Với những điều kiện thuận lợi về thổ nhưỡng và khí hậu, lâu nay, T.X Phổ Yên được coi là một trong những địa phương có truyền thống làm cây màu vụ Đông với diện tích lớn, năng suất cao. Tuy nhiên, những năm gần đây, diện tích cây màu vụ Đông trên địa bàn Thị xã có sự giảm dần về diện tích, nhưng năng suất vẫn đạt mục tiêu đề ra.
Vụ Đông năm nay, toàn Thị xã gieo trồng được hơn 1.700ha cây màu (chủ yếu là ngô và rau xanh các loại), giảm so với năm 2017 hơn 1.200ha. Ở những năm trước, sau khi thu hoạch xong lúa mùa, bà con ở tất cả các địa phương đều tập trung sản xuất vụ Đông, thì nay chỉ được duy trì ở một số xã như: Đông Cao, Tân Phú, Phúc Thuận, Tiên Phong...
Chia sẻ với chúng tôi, ông Trần Văn Phái, Chủ tịch UBND xã Tân Phú cho biết: Hằng năm, Tân Phú là địa phương có diện tích ngô Đông đứng đầu Thị xã với hơn 80ha. Tuy nhiên, vụ Đông năm nay, toàn xã chỉ gieo trồng được khoảng 40ha, giảm 40ha so với năm trước. Bởi lẽ vào thời điểm xuống giống, nhiều diện tích ngô gặp thời tiết mưa nhiều đã bị chết, cá biệt có diện tích bà con đã làm đất nhưng không thể xuống giống do ngập úng. Thực tế hiện nay tại địa phương cho thấy, diện tích ngô giảm một phần là do nhu cầu sử dụng nông sản của nông dân cũng đã có sự thay đổi. Phần lớn người dân đã lựa chọn sử dụng cám công nghiệp trong chăn nuôi thay vì trồng ngô để làm thức ăn chính cho gia súc, gia cầm như trước kia.
Ngoài yếu tố thời tiết thì diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn ngày càng bị thu hẹp cũng là một trong những nguyên nhân khiến cây trồng vụ Đông giảm. Bình quân mỗi năm, Thị xã có khoảng 20ha đất nông nghiệp bị thu hồi để phục vụ các công trình, dự án. Cùng với đó, sự lớn mạnh của các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn đã thu hút lực lượng thanh niên trong độ tuổi lao động vào làm việc, cho thu nhập ổn định, đó là lý do người dân không còn mặn mà với việc làm nông nghiệp. Theo bà Nguyễn Thị Nhâm ở xóm Việt Hồng, xã Đông Cao, trước đây, vụ Đông nào gia đình tôi cũng trồng 5-7 sào ngô và rau xanh các loại. Tuy nhiên, 3 năm gần đây, hai người con trong gia đình vào làm việc tại Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên, thu nhập 6-7 triệu đồng/người/tháng, do vậy tôi chỉ trồng 2 sào cây màu phục vụ chăn nuôi tại gia đình, diện tích còn lại bỏ không từ sau khi thu hoạch xong lúa mùa.
Theo người dân, hiện nay, giá cả vật tư, giống phục vụ sản xuất còn khá cao trong khi đầu ra cho sản phẩm còn bấp bênh nên người dân không đầu tư trồng cây vụ Đông. Đơn cử như một sào ngô, người trồng cần đầu tư hơn 600 nghìn đồng để mua hạt giống và phân bón. Trong khi, nếu được mùa, cho thu hoạch trên 150kg/sào, giá bán dao động 6-7 nghìn đồng/kg, sau khi trừ chi phí chỉ được thu lãi vài trăm nghìn đồng. Chưa kể, yêu cầu thời vụ đối với cây ngô cũng khá khắt khe, từ khi thu hoạch lúa mùa đến làm đất xuống giống chỉ trong vòng 7-10 ngày, trong khi bà con phải ươm hạt giống, làm bầu, chăm sóc rồi mới đem trồng...
Ông Dương Văn Hiến, Trưởng Phòng Kinh tế T.X Phổ Yên cho rằng, diện tích cây trồng vụ Đông trên địa bàn trong những năm qua dù có giảm về diện tích nhưng vẫn được đánh giá là cho năng suất cao hơn so với cấy lúa. Do vậy, hằng năm, địa phương đã tập trung thực hiện các giải pháp nhằm tạo động lực để bà con sản xuất. Ngoài việc khuyến khích người dân tận dụng các soi bãi để gieo trồng cây màu, Thị xã cũng định hướng bà con đưa vào gieo trồng các giống ngô lai, cây màu cho năng suất chất lượng cao. Đồng thời, giao cho Trạm Khuyến nông thực hiện trình diễn một số mô hình cho năng suất, thu nhập cao để làm cơ sở nhân rộng trên địa bàn; thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ về giống, vật tư để người dân yên tâm sản xuất.
Đặc biệt, để đảm bảo cho vụ Đông giành thắng lợi, những năm gần đây, Thị xã đã chỉ đạo bà con chuyển từ trà lúa mùa trung và muộn sang trà lúa mùa sớm (với diện tích trên 90%) nhằm giải phóng đất để đảm bảo trồng cây màu đúng khung thời vụ. Trước khi vào vụ sản xuất, Thị xã cũng yêu cầu các địa phương xây dựng kế hoạch sản xuất cụ thể, trong đó tập trung rà soát diện tích, lựa chọn cây trồng phù hợp, đồng thời có phương thức tiêu thụ sản phẩm và đảm bảo các công trình thủy lợi đáp ứng nhu cầu sản xuất…Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, năng suất cây trồng vụ Đông năm nay trên địa bàn T.X Phổ Yên cơ bản được đảm bảo, ngô dự ước cho năng suất 43,9 tạ/ha; rau màu đạt 176 tạ/ha.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
