Nhiều hộ nghèo khát vốn

Với số hộ nghèo của năm 2016 tăng đột biến thêm gần 20 nghìn hộ so với năm 2015 đã khiến nguồn vốn cho vay của Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) hiện trong tình trạng thiếu trầm trọng. Thực tế này đòi hỏi cần có sự quan tâm nhiều hơn của cấp ủy, chính quyền và các hội, đoàn thể các cấp trong việc tạo điều kiện về vốn cũng như các hỗ trợ cần thiết khác để hộ nghèo có thêm động lực vươn lên thoát nghèo.

Năm 2016, toàn tỉnh có 42.080 hộ nghèo (chiếm 13,4% tổng số hộ trên địa bàn tỉnh), tăng 19.957 hộ so với năm 2015. Nguyên nhân khiến số hộ nghèo tăng cao là do tiêu chí bình xét hộ nghèo có sự thay đổi, từ chỗ chỉ dựa hoàn toàn vào thu nhập (đơn chiều) thì nay mở rộng thêm ở 5 tiêu chí khác, gồm việc tiếp cận về y tế, giáo dục, nhà ở, thông tin, nước sạch và vệ sinh (chuẩn đa chiều). Theo ông Lê Văn Hồng, Phó Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh: Nếu như vào thời điểm cuối năm 2015, cơ bản số hộ nghèo đủ điều kiện và có nhu cầu đều được vay vốn, thì nay, do số hộ nghèo tăng đột biến đã khiến nguồn vốn trở nên khan hiếm. Trên thực tế, trong số hộ nghèo mới phát sinh của năm 2016 có một tỷ lệ đang vay vốn ở một số chương trình khác, như hộ cận nghèo, mới thoát nghèo hoặc sản xuất kinh doanh vùng khó khăn. Tuy nhiên, số hộ được vay theo các chương trình này cũng không nhiều do nguồn vốn hạn chế. Có chương trình thậm chí mới chỉ có hơn 10% số hộ đối tượng được đáp ứng. Vì thế, nhu cầu vay vốn đối với chương trình hộ nghèo hiện là rất lớn.

Cũng vì thiếu vốn nên đả nảy sinh những khó khăn, vướng mắc. Đó là việc một số hộ nghèo đang còn dư nợ của chương trình cho vay hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn có nhu cầu trả số nợ đang vay để chuyển sang vay chương trình hộ nghèo để được hưởng lãi suất thấp hơn. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 6, số hộ được đáp ứng nhu cầu này vẫn còn rất ít. Chị Hoàng Thị Bình, xóm Tân Thành, xã Văn Lăng (Đồng Hỷ) chia sẻ: Năm 2015, tôi được vay 30 triệu đồng từ nguồn vốn hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn để mua 1 con trâu, với lãi suất 9%/năm. Năm 2016, gia đình tôi được xét là hộ nghèo nên mới đây, tôi đã bán trâu đi để trả nợ ngân hàng với mong muốn được vay 50 triệu đồng vốn hộ nghèo (lãi suất hiện là 6,6%/năm). Tôi dự định khi được vay vốn mới sẽ đầu tư nuôi cặp trâu sinh sản. Tôi mong Nhà nước sớm bố trí đủ nguồn vốn giúp chúng tôi có thêm điều kiện thuận lợi để thoát nghèo. 

Ông Trần Nhật Linh, Phó Giám đốc Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Đồng Hỷ thông tin: Lãi suất cho vay hộ nghèo hiện là 6,6%/năm, còn hộ cận nghèo là 7,92%/năm, hộ mới thoát nghèo là 8,25% và hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn là 9% nên tất cả các hộ đang vay ở các chương trình nêu trên nếu thuộc diện hộ nghèo đều có nhu cầu trả nợ cũ để được vay vốn hộ nghèo, với mức vay từ 40-50 triệu đồng. Với 1,7 nghìn hộ nghèo tăng thêm trong năm 2016 so với năm 2015, nâng tổng số hộ nghèo toàn huyện lên 5,8 nghìn hộ, chúng tôi ước tính toàn huyện hiện còn khoảng 1 nghìn hộ nghèo có nhu cầu và đủ điều kiện để vay nhưng chưa được đáp ứng. Do đó, chúng tôi rất mong cùng với nguồn vốn của Trung ương, thì tỉnh và huyện cũng sẽ có các giải pháp để chuyển nguồn vốn sang NHCSXH để thực hiện việc cho vay đối với các hộ đối tượng, nhất là hộ nghèo. Cùng với đó là Chính phủ sẽ có cơ chế linh hoạt chuyển nguồn vốn từ những chương trình nêu trên sang chương trình hộ nghèo để hộ đối tượng được hưởng lãi suất ưu đãi của hộ nghèo.

Được biết, ngày 5-2-2016, trước nhu cầu về vốn đối với các hộ chính sách, đặc biệt là hộ nghèo, UBND tỉnh cũng đã có công văn gửi UBND các huyện, thành phố, thị xã đề nghị trích một phần ngân sách địa phương và động viên các doanh nghiệp trên địa bàn chuyển nguồn vốn sang NHCSXH để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Được biết, đến nay, trong tổng nguồn vốn của NHCSXH tỉnh, nguồn vốn của địa phương hiện chiếm 1,7%, với 45 tỷ đồng. Trong đó, 6 tháng đầu năm, tỉnh cấp cho NHCSXH là 3 tỷ đồng (kế hoạch của năm 2016 là 5 tỷ đồng) và các địa phương đã cấp là 1,5 tỷ đồng, gồm: T.X Phổ Yên 500 triệu đồng; Đồng Hỷ 200 triệu đồng, Phú Bình 200 triệu đồng, Phú Lương 200 triệu đồng, Võ Nhai 100 triệu đồng, Định Hóa 200 triệu đồng, T.P Sông Công 100 triệu đồng và Đại Từ 150 triệu đồng.