Những năm qua, T.X Phổ Yên đã triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách của Đảng, Nhà nước dành cho vùng dân tộc thiểu số (DTTS). Từ đó, góp phần giúp đồng bào vươn lên phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao mức sống, kéo gần khoảng cách giữa các dân tộc, vùng miền trên địa bàn.
T.X Phổ Yên có 95 xóm, tổ dân phố thuộc vùng DTTS và miền núi, trong đó có 26 xóm, tổ dân phố có từ 30% số dân là người DTTS trở lên sinh sống. Chủ yếu là các dân tộc: Sán Dìu, Tày, Nùng, Dao, Mường, Thái... với tổng số trên 16.800 người. Trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, thị xã luôn quan tâm đặc biệt đến đồng bào DTTS. Hằng năm, các chính sách dân tộc luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền từ thị xã đến cơ sở triển khai thực hiện tốt. Nổi bật là Chương trình phát triển kinh tế - xã hội các xã, xóm đặc biệt khó khăn (Chương trình 135).
Đơn cử như tại xã Vạn Phái. Trước đây, địa phương này là xã đặc biệt khó khăn với cơ sở hạ tầng hạn chế, tỷ lệ hộ nghèo cao. Nhưng nhờ sự đầu tư của Nhà nước và sự đồng lòng, chung sức của chính quyền và nhân dân, từ năm 2015 đến nay, xã Vạn Phái đã làm được trên 20km đường giao thông; xây dựng nhiều công trình phục vụ sản xuất, sinh hoạt; trên 130 gia đình được hỗ trợ cây, con giống và gần 200 hộ được hỗ trợ mua nông cụ sản xuất; các hộ nghèo và cận nghèo cũng được tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật… Nhờ đó, cuộc sống của người dân đã được nâng lên, đến nay, Vạn Phái đã ra khỏi danh sách xã 135.
Ngoài xã Vạn Phái, việc triển khai thực hiện các chương trình, chính sách dành cho vùng DTTS ở các địa phương khác trên địa bàn T.X Phổ Yên cũng mang lại hiệu quả thiết thực. Từ năm 2016 đến nay, tổng nguồn vốn Chương trình 135 của thị xã là trên 32 tỷ đồng. Từ nguồn vốn này, các địa phương đã đầu tư, hỗ trợ cho các xã, xóm đặc biệt khó khăn xây dựng gần 50 công trình đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, nhà văn hóa, trạm y tế, trạm điện, duy tu, bảo dưỡng nhiều công trình bị xuống cấp...
Cùng với đó, Chương trình còn hỗ trợ trực tiếp cho các hộ nghèo, cận nghèo thuộc vùng đặc biệt khó khăn để mua sắm nông cụ, phân bón, giống cây trồng, vật nuôi phục vụ sản xuất. Ngoài ra, bà con còn được hỗ trợ đất ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ cơ sở và cộng đồng. Đồng thời tổ chức thực hiện 4 mô hình giảm nghèo trong vùng 135.
Song song với Chương trình 135, Chương trình hỗ trợ đất ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt theo Quyết định số 755/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cũng góp phần thúc đẩy đời sống của đồng bào DTTS ở T.X Phổ Yên phát triển. Với tổng nguồn vốn trên 4 tỷ đồng, trên 1.200 hộ nghèo đã đầu tư, hỗ trợ để phát triển kinh tế, ổn định đời sống. Trong đó, 4 hộ được hỗ trợ mua đất sản xuất, trên 660 hộ được hỗ trợ mua máy nông cụ phục vụ sản xuất, hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho gần 600 hộ…
Bên cạnh đó, nhiều chương trình, dự án khác dành cho vùng DTTS cũng được triển khai như: Chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người dân nghèo ở vùng khó khăn, chính sách người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS, cấp một số ấn phẩm, hỗ trợ muối iốt; chính sách bảo hiểm y tế đối với người DTTS sinh sống ở vùng khó khăn, người dân vùng đặc biệt khó khăn; hỗ trợ học sinh vùng đặc biệt khó khăn... Đặc biệt, trong 5 năm trở lại đây, đã có hàng nghìn lượt hộ nghèo, cận nghèo là người DTTS được vay vốn sản xuất với tổng số tiền trên 8 nghìn tỷ đồng.
Nhờ thực hiện hiệu quả các chính sách và phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, các địa phương vùng DTTS trên địa bàn T.X Phổ Yên đã từng bước thay đổi diện mạo, đời sống người dân được nâng lên. Tỷ lệ xóm, xã đặc biệt khó khăn giảm mạnh theo từng năm. Năm 2014, thị xã có 4 xã, 26 xóm đặc biệt khó khăn thuộc khu vực II, đến năm 2016, giảm xuống còn 1 xã, 20 xóm đặc biệt khó khăn. Đến nay, sau rà soát, 100% xóm, xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn thị xã đã hoàn thành Chương trình 135. Thị xã cơ bản không còn hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo hàng năm đã giảm đáng kể, đến nay còn 1,64%...