Cuối năm 2014, Cổ Lũng là một trong 2 xã (cùng với xã Sơn Cẩm) của huyện Phú Lương về đích nông thôn mới trước một năm so với kế hoạch. Sau khi hoàn thành 19/19 tiêu chí, cấp ủy, chính quyền địa phương luôn nỗ lực tập trung các nguồn lực nhằm giữ vững những tiêu chí đã đạt và hoàn thiện những tiêu chí còn đạt non.
Chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng khi trở lại xã Cổ Lũng sau một năm địa phương này “về đích” nông thôn mới bởi hệ thống đường làng, ngõ xóm đều thoáng đãng, sạch đẹp, đường giao thông liên thôn, xóm được đổ bê tông sạch sẽ uốn lượn chạy vòng quanh xã. Ông Vũ Văn Cương, Chủ tịch UBND xã cho biết: Ngay sau khi được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, địa phương đã nỗ lực, tập trung nguồn lực để giữ vững những tiêu chí đã đạt và hoàn thiện những tiêu chí còn đạt non. Trong đó, các tiêu chí như trường học, môi trường, an ninh trật tự còn đạt non nay đã được địa phương hoàn thiện. Đặc biệt, trong năm qua, xã Cổ Lũng luôn chú trọng các giải pháp nhằm nâng cao thu nhập cho người dân. Nhờ đó đời sống của bà con đã nâng lên đáng kể. Nếu như cuối năm 2014, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã đạt 22 triệu đồng/người/năm thì nay đã đạt trên 24 triệu đồng/người/năm.
Để nâng cao thu nhập cho người dân, năm qua, chính quyền xã Cổ Lũng tiếp tục vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu, cây trồng vật nuôi; phát triển kinh tế hộ gia đình gắn với kinh tế hợp tác, xây dựng nhiều mô hình kinh tế làm ăn có hiệu quả, như duy trì mô hình thanh long ruột đỏ, mô hình ổi; triển khai mô hình cánh đồng một giống với tổng diện tích 44ha (ở 2 vụ mùa và xuân) tại 10 xóm, năng suất ước đạt trên 62 tạ/ha, cao hơn 10 tạ/ha so với cấy lúa đại trà. Đặc biệt, trong chăn nuôi, xã luôn khuyến khích người dân đầu tư, mở rộng quy mô chăn nuôi. Hiện nay, trên địa bàn xã có 4 trang trại gà (quy mô 11 nghìn con/ trang trại) và 6 trang trại lợn (với quy mô 1.200 con/trang trại) đã đem lại nguồn thu đáng kể cho người dân.
Nuôi cá giống được xem là mô hình có “tiềm năng” giúp người dân trên đia bàn xã Cổ Lũng nâng cao thu nhập. Năm qua, cùng với việc giúp các hộ dân thành lập Tổ hợp tác sản xuất và tiêu thu cá giống để người chăn nuôi có cơ hội học hỏi, trao đổi kinh nghiệm thì chính quyền xã Cổ Lũng đã mở nhiều lớp tập huấn cho người dân về các kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc cá giống. Ông Nguyễn Văn Hạnh, Tổ trưởng Tổ hợp tác sản xuất tiêu thụ cá giống xóm Bờ Đậu, xã Cổ Lũng cho biết: Tổ hợp tác được thành lập đầu năm 2015. Hiện nay, Tổ hợp tác có 30 gia đình hội viên tham gia với tổng diện tích mặt nước nuôi thả cá trên 10ha. Năm qua, tổ hợp tác đã xuất ra thị trường trong và ngoài tỉnh khoảng 30 tấn cá giống, thu về gần 2 tỷ đồng (trung bình mỗi hộ thu gần 70 triệu đồng/năm), góp phần nâng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản trên địa bàn xã đạt 83 tỷ đồng/năm.
Xã Cổ Lũng có vị trí nằm dọc tuyến Quốc lộ 3 với chiều dài hơn 3km nên việc giữ vững an ninh trật tự, an toàn giao thông luôn được địa phương đặc biệt coi trọng. Để giữ vững tiêu chí này, ngay từ cuối năm 2014, đầu năm 2015, khi xã đón nhận Bằng công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, địa phương đã phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” tới toàn thể nhân dân. Đặc biệt, năm qua xã đã thành lập được 18 tổ tự quản về an ninh tại 18 xóm trên địa bàn xã, nhờ đó tình hình tội phạm, các tệ nạn xã hội trên địa bàn giảm đáng kể. Chỉ tính riêng về số người nghiện ma túy, toàn xã còn 68 người nghiện ma túy trong diện quản lý, giảm 2 người nghiện so cùng kỳ năm trước (do đã cai nghiện ma túy). Trong đó, năm 2015 xã đã lập hồ sơ cho 32 người nghiện ma túy đi uống thuốc Methadol và intimex tại huyện. Về công tác đảm bảo an toàn giao thông, chỉ tính riêng trong dịp Tết Nguyên đán 2016, công an xã đã phối hợp với công an huyện tổ chức tuần tra, kiểm soát được 8 buổi, đã phát hiện 32 trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ, xử phạt hơn 5 triệu đồng.
Xóm Cây Cài, xã Cổ Lũng là xóm được huyện Phú Lương lựa chọn làm điểm thực hiện trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Đây là xóm có vị trí nằm dọc tuyến Quốc lộ 3, có nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh, nhiều nhà nghỉ, quán ăn, nhà hàng, đặc biệt có 2 trường là mầm non và tiểu học Cổ Lũng nên tình hình an ninh trật tự, an toàn giao thông phức tạp hơn cả. Ông Đỗ Văn Quyết, Bí thư Chi bộ xóm Cây Cài, thành viên Tổ tự quản an ninh trật tự của xóm cho biết: đầu năm 2015, xóm đã được chọn làm điểm về an ninh trật tự. Ngay sau đó, chúng tôi đã tổ chức thành lập Tổ an ninh tự quản với 9 thành viên, đồng chí công an viên làm tổ trưởng, còn lại từ bí thư chi bộ, trưởng xóm, phó xóm, cựu chiến binh, thanh niên là các thành viên trong tổ. Tổ có 9 người được chia làm 3 nhóm, mỗi nhóm thay phiên nhau thực hiện tuần tra mỗi tuần từ 3 đến 4 buổi (vào cả ban ngày và ban đêm). Nhờ đó, trong năm qua, tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xóm được giữ vững. Điển hình nhất là số vụ trộm chó trong năm chỉ có 2 vụ, giảm 15 vụ so với năm trước; đặc biệt là trong xóm không phát sinh thêm đối tượng nghiện mới.
Cùng với việc thực hiện tiêu chí nâng cao thu nhập, giữ vững tiêu chí an ninh trật tự, năm qua, xã Cổ Lũng còn tập trung dồn lực thực hiện các tiêu chí như: Môi trường, Trường học. Ông Vũ Văn Cương, Chủ tịch UBND xã cho biết thêm: về thực hiện tiêu chí Trường học, ngoài việc đẩy nhanh tiến độ thi công công trình Trường Mầm non của xã, địa phương đã huy động nhân dân đóng góp được 113 triệu đồng để xây dựng khu tường bao của trường. Hiện ngôi trường đã hoàn thiện các hạng mục và đưa vào sử dụng. Với tiêu chí Môi trường, xã đã phân công nhiệm vụ cho các tổ chức hội (như hội phụ nữ, hội nông dân) hướng dẫn bà con ở 18 xóm đào hố chôn lấp rác thải và xử lý rác tại gia đình. Bên cạnh đó xã còn phối hợp với Ban Quản lý Môi trường huyện tiến hành thu gom rác thải dọc tuyến Quốc lộ 3, nơi có nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, để thực hiện tiêu chí này xã đã hoàn thiện việc xây dựng tường rào bao quanh khu nghĩa địa của 3 cụm xóm, gồm: Bãi Nha, Cổng Đồn, Cây Lán; Tân Long, Bờ Đậu và Làng Ngói, Số 9. Như vậy, đến thời điểm này, những tiêu chí còn đạt non xã đã hoàn thiện. Thời gian tới, địa phương sẽ tập trung đưa vào nhiều mô hình phát triển kinh tế nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, phấn đấu đến năm 2020, thu nhập bình quân trên địa bàn xã đạt 38 triệu đồng/người/năm.
