Thu thuế xuất nhập khẩu: Tiềm ẩn khả năng khó hoàn thành kế hoạch

06:52, 24/06/2019

3.350 tỷ đồng là tổng số thu ngân sách mà Chi cục Hải quan Thái Nguyên được giao thu trong năm 2019, tăng 4,7% so với chỉ tiêu giao năm 2018. Tính đến ngày 15-6, tổng số thu mà Chi cục thực hiện mới được 1.346 tỷ đồng, tuy tăng 6,6% so với cùng kỳ nhưng mới chỉ đạt 40% kế hoạch năm. Theo người đứng đầu Chi cục, nhiều giải pháp đã và đang được đơn vị đưa ra, nhằm hoàn thành kế hoạch ở mức cao nhất, nhưng nhiều khả năng, đây sẽ là năm thứ 2 liên tiếp Chi cục không hoàn thành kế hoạch được giao.

Nói về số thu của năm nay, ông Võ Hoàng Lê, Chi cục phó Chi cục Hải quan Thái Nguyên phân tích: Với số thu được giao, bình quân mỗi tháng, Chi cục phải thu được 279,2 tỷ đồng, nhưng 6 tháng đầu năm, bình quân thu chỉ được 254 tỷ đồng. Như vậy, để hoàn thành kế hoạch năm, 6 tháng còn lại, đơn vị sẽ phải thực hiện thu 334 tỷ đồng/tháng. Đây là thách thức không nhỏ đặt ra đối với Chi cục. Có 2 nguyên nhân chính khiến việc thực hiện kế hoạch thu năm nay khó có khả năng hoàn thành. Thứ nhất là do chỉ tiêu được giao tăng cao. Trong khi năm 2018, đơn vị đã không thể hoàn thành theo kế hoạch (chỉ đạt 3.165/3.200 tỷ đồng), thì năm nay, đơn vị vẫn tiếp tục được giao cao hơn 185 tỷ đồng. Thứ hai, số nộp của Công ty TNHH Samsung Electronic Việt Nam (doanh nghiệp chiếm tỷ trọng 2/3 tổng nguồn thu của Chi cục) 6 tháng qua chỉ đạt 834 tỷ đồng, giảm 5% so với cùng kỳ 2018. Điều này làm ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch thu của đơn vị. Cũng do ảnh hưởng từ Samsung đã kéo theo một số doanh nghiệp FDI là vệ tinh của Samsung Thái Nguyên cũng bị ảnh hưởng theo. Số các doanh nghiệp này cũng chiếm tỷ trọng khoảng 3,4% trên tổng thu. Ngoài ra là một hai đơn vị lớn khác có số nộp thực tế thấp hơn so với dự ước.

Nói như vậy không có nghĩa việc thực hiện thu thuế xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh không có những tín hiệu tích cực. Công ty Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo (chiếm tỷ trọng 10% tổng thu), cũng đã nộp được 136,6 tỷ đồng, đạt 58% dự toán cả năm, tăng tới 44% so với năm 2018. Ngoài ra là khối doanh nghiệp chuyên nhập khẩu linh kiện thiết bị thay thế, nguyên liệu sản xuất, phế liệu… (chiếm trên 20% tổng thu) lại có số thu khá tốt với mức tăng lên tới 44% so với cùng kỳ. Sự tăng trưởng này đã góp phần bù đắp phần nào sự sụt giảm từ Samsung và các doanh nghiệp phụ trợ.

Theo số liệu thống kê của Chi cục Hải quan Thái Nguyên, từ đầu năm đến nay, tổng số doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu thực hiện mở tờ khai tại Chi cục là 398. Tuy nhiên, chỉ có 50 doanh nghiệp là có số thuế đóng góp thường xuyên. Trong số này, có 11 doanh nghiệp có số thuế nộp trên 10 tỷ đồng. Thực tế này cho thấy, mặc dù số doanh nghiệp mở tờ khai tại Chi cục khá nhiều và ngày càng tăng, tuy nhiên, phần lớn vẫn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, cùng với đó là một lượng lớn doanh nghiệp chế xuất, gia công, sản xuất xuất khẩu - thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế nhập khẩu, giá trị gia tăng... Do đó, tuy số lượng tờ khai tăng tới 15% (với gần 113 nghìn tờ khai) và kim ngạch xuất khẩu tăng tới 50,7% so với cùng kỳ 2018 (trên 30 tỷ USD) nhưng số thuế thu về lại không tăng tương ứng.

Theo một số chuyên gia kinh tế, với xu hướng gia tăng bảo hộ mậu dịch; sự bất ổn của chính trị thế giới, cùng với đó là chính sách bảo hộ thương mại và thuế biên giới mà Mỹ đã và đang áp dụng lên hàng hóa xuất khẩu của một số nước sẽ tiềm ẩn nhiều khó khăn đối với hàng hóa Việt Nam nói chung, trong đó có Thái Nguyên. Trong khi đó, đây lại là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam ở một số mặt hàng. Vì thế, việc thu thuế xuất nhập khẩu trong thời gian tới được dự báo sẽ khó tránh được những ảnh hưởng tiêu cực.

Trong những tháng cuối năm, trước khả năng khó hoàn thành kế hoạch được giao, Chi cục đang quyết tâm thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp quan trọng. Cùng với việc tăng cường các hoạt động hỗ trợ, đồng hành với doanh nghiệp, nhằm góp phần giúp doanh nghiệp có môi trường sản xuất, kinh doanh thuận lợi, qua đó cũng để tiếp tục vận động thêm doanh nghiệp thực hiện khai báo hải quan và nộp thuế tại Thái Nguyên, thì Chi cục cũng sẽ đôn đốc doanh nghiệp nghiêm túc chấp hành đầy đủ, đúng hạn, không để nợ quá hạn phát sinh; tổ chức thực hiện nghiêm quy định về quản lý thuế, pháp luật thuế, công tác áp mã, áp giá tính thuế, chính sách mặt hàng đối với hàng hóa xuất nhập khẩu…

Trong tổng số 1.346 tỷ đồng thu được từ hoạt động xuất nhập khẩu 6 tháng đầu năm của Chi cục Hải quan Thái Nguyên, có 1.165 tỷ đồng thu từ thuế giá trị gia tăng; 109 tỷ đồng từ thuế xuất khẩu; 68 tỷ đồng từ thuế nhập khẩu và 4 tỷ đồng từ thu phạt và thuế bảo vệ môi trường.