Tăng cường thu nợ đọng thuế

Tính đến cuối tháng 9-2015, tổng số thuế mà các doanh nghiệp (DN), cá nhân trên địa bàn tỉnh nợ chiếm 5,3 trên tổng thu ngân sách. Mặc dù đây không phải là thời điểm nợ cao, song theo dõi số nợ thuế ở một số DN nợ lớn thì số nợ có chiều hướng gia tăng…

Theo đại diện Cục Thuế tỉnh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ thuế, mà trước hết phải nói đến là tình hình kinh tế thế giới và trong nước thời gian qua gặp nhiều khó khăn đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp (DN), khiến DN chưa có hoặc mất khả năng thanh toán các khoản nợ, trong đó có nợ thuế. Điển hình trong số này phải kể đến HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công, nợ gần 94 tỷ đồng; Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và khai thác khoáng sản Việt Bắc nợ hơn 57 tỷ đồng; Doanh nghiệp tư nhân Anh Thắng nợ 22,6 tỷ đồng…

Bên cạnh nguyên nhân chính do ảnh hưởng của nền kinh tế khó khăn thì số ít DN nợ thuế là bởi tính tuân thủ pháp luật về thuế chưa cao; một số DN quản trị DN chưa tốt, chưa tìm ra được hướng đi hợp lý để sản xuất, kinh doanh hiệu quả, khiến nhiều DN phải giải thể hoặc phá sản, bỏ trốn…

Thực hiện các quy định của pháp luật về việc tiến hành các bước xử lý đối với các tổ chức, cá nhân nợ thuế, tất cả các đối tượng nợ thuế đều nhận được thông báo tiền thuế nợ và tiền chậm nộp theo quy định. Đối với những DN có số nợ lớn, cán bộ Cục Thuế trực tiếp làm việc với đơn vị và yêu cầu cam kết lộ trình trả nợ. Những DN nợ thuế trên 90 ngày, cơ quan Thuế ra thông báo cưỡng chế nợ thuế, nếu vẫn không chấp hành, sẽ ra quyết định cưỡng chế nợ thuế. Ngoài các biện pháp trên, cơ quan thuế sẽ thực hiện việc bù trừ tiền nợ với tiền thuế nếu DN được hoàn thuế; phối hợp với Sở Tài chính, Sở Kế hoạch - Đầu tư, Kho bạc Nhà nước tỉnh trong việc đối trừ tiền thuế nợ với tiền thanh toán các công trình xây dựng cơ bản sử dụng vốn ngân sách nhà nước (NSNN)… Các trường hợp vẫn cố tình không chấp hành các quy định của pháp luật về Thuế, cơ quan Thuế sẽ ra quyết định cưỡng chế phong tỏa tài khoản và thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng. Đây được xem là bước “mạnh tay” cuối cùng của cơ quan Thuế trước khi đề nghị Sở Kế hoạch - Đầu tư thu hồi giấy phép kinh doanh của DN. Theo đó, 8 tháng đầu năm nay, ngành Thuế tỉnh đã ban hành 85 quyết định cưỡng chế phong tỏa tài khoản; 15 thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng, trong số này có HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công, Doanh nghiệp tư nhân Anh Thắng. Với các bước xử lý này đã giúp số nợ thuế của đại đa số các DN trên địa bàn giảm đáng kể. Nếu trừ 3 DN có số nợ lớn nêu trên thì số nợ thuế trên địa bàn còn hơn 110 tỷ đồng, chiếm hơn 2% trên tổng thu.

Cũng theo đại diện Cục Thuế tỉnh: Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, cuối tháng 7 vừa qua, Cục Thuế tỉnh đã tiến hành công bố công khai danh sách 12 DN nợ thuế lớn (với tổng nợ 190 tỷ đồng) trên các phương tiện thông tin đại chúng. Song, tính đến đầu tháng 10, mới có một số DN nộp, với số tiền 1,1 tỷ đồng, trong đó HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công chưa trả được khoản nợ thuế nào.

Qua trao đổi với một số chủ DN và cán bộ thuế, điều chúng tôi dễ dàng nhận thấy ở các DN là đều không muốn nợ thuế, bởi số nợ đó bị tính lãi 0,05%/ngày, tương ứng với 1,5%/tháng (18%/năm). Trong khi đó, lãi suất cho vay của ngân hàng 2 năm gần đây chỉ dao động ở mức trên dưới 10%/năm. Tuy nhiên, trước thực trạng sản xuất, kinh doanh khó khăn, làm ăn liên tục thua lỗ, khiến nhiều DN không có khả năng nộp thuế, từ đó lãi mẹ đẻ lãi con. Có DN số tiền bị phạt chậm nộp lên tới hàng chục tỷ đồng.

Ông Hoàng Văn Đức, Quyền Giám đốc Công ty TNHH một thành viên xây dựng và khai khoáng Việt Bắc - đơn vị có số nợ thuế lớn thứ 2 của tỉnh bộc bạch: Nợ thuế đối với Công ty là việc cực chẳng đã. Trước đây, Công ty luôn được biết đến là một trong những đơn vị có uy tín trong lĩnh vực xây lắp, nhưng từ năm 2011 trở lại đây, khi Chính phủ có chủ trương cắt giảm đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng, Công ty đã gặp phải rất nhiều khó khăn. Bên cạnh phần việc ít đi, thì số nợ của chủ đầu tư (chủ yếu là các đơn vị nhà nước) đối với Công ty cũng tăng lên đáng kể. Có những công trình đã bàn giao 5-7 năm nay, nhưng Công ty vẫn còn bị nợ lại hàng chục tỷ đồng. Hiện, tổng số tiền mà các đối tác nợ Công ty là trên 100 tỷ đồng. Chính vì thế, thời gian qua, Công ty không có khả năng trả nợ thuế, khiến số tiền chậm nộp lên tới hơn 20 tỷ đồng. Theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Quốc Phòng, Công ty đang thuộc diện phải tái cấu trúc, hoặc là sáp nhập, hoặc là giải thể (năm 2016 phải hoàn thành). Dù là phương án nào thì các vấn đề liên quan đến Công ty sau tái cấu trúc cũng sẽ được giải quyết. Từ nay đến khi đó, Công ty đang hoàn thành nốt các công trình mà công ty đang thi công và phấn đấu nộp đủ số thuế phát sinh của năm 2015, còn các khoản nợ trước đó, Công ty đề nghị ngành Thuế tạm thời khoanh lại. Được biết, cuối tháng 9 vừa qua, Công ty đã nộp 580 triệu đồng tiền thuế.

Với mục tiêu đưa tỷ lệ nợ thuế không vượt cao hơn mức 5% tổng thu ngân sách và thu được ít nhất 50% số nợ thuế của các DN đã được công khai theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và Tổng Cục Thuế, từ nay đến cuối năm, theo đồng chí Đỗ Trọng Nghĩa, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh bên cạnh việc tiếp tục tăng cường tuyên truyền Luật Quản lý thuế để người nộp thuế hiểu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ và nâng cao ý thức tự giác chấp hành nộp thuế vào NSNN đúng quy định, ngành Thuế sẽ tăng cường phối hợp với UBND các địa phương và sở, ngành liên quan thực hiện khấu trừ ngay các khoản nợ thuế khi các DN thanh toán vốn đầu tư từ NSNN; đối với những DN chưa được NSNN thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ, cơ quan Thuế sẽ hướng dẫn DN lập hồ sơ không tính tiền chậm nộp trong thời gian chưa được thanh toán để tạo điều kiện cho DN vượt qua giai đoạn khó khăn. Cùng với đó, sẽ tiếp tục mời các DN có số nợ lớn lên làm việc, yêu cầu nộp số thuế nợ trong năm 2015 theo đúng cam kết; lập kế hoạch thu tiền thuế nợ của các đơn vị cụ thể, chi tiết đối với từng cơ sở sản xuất, kinh doanh với từng khoản thu, sắc thuế; tập trung công tác thanh, kiểm tra về thuế nhằm giám sát tốt việc tuân thủ pháp luật về thuế của các DN; tiếp tục công khai danh sách các đơn vị, DN không chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật thuế trên các phương tiện thông tin đại chúng…