Năm nay, toàn tỉnh phấn đấu có 7 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), gồm: Trung Lương, Bộc Nhiêu, Kim Phượng (Định Hóa); Bình Long (Võ Nhai); Đức Lương, An Khánh (Đại Từ) và Yên Ninh (Phú Lương). Bên cạnh một số xã đã đạt từ 17-18 tiêu chí thì vẫn còn địa phương khó có khả năng về đích NTM do khối lượng công việc cần thực hiện khá nhiều.
Tính đến cuối tháng 7, xã Kim Phượng (Định Hóa) còn 5 tiêu chí NTM chưa đạt, gồm: Giao thông, thủy lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hóa và môi trường - an toàn thực phẩm. Trong đó, tiêu chí giao thông, trường học có khối lượng công việc khá nhiều, cần nguồn vốn lớn và thời gian thì mới có khả năng hoàn thành.
Ông Trương Anh Tú, Chủ tịch UBND xã Kim Phượng chia sẻ: Năm 2018, xã Kim Phượng (cũ - khi chưa sáp nhập với xa Kim Sơn) đã được công nhận đạt chuẩn NTM nhưng đến năm 2019, do thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính (sáp nhập thêm xã Kim Sơn chưa đạt chuẩn NTM) nên khối lượng công việc địa phương phải hoàn thành khá “nặng”. Cụ thể, để hoàn thành chương trình xây dựng NTM trong năm 2021, từ nay đến cuối năm, xã cần xây mới 4km đường ngõ xóm; 1,8km đường nội đồng; xây dựng 13 phòng học, phòng chức năng của điểm trường THCS và Tiểu học Kim Sơn, mua sắm trang thiết bị cho Trường THCS Kim Phượng. Cùng với đó, huy động nguồn lực đối ứng của nhân dân để xây mới 5 nhà văn hóa xóm và sửa chữa cải tạo 8 nhà văn hóa xóm. Điều này không dễ thực hiện đối với một xã còn nhiều khó khăn như Kim Phượng.
Tương tự, tại xã Yên Ninh (Phú Lương), địa phương còn 4 tiêu chí chưa đạt là: Giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hoá và nhà ở dân cư. Hiện, số nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn xã còn khá cao (65 nhà); trong khi đó, từ đầu năm đến nay, địa phương mới hỗ trợ xây dựng, sửa chữa được 5 nhà. Từ nay đến cuối năm, xã đề nghị Ủy ban MTTQ huyện xây dựng kế hoạch, huy động nguồn lực ủng hộ, phân công nhiệm vụ cho các tổ chức giúp đỡ để các hộ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Bên cạnh đó, xã cũng cần nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và đối ứng của nhân dân để duy tu, sửa chữa 2,5km đường liên xã Yên Ninh - Yên Trạch; xây dựng hơn 6km đường trục xóm, ngõ xóm và 1km đường trục chính nội đồng.
Tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, năm nay, các xã phấn đấu về đích NTM cũng gặp một số khó khăn nhất định. Cụ thể, do tác động của dịch COVID-19 khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã, doanh nghiệp gặp khó, ảnh hưởng đến việc triển khai và thực hiện các tiêu chí: Tổ chức sản xuất, thu nhập, hộ nghèo... Thêm vào đó, hiện nay, Ngân sách Trung ương chưa phân bổ, Ngân sách tỉnh mới phân bổ 4 tỷ đồng/xã cho 7 xã đăng ký về đích năm 2021. Tính đến cuối tháng 7, Bình Long (Võ Nhai) là xã duy nhất đã đạt 18/19 tiêu chí, cùng với 3 xã là Trung Lương (Định Hóa), An Khánh, Đức Lương (Đại Từ) có khả năng về đích trong năm nay. Các xã còn lại khó có thể hoàn thành kế hoạch đạt chuẩn trong năm 2021.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Nho Hưởng, Phó Chánh Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh cho biết: Trước thực trạng trên, chúng tôi đã tổ chức đoàn đi kiểm tra, rà soát, hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và xác định khả năng hoàn thành tiêu chí của từng xã. Đối với các địa phương, trong những tháng còn lại của năm tập trung chỉ đạo, ưu tiên dành nguồn lực để hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí chưa đạt, không bố trí nguồn lực dàn trải; đảm bảo nguồn vốn được sử dụng đúng mục đích, mang lại hiệu quả thiết thực…