Sải những bước đi chậm rãi trên con đường bê tông uốn lượn qua những mảnh ruộng màu mỡ ở xóm Cậy, xã Huống Thượng (Đồng Hỷ), chúng tôi hít hà thật sâu để cảm nhận mùi thơm nồng của đất, mùi ngai ngái của hoa cúc, hương thơm dịu nhẹ của hoa lily… Ngắm những cánh đồng hoa muôn sắc, muôn hương, chúng tôi muốn ôm trọn những đoá hoa tươi vào lòng để nâng niu.
Hơn chục năm trước, cây hoa vẫn còn xa lạ với không ít hộ dân nơi đây. Hồi ấy, bà con chỉ quen với việc cấy 2 vụ lúa, trồng một vụ cây màu. Nhà nào mạnh dạn hơn thì để đôi, ba sào ruộng trồng rau chuyên canh. Rồi một vài hộ mạnh dạn sang miền hoa Túc Duyên (T.P Thái Nguyên) học hỏi kinh nghiệm và mang các giống hoa về trồng. Hợp đất, các loại hoa cứ đua nhau lớn lên khoe sắc, toả hương. Anh Dương Văn Phượng, Phó Chủ tịch UBND xã Huống Thượng cho hay: Lúc đầu chỉ có vài hộ trồng các giống hoa bình dân như cúc, đồng tiền. Nhưng nay, đã có nhiều hộ mạnh dạn trồng các loại hoa cao cấp như lily, tuy líp, lay ơn...
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, xã Huống Thượng có 16 hộ trồng hoa chuyên canh trên diện tích 15ha; 20 hộ trồng hoa vụ đông phục nhu cầu thị trường dịp Tết Nguyên đán hằng năm trên diện tích 20ha. Trong đó có 1/3 diện tích trồng hoa tập trung ở xóm Trám và 2/3 diện tích còn lại tập trung ở xóm Cậy. Anh Đoàn Bá Cần, người trồng hoa lâu năm ở xóm Cậy chia sẻ: Ăn cùng hoa, thức cùng hoa, ngủ cùng hoa mới có thể trồng được những bông hoa đẹp. Ví như trồng hoa cúc cũng đòi hỏi kỹ thuật khá tỉ mỉ như trước khi trồng phải làm đất thật kỹ; lên luống, bón phân trước đó cả chục ngày. Khi hoa lên cao chừng 40 đến 50cm thì làm lưới chắn phía trên ngọn hoa để hoa không bị đổ… Hay như kỹ thuật trồng hoa lily, phải tuân thủ việc xếp củ giống sát nhau cho mầm hướng lên trên. Nếu không có nhà lạnh thì tháo miệng túi, tưới nước cho mầm mọc dài rồi mới trồng. Còn có nhà lạnh thì để nhiệt độ từ 8 đến 15 độ trong vòng 7 hoặc 10 ngày. Khi mầm dài 10 đến 12 cm mới được mang ra trồng…
Được biết, hoa ở đây bán được giá cao hay thấp tuỳ thuộc vào mùa và các ngày lễ, Tết… Tuy nhiên, theo nhẩm tính của người trồng hoa, bình quân mỗi sào hoa bình dân như hoa cúc, đồng tiền cho thu nhập khoảng 10 đến 15 triệu đồng/sào (một năm có thể trồng được 3 vụ hoa); một sào hoa cao cấp như lily, tuylip có thể cho thu nhập cao gấp đôi hoặc gấp ba lần so với trồng các giống hoa khác… Yêu hoa như con, người trồng hoa ở xóm Cậy đã có cuộc sống đủ đầy hơn nhờ những đoá hoa. Những hộ trồng từ 2 đến 3 sào hoa một năm có thu nhập khoảng 60 đến 70 triệu đồng/năm; những hộ trồng nhiều hơn có thu nhập từ 100 đến 200 triệu đồng/năm.
Đi lên nhờ cây hoa nhưng người dân nơi đây cũng có không ít lần lao đao vì hoa. Còn nhớ mùa đông năm 2013, từng đợt rét đậm, rét hại từ phương Bắc cứ tràn về liên tiếp. Những cây hoa mỏng mang phải gồng mình lên để chống đỡ với mưa gió và sương giá. Bởi thế, cây hoa bị rụt lại, nhiều cây không chịu nổi thời tiết khắc nghiệt đã héo rũ và chết. Cây nào còn sống thì chẳng chịu đơm nụ, nở hoa để kịp bán dịp Tết Nguyên đán. Thời điểm ấy, người trồng hoa ở xóm Cậy đứng ngồi không yên. Năm đó, nhà nào may thì thu hồi đủ vốn đầu tư cho cây giống, phân bón, còn không thì bị lỗ đến cả chục triệu đồng. Hay như hồi cuối năm 2016, thời tiết ấm áp hơn mọi năm rất nhiều. Hoa vì thế cũng vội vàng lớn nhanh, nở bung khoe sắc khiến cho bà con nơi đây có một cái Tết không trọn vẹn. Hoa nở khi còn gần 20 ngày nữa mới đến Tết, bởi thế, giá bán các loại hoa từ bình dân đến cao cấp cứ “ào ào lao dốc”. Thậm chí hoa lily chỉ bán được với giá từ 8.000 đến 10.000 đồng/cành (trong khi mua củ giống đã mất từ 15.000 đến 20.000 đồng/củ); hoa lay ơn bán với giá 1.500 đến 2.000 đồng/cành (những năm trước, ngày thường loại hoa này được bán với giá từ 3.000 đến 5.000 đồng/cành, ngày Tết bán với giá 10.000 đến 12.000 đồng/cành)…
Trải qua bao thăng trầm cùng những đoá hoa tươi, người dân xóm Cậy vẫn luôn một lòng thuỷ chung với cây hoa. Họ đang chinh phục cả thời tiết để bắt hoa nở theo ý muốn, toả hương đúng các dịp lễ, Tết trong năm… bằng cách đầu tư nhà lạnh để “hãm” thời kỳ hoa nở và bảo quản hoa khi thời tiết không thuận theo ý muốn. Ngoài ra, họ còn đầu tư nhà lưới và thắp điện để chăm sóc, bảo vệ hoa…
Tháng 3, tháng mà cả thế giới dành những tình cảm thân thương và lời chúc tốt đẹp nhất cho một nửa của nhân loại. Những đoá hoa tuyệt đẹp sẽ giúp mọi người tỏ bày tình yêu thương thay những lời muốn nói. Bởi thế, người dân xóm Cậy đã miệt mài bên những luống hoa từ mấy tháng trước để hoa có thể nở đúng dịp Ngày Quốc tế Phụ nữ (8-3). Ngày đầu tháng 3, cả một vùng đất ở xóm Cậy rực rỡ sắc hoa vàng, trắng, đỏ… Trên những cánh đồng, hoa cúc, hoa phăng, hoa lily… đang rung rinh trong gió xuân chờ đón bàn tay người thu hái. Rồi đây, những đoá hoa tươi sẽ được mang ra chợ, trở thành món quà đầy ý nghĩa để những người đàn ông trao tặng bao người phụ nữ, người vợ, người mẹ… đang ngày ngày “giữ lửa” yêu thương cho tổ ấm gia đình.
