5 năm trước, Tân Tiến 1, xã Quân Chu (Đại Từ) là một trong những xóm có tỷ lệ hộ nghèo rất cao, có thời điểm, xóm có tới hơn 30/55 hộ thuộc diện nghèo. Còn hôm nay, miền quê này đang có sự chuyển mình khá ngoạn mục khi người dân nơi đây đã biết khai thác thế mạnh của địa phương để phát triển kinh tế gia đình…
Chúng tôi về Tân Tiến 1 vào một ngày trời thu đầy nắng. Con đường vào xóm đã được đổ bê tông uốn lượn qua những sườn đồi. Hai bên đường, bao mái nhà xây nhỏ xinh nép mình dưới những vườn cây ăn quả trĩu quả. Phía xa xa thấp thoáng bóng người đang thu hoạch những vườn nhãn cuối vụ… Vậy là sau bao nỗ lực, người dân Tân Tiến 1 đã biến miền đất hoang sơ ngày nào trở thành một vùng cây trái bốn mùa xanh tốt.
Hơn 40 năm trước, miền quê Tân Tiến 1 đã đón những hộ dân đầu tiên ở Hưng Yên lên xây dựng vùng kinh tế mới. Ngày ấy, cuộc sống của bà con gặp vô vàn khó khăn. Từng mảnh ruộng được vỡ đất cấy lúa, những mảnh đồi được cuốc lên để trồng chè… Quanh năm vất vả, “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhưng cuộc sống của bà con vẫn chưa mấy khấm khá do cây lúa cho năng suất thấp. Nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư thâm canh chè nhưng giá bán chè lại không cao do giao thông đi lại khó khăn. Ông Hoàng Văn Cố, Trưởng xóm Tân Tiến 1 cho hay: 5 năm trước, cuộc sống khó khăn khiến cho nhiều người dân trong xóm phải đi làm ăn nơi đất khách… Nhưng nay, nhiều người đã trở về làm giàu trên mảnh đất quê hương.
Cuộc sống của người dân nơi miền quê này thật sự thay đổi khi hơn 4 năm trước, nhiều hộ đã mạnh dạn đưa các loại cây ăn quả về trồng. Đến nay, xóm có tới 20ha cây ăn quả, với các giống như nhãn ghép; bưởi Diễn, bưởi Phúc Trạch; chanh; quất; chuối tây… Theo chia sẻ của anh Nguyễn Xuân Chương, khi mới đưa các loại cây ăn quả vào trồng, anh và bà con trong xóm rất lo lắng vì sợ cây không hợp đất. Nhưng thấy các loại cây lên xanh tốt, nhanh cho thu hoạch, giờ, mọi người trong xóm rất yên tâm.
Để bảo đảm có nguồn thu nhập từ cây ăn quả quanh năm, người dân Tân Tiến 1 trồng xen canh các loại cây với nhau. Trên cùng một mảnh đất, bà con trồng nhãn, bưởi, cam, chanh... Ông Hoàng Văn Cố nói: Chúng tôi trồng xen canh các loại cây ăn quả để bảo đảm mùa nào thức nấy, đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Khởi đầu cho mùa thu hoạch là nhãn, sau đó đến bưởi, cam, chanh, quất, chuối...
Theo nhẩm tính của nhiều hộ dân, trước đây, 1 sào ruộng cấy 2 vụ lúa/năm mới thu được khoảng 3,5 đến 4 tạ thóc. Gia đình nào có đông nhân khẩu vẫn phải mua thêm gạo về ăn (bình quân mỗi hộ dân trong xóm chỉ có từ 1 đến 2 sào ruộng). Sản phẩm chè giá bấp bênh, lúc cao thì bán được với giá 180.000 đồng/kg búp khô; lúc thấp chỉ bán được khoảng 100.000 đồng/kg. Nhà ai có 5 sào chè, mỗi lứa thu 10 đến 13 kg chè búp khô nếu thu 7 lứa/năm, mỗi năm cũng chỉ làm ra khoảng 3,5 đến hơn 4 tạ chè búp khô, trừ các loại chi phí, số tiền lãi cũng không đáng là bao. Nhưng nếu trồng cây ăn quả, đầu tư giống thấp, chăm sóc đơn giản mà thu nhập lại khá cáo. Đơn cử như với cây nhãn, nhà nào có khoảng 20 gốc nhãn, mỗi gốc cho thu từ 50 kg đến 1 tạ quả, giá bán 25.000 đến 35.000 đồng kg là một vụ đã thu trên dưới 50 triệu đồng (gấp 5,6 lần so với cấy lúa).
Bên cạnh sự năng động trong chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng của người dân thì sự quan tâm của chính quyền địa phương cũng đã “tạo đà” cho Tân Tiến 1 chuyển mình đi lên. Trước đây, đường vào xóm là đường đất, đi lại rất khó khăn. Những hôm trời mưa to, con suối ở đầu đường dâng nước lên cao, Tân Tiến 1 như một ốc đảo, “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Anh Đặng Hoàng Nhâm, Chủ tịch UBND xã cho hay: Nhận thấy con đường là một trong những rào cản trong phát triển kinh tế, xã hội ở Tân Tiến 1 nên năm 2012, chúng tôi đã đề nghị Nhà nước hỗ trợ kinh phí cứng hóa hơn 1km đường vào xóm. Đến năm 2016, chúng tôi tiếp tục đăng ký cho xóm được nhận “gói” hỗ trợ xi măng làm đường theo Chương trình Xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Ngay khi được nhận xi măng, bà con đã đóng góp tiền, ngày công lao động để làm đường. Đến nay, tuyến đường trên 2km của xóm đã được cứng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thông thương hàng hóa, đi lại của bà con…
Khi đời sống được nâng cao, đường giao thông được cứng hóa đồng nghĩa với việc số hộ có xe máy, ti vi, xây được nhà kiên cố ở Tân Tiến 1 cũng tăng lên. Hiện nay, gần 100% số hộ có xe máy, ti vi và mua sắm được các tiện nghi đắt tiền phục vụ nhu cầu sinh hoạt của gia đình; 100% số hộ xây được nhà kiên cố và bán kiên cố; năm 2016, hơn 30 hộ dân trong xóm có thu nhập từ 100 triệu đồng trở lên. Đặc biệt, 3 năm liên tục, xóm Tân Tiến 1 đạt danh hiệu xóm văn hóa. Theo ông Cố, những kết quả đã đạt được chính là động lực để người dân Tân Tiến 1 tiếp tục vươn lên trong thời gian tới…