Do chủ động thực hiện các biện pháp tích trữ, quản lý chặt chẽ nguồn nước, đồng thời bố trí nguồn nhân lực phục vụ việc dẫn nước kịp thời vụ, đủ lưu lượng, điều tiết nước hợp lý nên vụ xuân năm nay, toàn tỉnh sẽ không lo hạn hán. Qua đó góp phần nâng cao năng suất, sản lượng các loại cây trồng.
Đi thực tế tại một số hồ chứa lớn trên địa bàn tỉnh, như hồ Núi Cốc (T.P Thái Nguyên), Suối Lạnh (T.X Phổ Yên), Bảo Linh (Định Hóa), Kim Đĩnh (Phú Bình), chúng tôi nhận thấy về cơ bản các hồ đều bảo đảm mực nước theo yêu cầu và đạt dung tích chứa từ 50-70%, cao hơn cùng kỳ năm 2015 là 20%. Anh Đỗ Huy Hoàng, Cụm trưởng Cụm quản lý đầu mối hồ Núi Cốc cho biết: Hiện nay, hồ đạt dung tích chứa 70% (năm 2015 chỉ đạt 50%), cung cấp 15m3 nước/giây, bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Trước khi vào vụ sản xuất, năm nào chúng tôi cũng chủ động thực hiện việc kiểm tra, rà soát toàn bộ tình hình hoạt động của các công trình thủy lợi, phương tiện máy móc trạm bơm, máy bơm...
Để bảo đảm điều tiết nguồn nước phục vụ sản xuất, các huyện, thành, thị trong tỉnh cũng thường xuyên kiểm tra vệ sinh các công trình thủy lợi, vớt rác trên các dòng kênh, ngăn chặn các trường hợp vi phạm hành lang, sửa chữa sự cố trượt, sạt gây xói lở đất mái kênh. Ông Dương Văn Hiến, Trưởng phòng Nông nghiệp - PTNT T.X Phổ Yên cho biết: Trước khi lấy nước đổ ải, các địa phương, đơn vị trên địa bàn đã hoàn thành kế hoạch việc nạo vét thủy lợi vụ đông xuân, tu bổ, sửa chữa, bảo dưỡng trạm bơm, xây dựng kế hoạch lấy nước đổ ải, phương án chống hạn vụ xuân sát với đặc điểm cụ thể của từng vùng. Đồng thời tăng cường quản lý, phân phối, sử dụng nước sản xuất tiết kiệm, hiệu quả; chỉ đạo khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương bảo đảm thông thoáng từ đầu mối tới mặt ruộng. Hiện nay, bà con nông dân toàn thị xã đang tập trung làm cỏ, chăm sóc lúa đợt 1.
Được biết, từ nay đến tháng 6-2016 là giai đoạn tập trung nước tưới dưỡng cho lúa và các cây hoa màu, đối với các hồ chứa nước, Công ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Thái Nguyên sẽ quản lý chặt chẽ nguồn nước, tuyệt đối không cho mở nước để đánh cá, giữ ổn định nước trên mặt ruộng không để chảy xuống suối, kênh tiêu; xây dựng kế hoạch điều tiết hệ thống kênh tưới phù hợp với lịch sản xuất, điều hoà phân phối nước tiết kiệm, lập lịch tưới luân phiên, cấp nước trên tinh thần lấy nước nhanh, kết thúc nhanh rút ngắn thời gian và lượng nước tưới.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Công Thịnh, Giám đốc Công ty cho biết: Năm nay, nguồn nước đổ ải rất thuận lợi do không khí lạnh tăng cường đợt cuối tháng 1-2016 đã mang đến những trận mưa rào trên diện rộng, giúp các địa phương có thêm nguồn nước phục vụ sản xuất. Ngoài ra, các hồ chứa lớn trên địa bàn tỉnh cũng đã tích trữ đạt từ 60-90% dung tích thiết kế. Để bảo đảm đủ nước phục vụ sản xuất vụ xuân theo kế hoạch đề ra, ngay từ đầu tháng 1, Công ty đã hoàn thành việc rà soát, đánh giá lại các công trình thủy lợi, tiến hành tu bổ, sửa chữa, nạo vét cửa khẩu, kênh chính, dọn cỏ kênh nội đồng...
Cùng với các biện pháp quản lý chặt chẽ nguồn nước, ngành Nông nghiệp cũng tăng cường cán bộ xuống cơ sở hướng dẫn, tập huấn cho nông dân các biện pháp kỹ thuật chăm sóc, tưới nước tiết kiệm và bảo vệ an toàn lúa vụ xuân 2016. Bà Lương Thị Hà, ở xóm 7, xã Phú Xuyên (Đại Từ) cho biết: Nhà tôi cấy 3 sào lúa Khang dân. Vụ xuân thường hay xảy ra tình trạng thiếu nước ảnh hưởng đến năng suất, vì thế, gia đình tôi đã chủ động tích trữ nước vào 2 ao nhỏ để có thể bơm tưới dưỡng khi lúa trỗ.
Theo dự báo, năm nay, sản xuất nông nghiệp sẽ phải đối mặt với tình hình thời tiết khô hạn do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino. Hiện nay, mực nước tại các sông suối, hồ thuỷ lợi trên địa bàn tuy vẫn bảo đảm nhưng các địa phương trong tỉnh cũng cần chủ động theo dõi diễn biến thời tiết, tình hình sinh trưởng, phát triển của từng trà lúa để có biện pháp điều tiết nước phù hợp, bảo đảm đầy đủ nước tưới dưỡng cho lúa theo từng giai đoạn sinh trưởng. Bởi theo nhận định, vào cuối vụ xuân (khoảng giữa tháng 4), khi lúa đang trổ đòng, nguy cơ xảy ra hạn hán là rất cao. Cùng với đó, các địa phương cần thực hiện các biện pháp sử dụng nước tiết kiệm, hạn chế thất thoát nước và đã lên kế hoạch, sẵn sàng các phương án để chủ động ứng phó. Ở các vùng hồ nhỏ, đập dâng, phai tạm đắp chặn giữ nước, lắp máy bơm dầu, nối dài ống hút để bơm lượng nước còn lại trong các khe suối ra tưới; lắp đặt thêm các trạm bơm dã chiến để bơm chuyển tiếp tại các trạm bơm lấy nước từ sông Cầu.
