Với ý tưởng liên kết để cùng cung ứng trái cây đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu của thị trường, từ đó tăng thu nhập cho hộ nông dân, đầu năm 2017, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp xanh Tức Tranh T&D, xã Tức Tranh (Phú Lương) được thành lập. Dù vẫn còn nhiều khó khăn phải đối diện nhưng những kết quả ban đầu mà HTX có được đã khẳng định hướng đi đúng đắn.
Những năm gần đây, người tiêu dùng có xu hướng sử dụng trái cây có nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo an toàn. Do đó, nhiều nông dân đã có ý thức nâng cao kỹ thuật canh tác để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Trên cơ sở liên kết các hộ trồng cây ăn quả nhỏ lẻ, HTX Nông nghiệp xanh T&D Tức Tranh được thành lập với 7 thành viên, vốn điều lệ là 500 triệu đồng. Các loại cây ăn quả khá đa dạng, nhiều nhất là thanh long ruột đỏ, bưởi diễn, cam Vinh và chanh tứ thời. Thành viên khi tham gia đều có ý thức chăm sóc cây trồng theo phương pháp an toàn, kiểm soát việc bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) để đem lại sản phẩm an toàn. HTX đã chủ động mời các chuyên gia đến tận nơi để hướng dẫn quy trình sản xuất, tạo điều kiện cho bà con nông dân triển khai mô hình một cách tốt nhất. Anh Trần Văn Đảng, Giám đốc HTX nông nghiệp xanh T&D Tức Tranh, cho biết: HTX ra đời đã bước đầu giúp các thành viên thực hiện trồng theo đúng quy trình, cập nhật nhanh kiến thức khoa học và kỹ thuật, bắt kịp đòi hỏi của thị trường.
Để tránh sâu bệnh, hạn chế ảnh hưởng của thuốc BVTV, vườn bưởi của anh Đồng Văn Hòa, xóm Gốc Gạo, xã Tức Tranh (một thành viên của HTX) từ cuối tháng 4 tới đầu tháng 5 đã được bọc trái bằng túi giấy cẩn thận. Anh Hòa chia sẻ: Sở dĩ tôi biết được kỹ thuật này là nhờ tham gia vào HTX. Vào HTX, tôi có thêm cơ hội học hỏi kinh nghiệm từ các thành viên khác, việc chăm sóc cây trồng cũng vì thế trở nên dễ dàng hơn. Hiện gia đình tôi có 100 gốc bưởi diễn, giá bán dao động từ 25.000-30.000 đồng/quả, mỗi năm cho thu trên 130 triệu đồng. Còn theo chị Nguyễn Thị Hương, một thành viên của HTX, cũng ở xóm Gốc Gạo: Thông qua HTX, chúng tôi có cơ hội được tham gia nhiều lớp tập huấn, từ đó nâng cao ý thức về sử dụng thuốc BVTV đúng danh mục được phép, đảm bảo theo nguyên tắc 4 đúng, ưu tiên sử dụng thuốc có nguồn gốc sinh học góp phần hạn chế nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, khâu thu hoạch và xử lý sau thu hoạch bảo đảm vệ sinh… Ngoài ra, Ban quản trị HTX thường xuyên đến kiểm tra thực tế và theo dõi sổ nhật ký của các hộ thành viên. Với phương châm xây dựng thương hiệu từ niềm tin của người tiêu dùng, trái cây của HTX trước khi xuất bán đều được giám sát kỹ càng, những quả không đạt chuẩn đều bị giữ lại…
Mô hình trồng cây ăn quả an toàn không chỉ tạo ra sản phẩm có chất lượng mà còn góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Được biết, HTX hiện có gần 10ha trồng cây ăn quả. Doanh thu của HTX ước đạt 900 triệu đồng/năm. Riêng Thanh long ruột đỏ có trên 2ha với 600 trụ (mỗi trụ cho thu hoạch trên 30kg/lứa). Với năng suất trung bình đạt 13 tấn/ha/năm, giá bán dao động từ 25.000-30.000 đồng/kg, mỗi héc ta Thanh long ruột đỏ, người dân thu khoảng 400 triệu đồng/năm. Năng suất của cây ăn quả được trồng theo hướng an toàn tuy không cao hơn nhiều so với diện tích trồng theo phương pháp thông thường, thế nhưng, sản phẩm đã không còn dư lượng thuốc BVTV do được cách ly đúng thời hạn quy định. Anh Trần Văn Đảng cho biết thêm: Sử dụng chế phẩm sinh học tốn nhiều thời gian hơn các chế phẩm hóa học (số lần phun gấp 4 lần/lứa), nhưng chúng tôi sẽ kiên trì áp dụng do bảo đảm sức khỏe, giá trị kinh tế cao hơn 10-15% so với bình thường.
Hiện tại, HTX Nông nghiệp xanh T&D Tức Tranh đang đẩy mạnh tìm kiếm thị trường, trước hết là các siêu thị, cửa hàng hoa quả sạch, uy tín trên địa bàn tỉnh. Việc quảng bá sản phẩm trên các trang mạng xã hội được các thành viên cập nhật thường xuyên đã thu hút lượng khách hàng đáng kể. Thời gian tới, HTX dự định mở rộng thêm 3-5ha diện tích cây ăn quả, trước mắt là bưởi da xanh, đảm bảo cho HTX có nguồn thu thường xuyên. Đồng thời, sẵn sàng kết nạp thêm các thành viên tâm huyết, có nguyện vọng gia nhập HTX nhằm tăng khả năng đáp ứng các hợp đồng tiêu thụ lớn, tạo thu nhập ổn định cho thành viên. Bên cạnh đó, HTX cũng gấp rút hoàn thiện các thủ tục đăng ký mã số, mã vạch, tem nhãn, cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm… cho các sản phẩm của HTX với mục đích tiếp cận và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
Mặc dù xuất bán ra thị trường hiện chưa nhiều, thế nhưng, sản phẩm của HTX Nông nghiệp xanh T&D Tức Tranh đã và đang được nhiều người tiêu dùng tin tưởng, trái cây thu hái đến đâu tiêu thụ hết đến đấy. Tuy nhiên, phần lớn sản phẩm mới chỉ cung cấp cho các cơ quan, trường học trên địa bàn. Để hướng tới thương hiệu trái cây an toàn, mở rộng thị trường, HTX cần thêm sự khuyến khích, hỗ trợ của các cấp, ngành liên quan trong đầu tư khoa học kỹ thuật, quảng bá sản phẩm, tiến tới xây dựng chuỗi cung ứng theo quy trình chứng nhận VietGAP...