Góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng

Trong khi những cơ chế, chính sách dành cho hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) ngày càng trở nên thông thoáng, số lượng các doanh nghiệp (DN) tham gia lĩnh vực này ngày càng nhiều thì một trong những nhiệm vụ được Chi cục Hải quan Thái Nguyên (Cục Hải quan Bắc Ninh) đặc biệt chú trọng là làm tốt công tác kiểm tra sau thông quan để chống buôn lậu, gian lận thương mại và xử lý vi phạm. Qua đó góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn, chống thất thu ngân sách, bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân…

Theo ông Dương Minh Đức, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Thái Nguyên: Hoạt động XNK trên địa bàn tỉnh trong năm 2015 so với những năm trước có sự gia tăng đột biến, nguyên nhân chủ yếu là từ hoạt động nhập khẩu máy móc thiết bị phục vụ giai đoạn II của Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên và XNK tại chỗ mặt hàng điện thoại di động tại Khu công nghiệp Yên Bình. Điều đó được thể hiện rõ nhất qua các chỉ số kim ngạch XNK và thu nộp ngân sách. Trong năm qua đã có hơn 202 nghìn tờ khai XNK được thực hiện tại Chi cục, trong đó số tờ khai xuất khẩu là hơn 93 nghìn, tờ khai nhập khẩu là gần 110 nghìn (tăng 129% so với năm 2014). Tổng kim ngạch XNK đạt 29,5 tỷ USD, trong đó xuất khẩu 18,2 tỷ USD, nhập khẩu 11,3 tỷ USD (tăng 103%). Tổng số thuế cả năm Chi cục thu được là 1.394 tỷ đồng, đạt 128% so với chỉ tiêu giao điều chỉnh tăng của Cục Hải quan Bắc Ninh, vượt 67% so với chỉ tiêu tỉnh giao và tăng 85% so với năm 2014. Trong đó, thuế xuất khẩu được 50,4 tỷ đồng, thuế nhập khẩu 96,7 tỷ đồng, thuế giá trị gia tăng (GTGT) 1.240,3 tỷ đồng, thuế bảo vệ môi trường 2,6 tỷ đồng và thu khác 4,3 tỷ đồng.

Trong năm 2015, tổng số DN tham gia XNK tại Chi cục là 250 DN, tăng gấp gần 2 lần so với năm 2014 (trong đó số DN thường xuyên làm thủ tục là 150). Hiện nay, 100% các DN trên địa bàn đã áp dụng khai báo điện tử, hệ thống thông quan tự động theo cơ chế một cửa quốc gia. Với thủ tục thông quan tự động này, DN được hưởng rất nhiều tiện ích, nhất là về thời gian. Tuy nhiên, cũng chính từ sự thông thoáng này mà bên cạnh DN chấp hành tốt, thì cũng xuất hiện ngày càng nhiều DN tìm mọi cách để gian lận, như: Thực hiện khai báo nhiều tờ khai cho 1 lô hàng để thăm dò kết quả phân luồng (nếu được ở luồng xanh - không phải kiểm tra thì DN sẽ đăng ký chính thức, còn nếu bị phân luồng đỏ - phải kiểm tra thực tế hàng hóa thì DN sẽ hủy tờ khai); hay như việc cố tình khai sai mã số để giảm số thuế phải nộp… Do đó, để các DN hiểu, chấp hành đúng các quy định về Luật Hải quan, một trong những giải pháp mà Chi cục đặc biệt chú trọng là làm tốt công tác tuyên truyền các văn bản pháp luật; quan tâm tổ chức các buổi đối thoại theo chuyên đề, theo nhóm ngành nghề với DN để lắng nghe, giải đáp các ý kiến, kiến nghị của DN…

Cùng với đó, Chi cục cũng chú trọng làm tốt công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại; áp dụng chương trình quản lý rủi ro. Theo đó, Chi cục luôn duy trì, triển khai thực hiện tốt việc thu thập thông tin DN có hoạt động XNK tại địa bàn và DN phát sinh để bổ sung, cập nhật đầy đủ vào hệ thống quản lý rủi ro đúng tiêu chí phục vụ công tác tra cứu, phân luồng tờ khai, đánh giá mức độ tuân thủ, chấp hành pháp luật của DN tại địa bàn quản lý. Chủ động phối hợp với các phòng chức năng thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh quản lý chặt chẽ các khâu: giám sát hàng hóa XNK, công tác áp mã, áp giá và áp dụng công tác quản lý rủi ro, đặc biệt là với nguyên liệu, vật tư máy móc thiết bị nhập khẩu phục vụ các dự án đầu tư trọng điểm, kho hàng không kéo dài; đồng thời phối hợp tốt với cơ quan chức năng của tỉnh như: Thuế, Quản lý thị trường, Công an, Ban Quản lý các khu công nghiệp, Ban Chỉ đạo 389 của tỉnh… để nắm bắt thông tin về DN, nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các vụ vi phạm pháp luật về Hải quan.

Được biết, trong số hơn 202 nghìn tờ khai được thực hiện tại Chi cục trong năm qua, số tờ khai phân luồng xanh (được phép thông quan ngay) chiếm 94%; số tờ khai phân luồng vàng (kiểm tra hồ sơ hải quan) gần 8,5 nghìn tờ, chiếm 4%; còn lại 2% số tờ khai bị phân luồng đỏ (phải kiểm tra thực tế hàng hóa) tương ứng với 1,7 nghìn tờ khai. Cùng với số lượng gia tăng đáng kể về tờ khai thì số vụ vi phạm về Luật Hải quan cũng tăng với tỷ lệ tương ứng. Cụ thể, Chi cục đã phát hiện, xử lý 112 vụ vi phạm, với tổng số tiền phạt 891 triệu đồng (tăng 54 vụ, 835 triệu đồng so với năm 2014).

Có thể khẳng định, những kết quả đạt được trong hoạt động của Chi cục Hải quan Thái Nguyên nói chung và trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, xử lý vi phạm nói riêng đã góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các DN, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, giảm thất thu cho ngân sách Nhà nước… Để công tác này đạt hiệu quả cao hơn nữa, rất cần sự phối hợp, trao đổi thông tin giữa các cơ quan chức năng, đặc biệt là sự quan tâm, tạo điều kiện trong lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương. Song hơn cả, vẫn là tinh thần, ý thức tự giác chấp hành các quy định của DN; sự lên án, đấu tranh đối với những hành vi gian lận trong chính cộng đồng DN để tạo ra một sân chơi mà ở đó chỉ có thể tồn tại và phát triển những DN làm ăn chân chính, loại bỏ DN hoạt động theo kiểu chụp giật, cố tình vi phạm…