Thời điểm này, lúa xuân trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đang bắt đầu chín rộ, khắp các cánh đồng, nông dân đang khẩn trương thu hoạch để chuẩn bị gieo cấy lúa mùa đúng lịch thời vụ. Với năng suất lúa ước đạt 55 tạ/ha, sản lượng lúa vụ xuân của Đồng Hỷ ước đạt gần 17 nghìn tấn, vượt 21,3% kế hoạch.
Gia đình ông Liêu Văn Long, xóm Đồng Chốc cùng với 177 hộ gia đình khác ở xã Nam Hòa tham gia mô hình cánh đồng một giống lúa thuần Thiên ưu 8 vụ xuân này đều vui mừng vì thu được năng suất lúa cao hơn và giảm chi phí sản xuất. Ông Long cho biết: Tham gia mô hình, tôi thấy, tuy lúa cấy thưa hơn so với bình thường nhưng lại đẻ nhánh sớm, đẻ khỏe, do đó số dảnh lúa cao hơn, phát triển tốt hơn. Bên cạnh đó, năm nay, gia đình tôi chỉ phun thuốc trừ sâu khi mật độ sâu bệnh đến ngưỡng phòng, trừ nên tiết kiệm thuốc, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường và hiệu quả phòng, trừ sâu bệnh đạt cao hơn. Khác với trước kia, trên cùng cánh đồng, các gia đình cấy giống lúa khác nhau, lúa phát triển khác nhau, nên trên ruộng lúc nào cũng có các loại sâu bệnh, do đó việc phòng, trừ khó khăn, không triệt để, làm giảm năng suất, chất lượng lúa.
Ông Lê Văn Lâm, Chủ tịch UBND xã Nam Hòa cho hay: “Vụ xuân này, Nam Hòa gieo cấy được 385ha lúa, tăng 85ha so với kế hoạch. Đặc biệt, chúng tôi còn vận động bà con đưa giống lúa thuần Thiên ưu 8 vào cánh đồng 30ha của 4 xóm Đồng Chốc, Trại Gai, Cầu Đất, Quang Trung. Nông dân tham gia sản xuất trong mô hình một giống này đều phấn khởi vì cây lúa cho năng suất cao hơn, sâu bệnh hại được hạn chế đến mức thấp nhất, chất lượng gạo tốt, được thị trường chấp nhận. Trong đó, năng suất lúa đạt 66,2 tạ/ha, cao hơn bình thường 6,4 tạ/ha, ước tính, hiệu quả kinh tế đạt cao hơn ruộng ngoài mô hình trên 5 triệu đồng/ha/vụ. Chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh mô hình này trong vụ mùa sắp tới với mong muốn có thể vận động người dân thay thế dần giống lúa Khang Dân trên đồng ruộng. Qua đó, tăng sản lượng cây trồng và tăng giá trị sản xuất trên 1 diện tích đất nông nghiệp.
Tại cánh đồng xóm Tân Đô, xã Hòa Bình, ruộng lúa nhà ông Hoàng Văn Tốt và của bà con trong xóm đã bắt đầu chín vàng, những bông lúa nặng, cúi đều tăm tắp tỏa mùi thơm thoang thoảng nhẹ nhàng khiến chúng tôi cũng cảm thấy lây niềm vui được mùa của bà con nơi đây. Ông Tốt cho biết, gia đình tôi có 5 sào lúa BTE1 ở cánh đồng này. Vụ năm nay, gia đình tôi đã tích cực thăm đồng, phun thuốc sâu theo đúng hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, vì thế ngăn chặn được bênh đạo ôn cùng các lứa sâu bùng phát, về cơ bản lúa không bị ảnh hưởng sâu bệnh hại. Đến nay, năng suất trung bình ở cánh đồng này cũng như gia đình tôi đã đạt khoảng 56tạ/sào, cao hơn so với dự tính ban đầu khoảng 8%. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, vụ xuân này, Hòa Bình gieo cấy được 115ha lúa. Do người dân phần lớn sử dụng máy gặt nên lúa được thu hoạch với tiến độ rất nhanh, chỉ mất khoảng 1 tuần, từ đó, đảm bảo cho sản xuất của vụ mùa. Đến thời điểm này, trên 30% diện tích lúa của xã Hòa Bình đã được bà con thu hoạch xong, năng suất bình quân đạt trên 61 tạ/ha, cao hơn 2 tạ/ha so với cùng kỳ.
Vụ xuân năm nay, toàn huyện Đồng Hỷ đã gieo cấy được diện tích lúa trên 3 nghìn ha, tăng 17% so với kế hoạch, trong đó, diện tích lúa lai đạt 826ha bằng 28% diện tích gieo cấy. Các loại giống chủ yếu được đưa vào gieo cấy gồm lúa lai (BTE1, Syn6, Q.ưu 1, TH3-3…), lúa thuần (Thiên ưu 8, HT1, HT6, Bắc thơm số 7, Bao thai, Khang dân 18...). Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện thì vụ xuân năm nay, nhiệt độ trung bình cao hơn so với năm ngoái từ 0,5-1 độ C, điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp, nắng mưa xen kẽ, nhiệt độ, độ ẩm tăng cao là điều kiện thuận lợi cho sinh trường phát triển của cây trồng nhưng cũng khiến các đối tượng sâu, bệnh phát sinh gây hại. Một số đối tượng sâu bệnh hại phát sinh như: ốc bươu vàng, chuột, bệnh đạo ôn, khô vằn, rầu nâu, rầy lưng trắng, sâu xám… gây hại cục bộ. Trước tình hình đó, Ban Chỉ đạo sản xuất Nông, lâm nghiệp – thủy lợi huyện đã chỉ đạo các phòng, trạm liên quan phối hợp với UBND các xã, thị trấn thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, điều tra, dự tính, dự báo chính xác tình hình phát sinh, phát triển và khả năng gây hại của các đối tượng sâu bênh, hướng dẫn người dân các biện pháp phòng, trừ kịp thời vì vậy mức độ gây hại không đáng kể. Đến nay, các xã trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đã thu hoạch được 30% diện tích lúa. Ước tính năng suất bình quân của vụ xuân năm nay đạt khoảng 55 tạ/ha, sản lượng gần 17 nghìn tấn, tăng 21% so với kế hoạch.
Hiện, huyện Đồng Hỷ đang tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn đôn đốc bà con nông dân khẩn trương tiến hành thu hoạch lúa vụ xuân, thu hoạch đến đâu làm đất đến đó để chuẩn bị cho sản xuất vụ mùa và đảm bảo thời gian cho sản xuất cây vụ đông. Theo kế hoạch, vụ mùa năm nay toàn huyện Đồng Hỷ sẽ gieo cấy 4,3 nghìn ha lúa; 570ha ngô và trên 90ha cây đỗ tương, cây lạc. Huyện tập trung chỉ đạo đưa các giống lúa lai năng suất cao, chất lượng tốt như: SL8H-GS9, PHB71, HKT99, BTE1, Thịnh Dụ 11, TH3-3, Syn6, Q.ưu số 1… vào sản xuất. Đồng thời, thực hiện chuyển dịch cơ cấu trà lúa mùa muộn chuyển sang trà lúa mùa sớm, mùa trung trong đó, trà lúa mùa sớm, trung chiếm 80% diện tích, nhằm mở rộng diện tích gieo, trồng cây vụ đông, hạn chế rủi do, thiệt hại do hạn cuối vụ.