Khu Gang thép to lớn đầu tiên của nước ta”. Bác cũng căn dặn cán bộ, công nhân Khu Gang thép phải thực hiện tốt 10 điều, trong đó Bác lưu ý nhất việc tăng cường quản lý kỹ thuật để đảm bảo chất lượng, chống làm ẩu, làm bừa và chống lãng phí nguyên liệu, vật liệu; giữ gìn máy móc tốt, quản lý sức người, sức của chặt chẽ; thực hiện tốt bảo hộ lao động, kỷ luật lao động và phải đoàn kết chặt chẽ trên dưới, trong ngoài… Cuối cùng, Bác dạy: “Để làm ra gang thép tốt thì người công nhân và cán bộ phải tôi luyện tinh thần cách mạng, lập trường giai cấp và ý thức làm chủ cho cứng rắn như thép, như gang…”.

Thực hiện lời căn dặn của Người, những năm qua cán bộ, công nhân Khu Gang thép trước đây và Công ty CP Gang thép Thái Nguyên ngày nay luôn sát cánh cùng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, làm nên thương hiệu thép TISCO, vươn xa ra các thị trường trong và ngoài nước. Trong thời kỳ vừa sản xuất vừa chiến đấu, cán bộ, công nhân Khu Gang thép đều nêu cao tinh thần “lao động quên mình vì sự nghiệp gang thép của Tổ quốc”, “bám máy, bám lò, coi vị trí sản xuất là vị trí chiến đấu”, các sản phẩm gang thép vẫn ra lò đều đặn, góp phần đóng góp cho quá trình xây dựng, đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Trong giai đoạn khắc phục khó khăn sau chiến tranh, Công ty Gang thép Thái Nguyên không chỉ ổn định tình hình sản xuất mà còn mở rộng quy mô, địa bàn, đưa các sản phẩm gang thép phục vụ xây dựng trong toàn quốc.

Bước vào giai đoạn đổi mới đất nước, Công ty Gang thép đã từng bước và nhanh chóng tiếp cận, vận dụng sáng tạo cơ chế quản lý mới, tập trung đổi mới công nghệ, thiết bị theo hướng hiện đại, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, cải tiến quản lý, mở rộng thị trường. Cũng trong thời kỳ này, các sản phẩm thép đòi hỏi công nghệ cao như thép hình, thép thanh đã được Công ty Gang thép sản xuất đại trà và đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế ISO. Điều đáng nói là trong giai đoạn này, thương hiệu thép TISCO chính thức xuất hiện trên thị trường trong nước và quốc tế, trở thành sản phẩm công nghiệp nổi tiếng được nhiều khách hàng lựa chọn sử dụng. Dấu mốc quan trọng đó được khắc ghi chính vào năm 2000, tại Hội chợ Quốc tế hàng công nghiệp Việt Nam, sản phẩm thép của Công ty được tặng Huy chương Vàng. Từ đó, nhãn hiệu độc quyền TISCO được đóng trên cây thép thanh và đóng mác trên các sản phẩm do Công ty sản xuất.

Từ đó đến nay, sự phát triển của thương hiệu thép TISCO càng ngày càng lớn mạnh. Đặc biệt, sau khi tiến hành cổ phần hóa (2009), Công ty CP Gang thép Thái Nguyên đã sở hữu nguồn vốn điều lệ lên tới trên 1.800 tỷ đồng. Từ khi trở thành doanh nghiệp cổ phần đến nay, Công ty đã đạt giá trị sản xuất công nghiệp lên tới trên trăm nghìn tỷ đồng, tổng doanh thu đạt từ 40 đến 50 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước gần 2.000 tỷ đồng, đảm bảo thu nhập bình quân người lao động từ 5,3 đến 5,7 triệu đồng/người/tháng.

Trong quá trình xây dựng, phát triển, có thời điểm cả Khu Gang thép gặp khó khăn, công việc bị đình trệ, lực lượng lao động phải tinh giản một phần, đời sống công nhân vất vả, nhưng giai đoạn bĩ cực đó cũng qua nhanh do có sự kiên trì, bền bỉ cộng với sự năng động, quyết đoán của đội ngũ cán bộ, lãnh đạo đơn vị. Thời gian gần đây, do tác động xấu từ nền kinh tế thế giới và trong nước, thị trường thép diễn biến phức tạp, trầm lắng, tiêu thụ chậm, nên hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty cũng gặp muôn vàn khó khăn. Cùng với đó, việc còn một số tồn tại trong quá trình triển khai đầu tư giai đoạn II cũng có những tác động không nhỏ. Tuy nhiên, không vì thế mà thương hiệu thép TISCO bị mất uy tín hoặc sụt giảm giá trị trên thị trường.