Trong Quyết định điều chỉnh, bổ sung quy hoạch cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 của UBND tỉnh được công bố mới đây cho thấy, huyện Phú Lương có thêm 3 CCN mới và rút đi 1 CCN cũ.
Như vậy, hiện tại huyện này đang có tới 5 CCN được quy hoạch và triển khai đầu tư với tổng diện tích 208,6ha. Số lượng CCN hiện tại của huyện tuy nhiều, nhưng trên thực tế, tới đây khi xã Sơn Cẩm chính thức chuyển về T.P Thái Nguyên, địa phương này chỉ còn vỏn vẹn 2 CCN. Điều đáng nói là cả 2 CCN này hiện mới nằm trong kế hoạch quy hoạch, nên gần như Phú Lương lại trở về vạch xuất phát sau nhiều năm triển khai xây dựng các CCN.
Theo quy hoạch mới, huyện sẽ giữ nguyên 2 CCN hiện có với tổng diện tích 125ha là CCN Sơn Cẩm 1 (75ha) và CCN Sơn Cẩm 2 (50ha), đồng thời rút đi 1 CCN cũ là Đu - Động Đạt và bổ sung thêm 3 CCN khác gồm: CCN Sơn Cẩm 3 (30ha), CCN Yên Ninh (28ha), CCN Yên Lạc (25,6ha). Cũng theo lộ trình quy hoạch thì giai đoạn từ nay đến năm 2020, tỉnh sẽ tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút đầu tư thứ cấp, phấn đấu lấp đầy khoảng 30ha diện tích đất của CCN Sơn Cẩm 1 và Sơn Cẩm 2. Cuối giai đoạn sẽ xem xét triển khai CCN Yên Ninh. Trong giai đoạn tiếp theo (2021-2030), sẽ hoàn thành đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng, thu hút lấp đầy diện tích đất công nghiệp của 4 CCN là Sơn Cẩm 1, Sơn Cẩm 2, Sơn Cẩm 3 và Yên Lạc; tiếp tục kêu gọi đầu tư hạ tầng, thu hút dự án vào CCN Yên Ninh. Trong khi đó, theo kế hoạch điều chỉnh địa giới hành chính T.P Thái Nguyên, năm 2018 sẽ hoàn tất việc điều chuyển toàn bộ xã Sơn Cẩm về Thành phố, trong đó có cả 3 CCN Sơn Cẩm. Như vậy, huyện Phú Lương chỉ còn 2 CCN là Yên Ninh và Yên Lạc, trong khi phải đến năm 2020 cả 2 CCN này mới được xem xét triển khai và giai đoạn tiếp theo mới đầu tư xây dựng.
Nhìn lại quá trình phát triển CCN ở Phú Lương thời gian qua mới thấy, dù được quy hoạch 3 CCN (Đu - Động Đạt, Sơn Cẩm 1, 2) từ khá lâu, song hiệu quả đầu tư không như mong muốn. Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND huyện Phú Lương, ông Phạm Bình Công khẳng định: “Đóng góp của các CCN cho giá trị sản xuất công nghiệp của địa phương không đáng kể. Hầu hết các dự án ở CCN mới đang triển khai hoặc triển khai không hiệu quả. Có CCN chưa làm xong hạ tầng, không thu hút được nhà đầu tư”. Quả thật, theo tìm hiểu của chúng tôi, ở CCN Đu - Động Đạt, dù từ năm 2010 có nhà đầu tư hạ tầng là HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công đăng ký thực hiện, song đến nay vẫn đang trong quá trình... xử lý mặt bằng. Vì để chậm tiến độ đầu tư hạ tầng nên một số dự án đăng ký vào CCN này từ lâu đành phải rời đi nơi khác. Bởi vậy, huyện đã đề nghị và được chấp thuận rút CCN này ra khỏi danh sách quy hoạch CCN của tỉnh để chuyển sang mục đích khác. Theo người đứng đầu UBND huyện, việc chuyển CCN Đu - Động Đạt sang mục đích khác là hoàn toàn hợp lý. Huyện dự kiến sẽ trình tỉnh cho chuyển CCN này thành khu dân cư, thương mại dịch vụ kết hợp với hoạt động tâm linh, tín ngưỡng.
Còn đối với CCN Sơn Cẩm 1 và 2, nơi được địa phương kỳ vọng tạo dấu ấn phát triển công nghiệp giờ vẫn gặp khó khăn. Đã có một số nhà đầu tư triển khai dự án tại đây, nhưng rồi cũng mai một dần hoặc đình trệ trong sản xuất, kinh doanh. Nhà đầu tư hạ tầng mới là Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG dù đã hoàn thành một phần hạ tầng CCN số 1 nhưng vẫn chưa triển khai dự án.
Ông Giang Ngọc Thanh, Phó trưởng Phòng Quản lý Công nghiệp (Sở Công Thương) cho rằng, việc bổ sung 2 CCN mới tại Phú Lương là dựa trên cơ sở thực tế và quy hoạch phát triển công nghiệp của tỉnh. Dù tới đây chỉ còn 2 CCN, song việc quy hoạch trên phù hợp với điều kiện và khả năng của một huyện miền núi như Phú Lương. Cả 2 đều được quy hoạch nằm gần trục Quốc lộ (Yên Lạc gần tuyến đường Thái Nguyên – Bắc Kạn, Yên Ninh gần Quốc lộ 3 cũ), thuận tiện giao thông đi lại và cách xa khu dân cư, đô thị. Tại đây, dự kiến các ngành nghề sản xuất sẽ thu hút vào CCN cụ thể như: CCN Yên Ninh sẽ thu hút các dự án về chế biến, bảo quản nông sản sau thu hoạch, thực phẩm, đồ uống và các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp khác. CCN Yên Lạc sẽ thu hút các dự án chế biến lâm sản, nông sản, dệt may, da giày, công nghiệp hỗ trợ…
Khi được hỏi quan điểm của địa phương về vấn đề này, Chủ tịch UBND huyện Phú Lương, ông Phạm Bình Công khẳng định: Huyện đã sẵn sàng và sẽ chủ động phối hợp xây dựng 2 CCN mới sao cho tương xứng với tiềm năng, lợi thế sẵn có của địa phương.
