Cùng với việc tích cực áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn, mới đây Nhà máy Xi măng Lưu Xá - Chi nhánh Công ty CP Đầu tư và Sản xuất công nghiệp Thái Nguyên đã đầu tư trên 15 tỷ đồng để lắp đặt dây chuyền sản xuất gạch không nung. Dự án nhiều triển vọng này hứa hẹn sẽ giúp Nhà máy tiếp tục phát triển theo hướng bền vững trong giai đoạn khó khăn.
Nhà máy Xi măng Lưu Xá (phường Phú Xá, T.P Thái Nguyên) từng là một đơn vị sản xuất công nghiệp có nguy cơ phải đóng cửa vì gây ô nhiễm môi trường. Để tiếp tục tồn tại và phát triển, từ năm 2007, Nhà máy đã tích cực áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn trong công nghiệp (là một trong những đơn vị đầu tiên và tiêu biểu của tỉnh về áp dụng sản xuất sạch hơn). Sau khi khảo sát lại toàn bộ dây chuyền sản xuất, Nhà máy đã đề ra 19 giải pháp sản xuất sạch hơn, đầu tư trên gần 7 tỷ đồng để cải thiện và hợp lý hóa các công đoạn sản xuất, lắp đặt các thiết bị bảo vệ môi trường. Qua đó nhằm giảm thiểu tiêu hao năng lượng, tiết kiệm chi phí sản xuất và hạn chế thấp nhất phát sinh ô nhiễm. Kết quả là Nhà máy đã giảm được đáng kể lượng than, điện và nước tiêu thụ, đồng thời mỗi năm thu hồi để tái sử dụng trên 800 tấn bùn thải, giảm 48 tấn bụi trong khí thải, giảm lượng phát thải khí CO2 trên 1.000 tấn. Từ áp dụng sản xuất sạch hơn, mỗi năm Nhà máy tiết kiệm được trên 1 tỷ đồng do giảm chi phí sản xuất và chi phí khắc phục ô nhiễm môi trường. Sản xuất của Nhà máy ổn định trở lại, doanh thu tăng đều đặn, qua đó đảm bảo việc làm và các chế độ cho trên 200 lao động.
Tuy nhiên, sự cạnh tranh trong tiêu thụ sản phẩm xi măng, clinke những năm gần đây ngày càng gay gắt, đầu ra khó khăn đòi hỏi Xi măng Lưu Xá phải tiếp tục tìm thêm giải pháp phát triển. Sau khi khảo sát tiềm năng nhu cầu thị trường, đồng thời nhằm tận dụng nguồn xi măng và phụ phẩm sẵn có của đơn vị, Ban lãnh đạo Nhà máy đã quyết định đầu tư trên 15 tỷ đồng để triển khai Dự án sản xuất gạch không nung. Một thuận lợi lớn đối với Nhà máy Xi măng Lưu Xá là được Dự án “Tăng cường sản xuất và sử dụng gạch không nung ở Việt Nam” (do Quỹ Môi trường toàn cầu tài trợ) chọn làm đối tác thực hiện mô hình trình diễn. Theo thỏa thuận hợp tác, Nhà máy được các chuyên gia của Dự án tư vấn, hỗ trợ về kỹ thuật: Lựa chọn công nghệ, tư vấn lắp đặt dây chuyền thiết bị; đào tạo nhân công, hướng dẫn vận hành dây chuyền; giúp quảng bá hình ảnh và sản phẩm… Ngoài ra, Nhà máy còn được Dự án hỗ trợ bảo lãnh vốn vay để thực hiện mô hình.
Ông Nguyễn Trung Cẩn, Phó Giám đốc Nhà máy Xi măng Lưu Xá cho biết: Dự án được chúng tôi triển khai từ tháng 7-2015 với công suất thiết kế 56 triệu viên gạch/năm (lớn nhất tỉnh hiện nay), đã đi vào sản xuất từ tháng 10 vừa qua. Dây chuyền sản xuất tự động được lắp đặt đồng bộ, hiện đại, đảm bảo chất lượng sản phẩm theo quy chuẩn. Hiện, số gạch đã sản xuất ra (gần 2 triệu viên) đang được tiêu thụ khá thuận lợi, trong đó có một số khách hàng lớn là các nhà đầu tư dùng để xây dựng hạ tầng công nghiệp. Điều quan trọng nhất hiện nay là đầu ra nên chúng tôi sẽ đẩy mạnh quảng bá, tiếp thị để nhiều người biết và tin dùng sản phẩm gạch không nung. Nếu tiêu thụ tốt thì Nhà máy sẵn sàng mở rộng quy mô sản xuất trong tương lai gần.
Sản phẩm gạch không nung của Nhà máy Xi măng Lưu Xá đang sản xuất đã được chứng minh là có nhiều ưu điểm nổi bật so với gạch đất sét nung truyền thống: Không cần dùng đất sét, không nung nên không gây ô nhiễm do khí thải, giảm kết cấu móng, cách nhiệt, cách âm tốt, độ bền cao, kích thước chuẩn xác, khi xây dựng tiết kiệm được 50% vữa trát tường. Đặc biệt là giá bán thường thấp hơn khoảng 25% so với gạch đỏ. Sản phẩm này cũng phù hợp với Chương trình phát triển vật liệu xây dựng không nung đến năm 2020 của Chính phủ, với chỉ đạo của UBND tỉnh về thực hiện lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công.
Phó Giám đốc Nhà máy Xi măng Lưu Xá bày tỏ sự lạc quan: Mặc dù nhiều người tiêu dùng còn dè dặt, nhưng chúng tôi tin với những ưu điểm nổi bật, phù hợp xu thế phát triển thân thiện với môi trường hiện nay, sản phẩm gạch không nung sẽ từng bước khẳng định được chỗ đứng vững chắc.