Một chính sách lớn chưa vào được cuộc sống: Vấn đề nóng trên bàn nghị sự (Kỳ I)

Trước yêu cầu phát triển ngành chăn nuôi của tỉnh hiệu quả, bền vững và đảm bảo an toàn thực phẩm phục vụ người tiêu dùng, HĐND tỉnh khoá XII, nhiệm kỳ 2011-2016 đã thông qua Đề án xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2013-2015 với nhiều cơ chế chính sách đặc biệt. Lượng lớn kinh phí từ ngân sách đã được chi để thực hiện công tác đền bù thu hồi đất, bàn giao mặt bằng “sạch” cho doanh nghiệp; hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng tới bờ rào dự án. Nhưng 4 năm đã trôi qua, Đề án đến nay vẫn dang dở…

Để thu hút nhà đầu tư thực hiện việc xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung theo quy mô công nghiệp nhằm hỗ trợ ngành Chăn nuôi của tỉnh phát triển hiệu quả, bền vững và đảm bảo an toàn thực phẩm nên HĐND tỉnh khoá XII, nhiệm kỳ 2011-2016 đã có Nghị quyết số 19/2013/NQ-HĐND thông qua Đề án xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2013-2015. Mục tiêu là xây dựng cơ sở giết mổ tập trung, đảm bảo 100% gia súc, gia cầm giết mổ trong cơ sở được kiểm soát theo quy định của Luật An toàn thực phẩm, Pháp lệnh Thú y (nay là Luật Thú y); đảm bảo cung cấp 80% lượng thịt trở lên cho khu vực đô thị, khu công nghiệp, trường học, chợ tập trung, siêu thị và các bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh, tiến tới xây dựng thương hiệu sản phẩm thịt hàng hoá mang thương hiệu của các địa phương trong tỉnh… Giai đoạn đầu của Đề án, ngành chức năng hỗ trợ để xây dựng 4 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung quy mô công nghiệp tại T.P Thái Nguyên, T.P Sông Công, huyện Phổ Yên (nay là T.X Phổ Yên) và huyện Phú Bình. Các địa phương khác trong tỉnh xây dựng các điểm giết mổ gia súc, gia cầm bán công nghiệp.

Để thực hiện được mục tiêu trên, ngoài chính sách khuyến khích, hỗ trợ đầu tư đã có của Trung ương, của tỉnh,  HĐND tỉnh đưa ra chính sách ưu đãi đặc biệt, mang đúng nghĩa “trải thảm đỏ” thu hút nhà đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, như: Nhà nước giao đất “sạch” để xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung; ngân sách tỉnh hỗ trợ 100% kinh phí đầu tư xây dựng đường giao thông, cấp điện, cấp nước đến chân hàng rào dự án; ngân sách tỉnh hỗ trợ 70% kinh phí xây dựng hệ thống xử lý nước thải trong các cơ sở giết mổ, chế biến gia súc, gia cầm (mức hỗ trợ không quá 350 triệu đồng/cơ sở); hỗ trợ 70% chi phí kiểm soát giết mổ cho chủ gia súc, gia cầm giết mổ tại cơ sở trong 3 năm đầu; hỗ trợ 40% lãi suất vốn vay thương mại trong vòng 2 năm đầu…

Nhận thấy đây là lĩnh vực đầu tư tiềm năng và Thái Nguyên có nhiều chính sách ưu đãi đặc biệt nên một nhà đầu tư ở T.P Hà Nội đã quyết định tham gia vào Đề án. Nhà đầu tư này đã cấp vốn để 2 doanh nghiệp là Công ty cổ phần Thực phẩm Cầu Mây và Công ty cổ phần Hương Nguyên Thịnh thực hiện dự án khu giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại huyện Phú Bình và T.P Thái Nguyên. 

Theo đó năm 2015, Công ty cổ phần Thực phẩm Cầu Mây đã tiến hành xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại xóm Kiều Chính, xã Xuân Phương (Phú Bình). Công trình có tổng vốn đầu tư là 6,8 tỷ đồng với các hạng mục chính là hệ thống nhà xưởng, trạm biến áp, 2 dây chuyền giết mổ công nghiệp tương đối hiện đại (mổ treo) có công suất 520 con lợn/ngày, hệ thống xử lý nước thải bảo đảm chất lượng môi trường. Ngoài cơ sở tập trung tại xã Xuân Phương, Công ty cổ phần Thực phẩm Cầu Mây còn đầu tư thêm một khu giết mổ gia súc, gia cầm tập trung khác tại xã Bảo Lý (Phú Bình) với diện tích trên 3ha với mục đích vừa chế biến thực phẩm, vừa nuôi nhốt gia súc, gia cầm thu mua từ các nơi để chủ động nguồn hàng. Đây là 2 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh nên thu hút sự quan tâm của cấp uỷ, chính quyền và nhân dân địa phương. Hy vọng “vòng tròn khép kín” từ chăn nuôi đến chế biến, phân phối ra thị trường để tăng giá trị nông sản, kiểm soát được dịch bệnh, an toàn thực phẩm sẽ góp phần tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, nên cấp uỷ, chính quyền huyện Phú Bình và các ngành chức năng của tỉnh rất quan tâm đến Đề án này. Và Công ty cổ phần Thực phẩm Cầu Mây đã được giao mặt bằng “sạch” tại xã Xuân Phương và xã Bảo Lý, hỗ trợ làm đường điện, hỗ trợ trên 400 tấn xi măng làm đường giao thông, sân bê tông…

Cùng với quá trình thực hiện các dự án tại huyện Phú Bình, nhà đầu tư này cũng xin phép cấp có thẩm quyền đầu tư thêm cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại thôn Đà Tiến, xã Thịnh Đức (T.P Thái Nguyên). Dự án này cũng đã được chính quyền T.P Thái Nguyên phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành của tỉnh tiến hành đền bù thu hồi đất, nhanh chóng bàn giao cho Công ty cổ phần Hương Nguyên Thịnh trên 2ha đất, hỗ trợ xây dựng đường bê tông. Ưu ái hơn là trong quá trình xây dựng, Công ty Hương Nguyên Thịnh phát hiện tại khu vực đất đã được UBND tỉnh giao có nhiều cát, sỏi nên đề nghị UBND tỉnh cho phép tận thu hàng nghìn mét khối cát sỏi tại chỗ để xây dựng các hạng mục công trình và đã được UBND tỉnh chấp nhận. Về phía chủ đầu tư Dự án, sau khi hoàn tất các thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật cũng đã tiến hành xây dựng tại thôn Đà Tiến khu nhà điều hành, trạm biến áp, đường giao thông nội bộ, tường rào bao quanh khu đất được UBND tỉnh giao quản lý, sử dụng.

Thời gian đầu, nhà đầu tư này triển khai khá rầm rộ nhưng càng về sau tiến độ xây dựng các khu giết mổ gia súc, gia cầm tập trung tại huyện Phú Bình và T.P Thái Nguyên càng chậm. Từ giữa năm 2016 đến nay, cả Công ty cổ phần Thực phẩm Cầu Mây và Công ty cổ phần Hương Nguyên Thịnh đều dừng thi công xây dựng các hạng mục công trình.