Định Hóa phát huy tiềm năng, thế mạnh cây chè

08:58, 14/11/2018

Xác định cây chè là cây trồng chủ lực trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo và nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn huyện, những năm qua, huyện Định Hóa đã tập trung thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân mở rộng diện tích trồng chè, chuyển đổi cơ cấu giống và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm chè của địa phương.

Từ những năm 60 của thế kỷ trước, cây chè đã có mặt và gắn bó với đời sống của nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện Định Hóa. Tuy nhiên, thời điểm đó, toàn huyện chỉ có 66ha chè, năng suất chè búp tươi đạt 2,9 tạ/ha. Với mục tiêu đưa cây chè trở thành cây trồng mũi nhọn đem lại giá trị kinh tế cao cho người dân, Đại hội Đảng bộ huyện Định Hóa lần thứ XIII, nhiệm kỳ 1965 – 1970, đã ra Nghị quyết về việc đẩy mạnh xây dựng các hợp tác xã chè chuyên canh cho năng suất và sản lượng cao.

Thực hiện chủ trương đó, cấp ủy, chính quyền huyện đã tập trung các nguồn lực cho phát triển cây chè, đưa cán bộ khuyến nông về các địa phương để hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng, chăm sóc và chế biến chè. Sau 10 năm (từ 1965 đến 1975), diện tích chè toàn huyện đã tăng từ 66ha lên 737ha với 27 hợp tác xã chuyên sản xuất, chế biến chè. Những năm tiếp theo, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Định Hóa vẫn tiếp tục xác định “cây chè là cây thế mạnh của địa phương cần phải chú trọng phát triển…”. Đặc biệt, kể từ nhiệm kỳ 2011 - 2015 đến nhiệm kỳ 2015 -2020, Đảng bộ huyện Định Hóa đã tập trung chỉ đạo người dân phát triển cây chè theo hướng xây dựng các vùng chè nguyên liệu cung cấp cho chế biến chè đen và hình thành vùng chè xanh đặc sản với quy mô hợp lý.

Lãnh đạo huyện Định Hóa kiểm tra công tác sản xuất, chế biến chè tại Làng nghề chè truyền thống thôn Sơn Thắng, xã Sơn Phú.

Cùng với đó, huyện còn đẩy mạnh việc hỗ trợ chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa các loại máy móc tiên tiến vào trong sản xuất, chế biến và bảo quản chè như: Máy tưới chè bằng van xoay, máy sao chè bằng gas, máy hút chân không... Nhờ đó, diện tích, năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm chè của huyện ngày càng được nâng lên.

Trải qua quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ, chính quyền và sự tích cực hăng say lao động, sản xuất của người dân, đến nay, toàn huyện đã có trên 2.530ha chè với chủ yếu là các giống chè lai cho năng suất và giá trị kinh tế cao như: LDP1, PH1, TRI 777, Long Vân, Kim Tuyên, Thúy Ngọc… Nếu như năm 2011, năng suất chè bình quân của huyện chỉ đạt 70-80tạ/ha thì nay đã đạt 112 tạ/ha (tương đương với năng suất chè bình quân của tỉnh); sản lượng chè búp tươi hằng năm của huyện đều đạt trên 24.000 tấn; giá trị kinh tế của 1ha chè đạt 115 triệu đồng, tăng 45 triệu đồng/ha so với năm 2011.

Để khuyến khích người dân tiến hành chuyển đổi cơ cấu giống, đưa những giống chè lai chất lượng cao vào sản xuất, năm 2011, huyện Định Hóa đã ban hành chính sách hỗ trợ 50% giá giống cho người dân khi tiến hành chuyển đổi từ diện tích chè trung du sang trồng các giống chè lai, riêng hộ nghèo được hỗ trợ 100% giá giống và phân bón. Với chính sách đó, từ năm 2011 đến nay, toàn huyện đã trồng mới và trồng thay thế được trên 1.050ha chè (là địa phương có diện tích chè trồng mới nhiều thứ 2 của tỉnh). Tính đến cuối năm 2018, tổng diện tích chè cành giống mới trên địa bàn huyện đạt gần 1.200 (chiếm 47% tổng diện tích chè của huyện); diện tích chè được chứng nhận sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP đạt 233,4 ha (chiếm 21,65% tổng diện tích chè VietGAP toàn tỉnh)…

Người dân làng nghề chè truyền thống xóm Hùng Lập, xã Thanh Định thu hái sản phẩm chè được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.

Đặc biệt, hiện nay, trên địa bàn huyện đã hình thành 19 làng nghề chè truyền thống tại 8 xã vùng chè trọng điểm là: Trung Lương, Bình Yên, Thanh Định, Điềm Mặc, Phú Đình, Sơn Phú, Bộc Nhiêu, Trung Hội, với tổng diện tích chè của 19 làng nghề là 318ha. Nằm trong các làng nghề có 2 hợp tác xã và 10 tổ hợp tác sản xuất, chế biến chè theo tiêu chuẩn VietGAP. Việc phát triển làng nghề chè cùng chính sách hỗ trợ của huyện đã tạo động lực phát triển kinh tế, xã hội ở các địa phương, giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao thu nhập cho người dân. Hiện, các làng nghề chè hiện đang giải quyết việc làm ổn định cho trên 1.500 lao động với mức thu nhập bình quân đạt từ 3,5 triệu  đến 5 triệu đồng/người/tháng. Sản lượng chè búp tươi của các làng nghề đạt khoảng 5.000 tấn/năm; năng suất bình quân đạt 115 tạ/ha; giá bán trung bình từ 200.000 - 350.000 đồng/kg chè búp khô.

Để tiếp tục phát huy tiềm năng, thế mạnh của cây chè Định Hóa, thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương, đơn vị trong việc thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nội dung của Dự án Phát triển cây chè (trong Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững giai đoạn 2016-2020) và theo Quy hoạch ngành Nông nghiệp huyện Định Hoá đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, huyện đã quy hoạch vùng sản xuất chè trọng điểm gồm 16 xã để làm cơ sở cho việc thu hút đầu tư sản xuất chè hàng hóa chất lượng, giá trị cao.

Bên cạnh đó, huyện sẽ tập trung đầu tư phát triển sản xuất chè theo hướng thâm canh, tăng năng suất, an toàn, chất lượng. Đồng thời, tạo điều kiện hỗ trợ cho các làng nghề chè tham gia Hội chợ quảng bá xúc tiến thương mại, vận dụng các cơ chế hỗ trợ của tỉnh, huyện để khuyến khích các doanh nghiệp tiến hành hợp tác, liên kết trong lĩnh vực sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm chè cho người dân. Phấn đấu đến năm 2020, diện tích chè toàn huyện sẽ duy trì ổn định từ 2.600 - 3.000ha, trong đó, trên 500ha được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP; năng suất chè búp tươi bình quân đạt 115 tạ/ha; sản lượng đạt trên 25.000 tấn/năm…