Khu vực bến cảng Đa Phúc, xã Thuận Thành (Phổ Yên) hiện đang rất sôi động với các hoạt động bốc xếp, trung chuyển hàng hóa. Rõ ràng, đây là tín hiệu tốt đẹp đối với phát triển kinh tế địa phương, nhưng nếu quản lý không chặt chẽ sẽ nảy sinh lộn xộn, mất an ninh trật tự. Và thực tế, đã và đang có những lộn xộn.
Vẫn còn bến, bãi không phép, trái phép
Theo báo cáo mới nhất của cơ quan Cảng vụ đường thủy nội địa chi nhánh Thái Nguyên, trong tổng số 15 bến, bãi bốc xếp, trung chuyển hàng hóa tại khu vực cảng Đa Phúc vẫn còn tới 5 bến, bãi hoạt động không phép và trái phép. Ông Lê Mạnh Cường, Trưởng đại diện Cảng vụ đường thủy nội địa Thái Nguyên cho hay, các bến đó gồm: Bến Chiến Công, bến Bình Oanh, bến ông Thế, bến Bộ đội và bến ông Năng.
Nếu đứng trên cầu Đa Phúc, phía Thái Nguyên, nhìn sang trái, dễ dàng nhận thấy bến Bình Oanh bởi cát, sỏi tập kết tại đây đã chùm tới tận chân cầu, có chỗ chất cao gần bằng mặt cầu. Theo người dân địa phương thì bến cát, sỏi này trước đây nằm xa chân cầu cả chục mét nhưng mỗi ngày lại lấn sâu thêm, và giờ có thể đứng tại bến với tay tới mặt cầu. Cát, sỏi được khai thác từ nơi khác, vận chuyền bằng tàu thủy về đến chân bến, dùng ống hút bơm lên đổ vào bến sau đó chuyển đi nơi khác tiêu thụ. Bến Bình Oanh có diện tích khoảng 1.000m2 do một vài hộ dân đứng ra làm trái phép từ năm 2004. Cơ quan Cảng vụ đường thủy nội địa cho hay, đây là khu vực vi phạm nghiêm trọng hành lang an toàn cầu đường bộ, nên nghiêm cấm hoạt động bến, bãi, muốn cấp phép cũng không thể được.
Bến cát, sỏi của người dân lấn đến sát chân cầu Đa Phúc, vi phạm nghiêm trọng hành lang an toàn cầu đường bộ
Cách cầu Đa Phúc khoảng 400m về bên phải, hướng Thái Nguyên - Hà Nội là bến Chiến Công. Bến được xây dựng từ năm 2010 nhưng không mấy khi hoạt động, chỉ là bãi tập kết hàng hóa thuần túy. Từ tháng 10-2015, bến này hoạt động nhộn nhịp do có chủ khác là Công ty TNHH Thắng Lá tiếp quản. Khi được hỏi về giấy phép hoạt động bến thủy nội địa do ngành Giao thông - Vận tải cấp, bà Phạm Thị Lá, Giám đốc Công ty TNHH Thắng Lá cho hay, doanh nghiệp đang trong quá trình làm thủ tục cấp phép. Nếu đúng thì sau khi có phép, doanh nghiệp mới hoạt động nhưng hiện nhu cầu vận chuyền hàng hóa nhiều nên đã tranh thủ khai thác.
Tương tự, bến ông Năng cũng được thành lập từ rất lâu nhưng không mấy khi hoạt động. Gần đây bến này hoạt động trở lại vì có đơn vị thuê để làm bãi bốc xếp, trung chuyển gỗ dăm từ dưới tàu thủy lên. Bến này cũng chưa xin cấp phép mà cứ hoạt động.
Đã kiểm tra, xử lý nhưng...
Đại úy Trần Trung Kiên, Đội Cảnh sát giao thông đường sắt, đường thủy (Phòng Cảnh sát giao thông - Công an tỉnh) cho hay, việc kiểm tra, xử lý vi phạm của Đội diễn ra thường xuyên. Hơn nữa, năm nào, tỉnh cũng thành lập đội kiểm tra liên ngành (gồm Cảnh sát giao thông, Thanh tra giao thông, Cảng vụ đường thủy nội địa, Trung tâm đăng kiểm, Phòng Quản lý vận tải, chính quyền địa phương) tiến hành kiểm tra ít nhất một lần tại khu vực bến cảng Đa Phúc và có biện pháp xử lý cụ thể đối với các trường hợp vi phạm. Riêng đối với trường hợp bến Bình Oanh, do lỗi vi phạm lớn nên mỗi lần xử phạt từ 15 đến 20 triệu đồng. Tuy vậy, sau xử phạt, yêu cầu đình chỉ hoạt động, nhưng bến này vẫn ngang nhiên tồn tại.
Được biết, từ tháng 12-2015 đến hết tháng 2-2016, Đội Cảnh sát giao thông đường sắt, đường thủy đã ra quân cao điểm xử lý vi phạm an toàn giao thông đường thủy nội địa nhưng chủ yếu xử lý các lỗi vi phạm trong lưu thông, ít xử lý vi phạm bến, bãi. Cơ quan Cảng vụ đường thủy nội địa tại tỉnh cũng tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm tại khu vực cảng Đa Phúc nhưng cũng chủ yếu xử lý các lỗi chở hàng quá tải, thiếu bằng, chứng chỉ chuyên môn, không có giấy phép vào, rời của phương tiện vận tải đường thủy. Cả năm 2015, cơ quan Cảng vụ xử lý vi phạm đối với 18 phương tiện, phạt tiền 28,9 triệu đồng. Đối với những bến, bãi không phép, trái phép, trừ bến Bình Oanh, các bến khác đều không xử phạt. Ông Lê Mạnh Cường, Trưởng đại diện Cảng vụ đường thủy nội địa Thái Nguyên cho hay, trước thời điểm tháng 3-2016, cơ quan Cảng vụ không quản lý các bến không phép, trái phép nên không kiểm tra và xử lý được. Nay theo quy định mới thì được phép quản lý nhưng chủ yếu là tuyên truyền, vận động và không quản lý các phương tiện ở bến không phép, trái phép.
Cần siết chặt quản lý
Ngoài một số bến, bãi không phép, trái phép hoặc vi phạm các quy định chuyên ngành thì tại khu vực Cảng Đa Phúc cũng đang nảy sinh một số vấn đề về an ninh trật tự. Vụ việc gần đây nhất là trường hợp tranh chấp, phá vỡ hợp đồng giữa chủ bến Mùa Xuân và đơn vị thuê bến, bãi. Vụ việc tranh chấp đã khiến hoạt động tại bến có những xáo trộn nhất định, gây cản trở lưu thông hàng hóa. Cùng với đó, tại một số bến, bãi cũng xảy ra trường hợp cạnh tranh không lành mạnh giữa các chủ bến, gây mất đoàn kết, làm phức tạp tình hình địa phương. Một số trường hợp khác bị người dân ý kiến, phản đối về việc bốc xếp gây ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm do khí bụi. Xe vận tải hạng nặng vận chuyền hàng hóa từ các bến cảng chưa được kiểm soát chặt chẽ gây hại đến đường sá, cầu cống và an toàn giao thông đường bộ xung quanh khu vực Cảng...
Mặc dù thời gian qua công tác kiểm tra, xử lý của các ngành chức năng đã được tăng cường, nhưng trên thực tế tình trạng lộn xộn vẫn còn do mới chỉ giải quyết được phần ngọn. Đại úy Trần Trung Kiên trăn trở: Việc kiểm tra, xử lý vi phạm của lực lượng chức năng thì có thể làm thường xuyên để răn đe, nhưng giải tỏa, ngăn chặn tận gốc vi phạm được hay không còn phụ thuộc vào các cấp chính quyền địa phương.
Được biết, T.X Phổ Yên cũng tổ chức lực lượng thường xuyên phối hợp kiểm tra tại khu vực cảng Đa Phúc. Gần đây, sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân, UBND Thị xã đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra tổng thể các bến, bãi tại khu vực cảng Đa Phúc. Theo ông Bùi Văn Lương, Chủ tịch UBND T.X Phổ Yên thì sau đợt kiểm tra này, Thị xã sẽ có những thông tin chính xác về tình hình vi phạm trật tự tại đây, từ đó đề ra biện pháp quản lý tận gốc, lâu dài và hiệu quả hơn.
