Hiện nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên nhiều doanh nghiệp (DN), hộ kinh doanh đang rơi vào tình cảnh khó khăn. Chính vì vậy, việc thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách Nhà nước (NSNN) của người nộp thuế (NNT) trong những tháng đầu năm nay tụt giảm đáng kể so với năm trước; công tác thu ngân sách trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được tiến độ thu bình quân trong năm. Trước thực trạng này, Cục Thuế tỉnh đã và đang quyết liệt triển khai nhiều giải pháp để vừa hỗ trợ NNT vượt qua khó khăn, vừa phấn đấu hoàn thành kế hoạch thu ngân sách năm nay.
Tính đến hết tháng 7, kết quả thu NSNN trên địa bàn tỉnh do ngành Thuế quản lý đạt 5.914 tỷ đồng, bằng 52% dự toán pháp lệnh, bằng 48% dự toán năm được tỉnh giao và bằng 87% so với cùng kỳ năm trước; loại trừ tiền sử dụng đất thì thu được 5.393 tỷ đồng. Như vậy, để hoàn thành kế hoạch năm nay, trong 5 tháng còn lại của năm, số thu mà ngành Thuế tỉnh phải thực hiện xấp xỉ bằng 7 tháng đầu năm. Đây được xem là nhiệm vụ hết sức nặng nề, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19 trên thế giới và trong nước vẫn diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong hoạt động của bất cứ địa phương, DN nào.
Có 6/8 nguồn thu chủ yếu của ngành Thuế trong 7 tháng qua có kết quả thu đạt thấp hơn so với cùng kỳ, gồm: Thu từ DN Nhà nước Trung ương; thu từ DN có vốn đầu tư nước ngoài; thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh; lệ phí trước bạ và thu tiền sử dụng đất. Trong đó, nguồn thu từ tiền sử dụng đất có tỷ lệ hoàn thành thấp nhất, mới được 521 tỷ đồng, bằng 29% dự toán năm.
Theo ông Đỗ Trọng Nghĩa, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh: Nhiều năm trở lại đây, chưa năm nào việc thu ngân sách trên địa bàn tỉnh lại khó khăn như hiện nay. Qua thực tế nắm bắt chúng tôi nhận thấy, dịch COVID-19 đã và đang tác động tiêu cực tới đại bộ phận DN, từ nhỏ tới lớn, từ DN trong nước đến DN nước ngoài (FDI). Nhằm tháo gỡ khó khăn cho NNT, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cho DN, người kinh doanh nên có nhiều khoản thuế được gia hạn hoặc được giảm số thuế phải nộp, dẫn đến nguồn thu của cơ quan thuế càng bị thu hẹp.
Trong bối cảnh hiện nay, làm thế nào để hoàn thành dự toán thu ngân sách được giao là bài toán khó đặt ra đối với ngành Thuế tỉnh. Ông Đỗ Trọng Nghĩa cho rằng: Một trong những yếu tố mang tính quyết định chính là diễn biến tình hình của dịch bệnh. Nếu diễn biến dịch trên thế giới và cả trong nước có dấu hiệu tốt lên, đặc biệt là tỉnh ta tiếp tục kiểm soát tốt dịch bệnh thì cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của tỉnh và sự nỗ lực của toàn ngành Thuế, khả năng hoàn thành kế hoạch thu ngân sách năm nay mới có thể đạt được. Còn nếu dịch diễn biến theo xu hướng phức tạp, kéo dài thì khả năng hoàn thành là rất khó. Dù vậy, với quyết tâm hoàn thành kế hoạch ở mức cao nhất, thời gian qua, ngành Thuế đã và đang triển khai nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực.
Tổ công tác của Cục Thuế tỉnh làm việc với lãnh đạo Công ty CP Gang thép Thái Nguyên về vấn đề nộp ngân sách của Công ty. Ảnh: T.H
Theo đó, cùng với việc thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ cho DN, NNT, Cục Thuế tỉnh và các chi cục thuế trực thuộc tăng cường quản lý các nguồn thu để tránh việc NNT lợi dụng tình hình dịch COVID-19 để trì hoãn hoặc không thực hiện nghĩa vụ với NSNN. Thay vì hạn chế tối đa việc kiểm tra, thanh tra trực tiếp tại DN, cơ quan Thuế đẩy mạnh kiểm tra hồ sơ thuế tại trụ sở cơ quan thuế, nhằm phát hiện, kịp thời xử lý thuế đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế. Đối với việc quản lý nợ, toàn ngành quyết tâm không để gia tăng nợ thuế, tích cực thu số thuế phát sinh kịp thời và nghiêm túc thực hiện việc cưỡng chế nợ thuế theo đúng quy định trong công tác thu nợ. Đặc biệt, từ giữa tháng 7, Cục Thuế tỉnh đã thành lập các tổ công tác đến làm việc trực tiếp tại các DN trọng điểm để vừa nắm bắt, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN, vừa để đôn đốc DN quan tâm, thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ đối với NSNN.
Theo ghi nhận của chúng tôi tại các buổi làm việc, với các đơn vị như: Công ty Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo, Công ty CP Gang thép Thái Nguyên; Công ty TNHH MTV Xi măng Quang Sơn, Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên - VIMICO…, bên cạnh việc giải đáp nhiều vấn đề mà DN băn khoăn như việc giá tính thuế tài nguyên, vấn đề DN nợ thuế trong khi NSNN còn đang nợ DN, về hỗ trợ NNT theo các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ trước đại dịch COVID-19… thì cơ quan thuế cũng đã chỉ rõ một số khoản thu DN còn chưa tích cực, kịp thời, đồng thời đánh giá, động viên các DN đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư, tạo nguồn thu ổn định cho ngân sách tỉnh. Sau buổi làm việc, các đơn vị đều khẳng định sẽ nỗ lực hết sức để hoàn thành số thuế dự kiến phải nộp theo kế hoạch, không làm phát sinh nợ mới trong năm nay, để góp phần cùng ngành Thuế nói riêng, toàn tỉnh nói chung hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch.
Ông Craig Bradshaw, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo khẳng định: Mặc dù đại dịch COVID-19 làm ảnh hưởng rất lớn đến việc tiêu thụ sản phẩm của Công ty do đa số đơn hàng không thể vận chuyển được ra nước ngoài, nhưng Núi Pháo vẫn đang nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất bình thường, ổn định đời sống người lao động, tăng dự trữ hàng tồn kho, để ngay khi thế giới trở lại bình thường, các đối tác tái khởi động sản xuất, Công ty sẽ có khả năng cung ứng các mặt hàng cho cả phần thiếu hụt mà các mỏ, công ty khoáng sản khác trên thế giới phải ngừng hoạt động trong thời gian đối phó với dịch… Trên cơ sở đó, chúng tôi sẽ quyết tâm thực hiện nộp ngân sách đạt kết quả cao nhất trong năm 2020.
Chưa thể khẳng định số thu ngân sách của tỉnh năm nay có hoàn thành theo dự toán được giao hay không, nhưng điều quan trọng là ngành Thuế đã và đang rất nỗ lực nhằm hiện thực hóa mục tiêu này, bởi đây không chỉ là một trong những chỉ tiêu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, mà việc hoàn thành kế hoạch thu còn góp phần quan trọng giúp tỉnh có nguồn lực để đầu tư xây dựng nhiều công trình, dự án quan trọng. Thực tế này rất cần sự phối hợp, vào cuộc tích cực hơn nữa của các cấp, ngành chức năng cũng như của chính các DN và NNT.