So với những năm trước, diện tích cây vụ đông năm nay của huyện Đồng Hỷ tăng không đáng kể, nhưng lại hứa hẹn một mùa vụ mang lại giá trị kinh tế cao cho nông dân. Đáng chú ý là huyện tập trung chỉ đạo đưa các giống ngô, khoai tây, rau màu có năng suất, chất lượng cao trồng trong khung thời vụ tốt nhất.
Đến thời điểm này, nông dân huyện Đồng Hỷ đã thu hoạch được trên 50% diện tích lúa mùa, với năng suất ước đạt 52,5 tạ/ha, tăng 2% so với cùng kỳ. Những xã thu hoạch được nhiều gồm: Nam Hòa, Huống Thượng, Linh Sơn, Hòa Bình, Hóa Thượng, Minh Lập… Để bảo đảm sản xuất vụ đông đúng khung thời vụ, nông dân các xã, thị trấn đã áp dụng phương châm gặt đến đâu làm đất ngay đến đó. Các loại máy sản xuất nông nghiệp được tận dụng tối đa từ khâu làm đất, thu hoạch, vận chuyển… nhằm góp phần tăng năng suất, rút ngắn thời gian, khẩn trương chuẩn bị tốt cho sản xuất vụ đông.
Theo dự báo của Trung tâm khí tượng thuỷ văn, vụ đông năm nay, tình hình thời tiết sẽ diễn biến phức tạp, khó lường. Vì vậy, sản xuất vụ đông có thể gặp nhiều khó khăn như: mưa lũ gây ngập lụt trên diện rộng về đầu vụ; hạn, rét về cuối vụ gây ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và năng suất gieo trồng. Trước tình hình đó, để có một vụ đông thắng lợi, huyện Đồng Hỷ tập trung chỉ đạo đưa các giống ngô và giống rau, khoai tây có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất trong khung thời vụ tốt nhất. Coi đây là một giải pháp để tăng năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế các loại cây trồng.
Trên cánh đồng ở xóm Ngọc Lâm, xã Linh Sơn, rau cải các loại đã lên xanh, nông dân đã bắt đầu gieo trồng súp lơ, bí xanh, dưa chuột, cà rốt, bắp cải, su hào... Ông Nguyễn Văn Hòa, đang cần mẫn làm đất vui vẻ cho biết: Vụ lúa mùa năm nay gia đình tôi đạt được năng suất 2 tạ/sào, cao nhất kể từ trước đến nay. Hiện, gia đình tôi đã gặt xong và cũng như hầu hết người dân trong xã, gia đình tôi cũng khẩn trương làm đất, trồng sớm các loại rau để bán. Với gần 10 sào trồng rau các loại, vụ đông năm nay, tôi ước tính sẽ thu được gần 90 triệu đồng.
Được biết, vụ đông này, xã Linh Sơn có 180 ha trồng rau các loại. Nhiều năm nay, bà con đã quen với việc thu hoạch nhanh gọn lúa mùa để trồng cây rau vụ đông phù hợp và kết hợp trồng rải vụ để tránh thừa vào thời điểm chính vụ dẫn tới giảm hiệu quả kinh tế… Vì vậy, hai năm trở lại đây, cây rau vụ đông đã mang lại doanh thu trung bình gần 40 tỷ đồng cho người dân trên địa bàn xã.
Cũng như Linh Sơn, tại các xã Huống Thượng, Hóa Thượng, Nam Hòa, chúng tôi nhận thấy những cánh đồng rau vụ đông tương đối đa dạng, phù hợp với thị trường, có thể cho hiệu quả kinh tế cao. Được biết, đối với các loại rau như húng, mùi, hành, cần tây, tỏi tây, cải các loại… chỉ cần trồng trong 1 đến 1,5 tháng là được bán thì người dân tính toán quay vòng để thu hoạch lần 2 hoặc 3 đúng vào dịp Tết Nguyên đán, nhằm bán được giá và dễ tiêu thụ. Đối với những loại rau trồng khoảng 3 tháng mới được thu hoạch như: súp lơ, cà rốt, khoai tây bà con cũng đã hoàn thiện khâu làm đất, những luống nâu đậm thẳng tắp đã sẵn sàng, chỉ còn chờ xuống giống gieo trồng.
Bên cạnh đó, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện cũng đang tích cực trồng cây ngô vụ đông. Năm nay, những giống ngô năng suất cao như: LVN99, LVN25, SB099, NK4300, NK66, NK6654, NK6326, GS9989, P4199… tiếp tục được lựa chọn để đưa vào sản xuất. Ngoài ra, huyện còn tập trung chỉ đạo trồng thêm các giống ngô nếp cũng cấp cho thị trường. Để đảm bảo thời vụ, bà con đều áp dụng phương pháp làm ngô bầu, là gieo hạt vào bầu trước thời gian thu hoạch lúa mùa từ 10 đến 12 ngày. Khi lúa mùa thu hoạch xong, cây ngô đã có từ 3 đến 4 lá, người dân đưa ngô trồng ra ruộng. Do đó, cây ngô đều đảm bảo trồng trước 30-9 trên đất bãi chuyên màu, đất bãi ven sông, đất lúa mùa sớm và trước ngày 5-10 trên đất lúa mùa trung. Đối với ngô nếp, ngô đường, ngô rau, thời gian sinh trưởng ngắn nên thời vụ gieo trồng muộn hơn đến 20-10 để tận dụng tối đa diện tích và thời vụ để gieo trồng. Đến thời điểm này, toàn huyện đã trồng được gần 200ha ngô. Những xã như: Hòa Bình, Minh Lập, Khe Mo, Văn Hán… cây ngô hiện tại đã lên xanh. Cùng với rau và ngô, bà con nông dân ở những vùng trồng hoa trọng điểm ở Hóa Thượng, Minh Lập, Linh Sơn, Huống Thượng cũng được khuyến khích nhân rộng diện tích trồng hoa như: đào, hoa lily, lan Hồ Điệp, hoa hồng… để phục vụ Tết Nguyên đán. Năm nay, người dân trong xã trồng hoa trên tổng diện tích là trên 10ha, tăng khoảng 4 ha so với năm ngoái.
Theo kế hoạch, năm nay huyện Đồng Hỷ phấn đấu gieo, trồng 430ha ngô, 550 ha rau các loại và 50ha khoai tây. Để chuẩn bị tốt cho sản xuất vụ đông, phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn rà soát diện tích đất có điều kiện gieo trồng cây vụ đông. Mở các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho bà con nông dân để giúp bà con sử dụng cơ cấu giống hợp lý; tuân thủ đúng lịch gieo trồng; có kế hoạch chăm sóc rau màu và phòng trừ sâu bệnh kịp thời. Bên cạnh đó, các xã, thị trấn chủ động tu sửa, nạo vét các tuyến kênh mương, công trình thủy lợi để đảm bảo đủ nước tưới tiêu cho sản xuất vụ đông. Trạm Bảo vệ thực vật, Trạm Khuyến nông, Chi nhánh Vật tư Nông nghiệp… thực hiện tốt công tác dịch vụ, cung ứng đủ các loại vật tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo về số lượng, chủng loại và chất lượng để phục vụ sản xuất…