Không còn nỗi lo mất an toàn đập Quặng Đuôi

Thời gian qua, một số hộ dân sống gần khu vực đập Quặng Đuôi, ở xóm Na Tiếm, xã Tân Lợi (Đồng Hỷ) có chung nỗi lo mất an toàn. Bởi lẽ, một phần thân đập bị xâm lấn, mực nước trong đập dâng cao. Nhưng đến nay, Mỏ sắt Trại Cau (Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên) - đơn vị quản lý đập Quặng Đuôi đã thực hiện các phương án đảm bảo an toàn cho người dân.

Đập Quặng đuôi là khu vực chứa bùn thải sau tuyển rửa của Mỏ sắt Trại Cau, đưa vào sử dụng từ năm 1960. Đập có 2 hạng mục, gồm thân đập bao vòng quanh và hồ chứa nước, bùn thải nằm trong đập, với diện tích khoảng 20ha, diện tích mặt nước trên 4ha. Thân đập Quặng Đuôi được làm bằng đất, không có đập tràn. Trước đây, sau khi dừng xả thải, Mỏ sắt Trại Cau đã ký hợp đồng với Công ty CP Nhẫn nạo vét và khai thác tận thu khoáng sản từ bùn thải lắng đọng trong lòng hồ.

Cuối năm 2019, công ty này đã dừng khai thác. Tuy nhiên, trong quá trình tuyển rửa tận thu, đơn vị khai thác đã xâm lấn vào thân đập làm thay đổi thiết kế ban đầu, công trình lại không có tràn xả lũ nên nguy cơ vỡ đập có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Phía hạ lưu của đập hiện có khoảng chục hộ dân sinh sống và nhiều công trình, hoa màu sẽ gặp nguy hiểm nếu không có biện pháp đảm bảo an toàn. Bởi thế, tại buổi kiểm tra cuối tháng 6 vừa qua, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh đã chỉ đạo Mỏ sắt Trại Cau khẩn trương có biện pháp xử lý.

Thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh, huyện Đồng Hỷ, Mỏ sắt Trại Cau đã cho máy móc nạo vét hết lòng hồ, gia cố thân đập tại các vị trí xung yếu, đồng thời lắp đặt 2 đường ống phi 400, với chiều dài 120m/ống để tăng lưu lượng thoát khi nước trong hồ dâng cao, tổng kinh phí đầu tư sửa chữa, gia cố khoảng 350 triệu đồng. Ông Vi Trần Dương, Phó Giám đốc Mỏ sắt Trại Cau cho biết: Sau khi Công ty CP Nhẫn hết hợp đồng và dừng nạo vét, Mỏ cũng đã có kế hoạch để đảm bảo an toàn cho đập, tránh nỗi lo mất an toàn cho nhân dân ở khu vực. Tuy nhiên, thời điểm sau đó, đơn vị đang tiến hành các thủ tục liên quan để tạm dừng khai thác mỏ tầng sâu Núi Quặng; điều động, sắp xếp nhân sự nên chưa thể thực hiện được ngay. Sau đó, Mỏ đã xây dựng Tờ trình đề nghị Công ty CP Gang thép Thái Nguyên cấp kinh phí để gia cố, sửa chữa đập. Việc này, chúng tôi đã thực hiện trong khoảng10 ngày, hoàn thành xong từ đầu tháng 9 vừa qua. Hiện nay, mực nước trong hồ dâng chỉ còn khoảng 4-5m nên hoàn toàn yên tâm về mức độ an toàn.

Bên cạnh việc gia cố thân đập tại những vị trí xung yếu, lắp đặt đường ống điều tiết mực nước trong lòng hồ, Mỏ sắt Trại Cau còn bố trí lực lượng thường xuyên kiểm tra nắm bắt tình hình; chủ động về vật tư, phương tiện, sẵn sàng ứng phó với các tình huống xấu xảy ra.

Bà Bùi Thị Tĩnh, Bí thư Đảng ủy xã Tân Lợi cho biết: Thực tế, khi một số hộ dân phản ánh, địa phương rất lo lắng về mức độ an toàn, đặc biệt là nếu có mưa lớn kéo dài. Tuy nhiên, vừa qua, Mỏ sắt Trại Cau đã thực hiện các phương án đảm bảo an toàn, mực nước đã được hạ thấp, thân đập được gia cố thì bà con hoàn toàn yên tâm. Địa phương sẽ tiếp tục phối hợp với đơn vị thường xuyên kiểm tra, giám sát để vừa đảm bảo an toàn hồ đập vừa để cho bà con trong khu vực yên tâm sản xuất, ổn định cuộc sống.