.jpg)
Trong khi địa phương đã cơ bản hoàn thành kế hoạch gieo cấy lúa vụ xuân, thì tại diện tích 13ha đất ruộng thuộc xóm Đá Thần, xã An Khánh (Đại Từ) do cho Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên quản lý mới có một số thửa được cày vỡ. Công nhân ở đây khẳng định, đối với sản xuất giống lúa thì đến thời điểm này mà chưa thực hiện gieo cấy là quá chậm so với mọi năm.
Cánh đồng của xóm Đá Thần được xem là một trong những vựa lúa chính của xã An Khánh bởi có chất đất tốt, bằng phẳng và nguồn nước thuận lợi. Từ năm 2012, 13ha đất tại đây được giao cho Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên, Chi nhánh An Khánh để thực nghiệm và sản xuất lúa giống. Bà Hoàng Thị Hạnh, công nhân tại Chi nhánh cho biết: Thông thường hằng năm, việc làm đất, gieo mạ và cấy lúa giống đều hoàn thành xong từ trước Tết Nguyên đán. Đối với làm lúa giống, chúng tôi thường gieo mạ nhổ, thời gian mạ đạt tiêu chuẩn đem cấy khoảng 1 tháng. Năm nay thì khác, trong khi những cánh đồng bên cạnh đã cơ bản gieo cấy xong (lịch thời vụ của trà xuân muộn kết thúc vào ngày 28-2) thì mới có một phần diện tích đất của Chi nhánh được cày bừa vỡ.
Công nhân ở đây cho rằng, lý do của tình trạng này là do Công ty triển khai kế hoạch sản xuất vụ muộn. Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa là do phía Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên không đảm bảo các chế độ chính sách và quyền lợi cho người lao động nên công nhân không thiết tha với việc… trồng cấy. Cụ thể, trong giai đoạn 2011-2014, Công ty chưa quyết toán tiền lương cho người lao động mặc dù đã được nhiều lần kiến nghị. Bước sang năm 2015, Công ty thay đổi hình thức quản lý với việc khoán toàn bộ cho người lao động. Công nhân tự ứng tiền và công lao động để làm đất, mua phân bón và thuốc trừ sâu, thực hiện chăm sóc lúa theo quy trình kỹ thuật rồi bán sản phẩm cho Công ty. Trong vụ mùa 2015, công nhân đã ký hợp đồng giao khoán và bán toàn bộ sản phẩm lúa giống cho Công ty nhưng chưa được thanh toán hết. Anh Phạm Việt Cường, công nhân tại Chi nhánh An Khánh cho biết: Tôi nhận khoán gieo cấy gần 2 mẫu ruộng. Sau khi trừ các khoản chi phí như: Tiền thuê đất, khấu hao máy móc, bảo hiểm và các loại phí, phía Công ty còn nợ tôi hơn 10 triệu đồng. Tính tổng số nợ của Công ty đối với 17 công nhân ở Chi nhánh An Khánh trong vụ vừa rồi là hơn 100 triệu đồng. Ngoài ra, việc Công ty chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội năm 2015 (mặc dù đã được khấu trừ khi thu mua sản phẩm) cũng khiến công nhân lo lắng về quyền lợi.
Ông Triệu Hồng Quân, Phó Giám đốc Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên, phụ trách Chi nhánh An Khánh thừa nhận: Việc triển khai gieo cấy lúa giống vụ xuân tại Chi nhánh An Khánh chậm với mọi năm và so với lịch thời vụ chung năm nay. Vì một số lý do khách quan và công nhân không hợp tác (do chưa được giải quyết quyền lợi - PV) nên mặc dù có kế hoạch sản xuất từ sớm nhưng chúng tôi không triển khai được, công nhân không nhận đất để gieo trồng. Để khắc phục, hiện nay Công ty đã trực tiếp đứng ra thuê người làm đất, sử dụng các giống ngắn ngày để gieo sạ trực tiếp. Tính đến ngày 22-2, Chi nhánh đã làm đất được khoảng 50% diện tích, một phần nhỏ chân ruộng cao thì chuyển sang trồng cây màu.
Liên quan đến những quyền lợi của người lao động, bà Cù Thủy Oanh, Giám đốc Công ty giải thích: Trong quá trình tái cơ cấu, chuyển đổi hình thức quản lý và hoạt động, Công ty gặp không ít khó khăn. Ngoài ra, do ảnh hưởng của thiên tai nên trong cả năm 2014, toàn bộ diện tích canh tác giống của Công ty (hơn 30ha) gần như mất trắng. Trong năm 2015, sản lượng lúa giống tại các chi nhánh cũng đạt thấp so với kế hoạch khiến Công ty liên tục thua lỗ. Tuy nhiên, để đảm bảo chế độ cho người lao động, trong đó có bảo hiểm xã hội, Hội đồng quản trị Công ty đã họp thống nhất và có văn bản cam kết sẽ quyết toán, thực hiện và thu nộp đầy đủ cho Bảo hiểm Xã hội T.P Thái Nguyên trước ngày 31-3-2016.
Thực tế, do sản xuất và kinh doanh gặp nhiều khó khăn nên đời sống của người lao động tại Chi nhánh An Khánh những năm gần đây gặp không ít khó khăn. Cộng với việc Công ty CP Giống cây trồng Thái Nguyên chưa thực hiện đầy đủ và kịp thời các quyền lợi khiến người lao động không mặn mà với việc canh tác lúa giống. Hiện, toàn bộ 17 công nhân của Chi nhánh An Khánh đều chưa ký hợp đồng nhận giao khoản sản xuất lúa vụ xuân, bởi họ mong muốn được Công ty đảm bảo quyền lợi chính đáng để yên tâm đầu tư sản xuất.
