Thông qua Chương trình hỗ trợ cộng đồng dân cư vùng đệm, hàng chục cộng đồng xóm của huyện Võ Nhai làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng đã được hỗ trợ phát triển sản xuất và xây dựng nhiều công trình công cộng như: Nước sạch, điện chiếu sáng, thông tin liên lạc, đường giao thông… với tổng kinh phí lên đến hơn 2,24 tỷ đồng.
Hoạt động hỗ trợ đầu tư cho cộng đồng dân cư thôn, xóm vùng đệm nhằm hỗ trợ đầu tư cho bà con sinh sống tại các thôn, xóm vùng đệm để cùng tham gia quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng. Chính sách này được thực hiện theo Quyết định số 24/2012/QĐ-TTg ngày 01/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách đầu tư phát triển rừng đặc dụng giai đoạn 2011-2020; Thông tư số 62/2018/TT-BTC ngày 30/7/2018 của Bộ Tài chính quy định quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp thực hiện chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016-2020.
Với mức hỗ trợ mỗi xóm 40 triệu đồng/năm, Chương trình hỗ trợ cộng đồng thuộc các thôn, xóm vùng đệm với nhiều nội dung như: Đầu tư nâng cao năng lực phát triển sản xuất (khuyến nông, khuyến lâm, cấp giống cây, giống con, thiết bị chế biến nông, lâm sản quy mô nhỏ); hỗ trợ vật liệu xây dựng đối với các công trình công cộng của cộng đồng như nước sạch, điện chiếu sáng, thông tin liên lạc, đường giao thông, nhà văn hóa...
Hoạt động hỗ trợ gắn liền với kết quả, trách nhiệm trong thực hiện cam kết quản lý, bảo vệ rừng, không để xảy ra các vụ việc vi phạm Luật Lâm nghiệp trên địa bàn được giao khoán bảo vệ đã góp phần nâng cao ý thức, hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng. Nếu rừng được bảo vệ tốt, cộng đồng dân cư xóm sẽ được nhận hỗ trợ kinh phí đầu tư nâng cao năng lực phát triển sản xuất, mua sắm hàng hoá, trang thiết bị phục vụ các công trình công cộng của cộng đồng, từng bước cải thiện cơ sở vật chất, hạ tầng. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, đời sống tinh thần cho cộng đồng.
Cán bộ Ban Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ tỉnh phối hợp với người dân thuộc cộng đồng dân cư thôn, xóm vùng đệm kiểm tra rừng đặc dụng trên địa bàn huyện Võ Nhai.
Mặc dù nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước hàng năm còn hạn chế nhưng Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Qua chương trình này, từ năm 2019 đến nay, Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ tỉnh Thái Nguyên đã triển khai tới 56 thôn, xóm thuộc vùng đệm của rừng đặc dụng để hỗ trợ các hạng mục như: Xây dựng các công trình đường giao thông, sân nhà văn hóa, hỗ trợ thiết bị điện chiếu sáng, công trình nhà vệ sinh, hỗ trợ cây giống, con giống... với tổng kinh phí 2,24 tỷ đồng. Tính riêng năm 2021, Ban quản lý đã triển khai hỗ trợ cho 14 xóm với tổng số tiền 560 triệu đồng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Tuyên, Phó Giám đốc Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ tỉnh nhận định: Qua 3 năm triển khai thực hiện, Chương trình hỗ trợ cộng đồng dân cư vùng đệm rừng đặc dụng nhận được sự đồng thuận cao của chính quyền địa phương. Cộng đồng các xóm đã thực hiện cam kết bảo vệ rừng thông qua việc triển khai có hiệu quả cao các chương trình hỗ trợ cộng đồng.
Việc vận dụng linh hoạt những chính sách trong việc hỗ trợ cho người dân vùng đệm Khu rừng đặc dụng Thần Sa - Phượng Hoàng đã giúp đời sống của người dân từng bước được nâng cao, đồng thời, ý thức, trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên đa dạng sinh học trong cộng đồng dân cư cũng được nâng lên rõ rệt. Tuy nhiên, để nhân dân gắn bó với rừng hơn nữa, Nhà nước vẫn cần có thêm những chính sách hỗ trợ phù hợp cho người dân sinh sống trong khu vực này; đồng thời, tạo sinh kế bền vững để giúp họ yên tâm sản xuất và nâng cao ý thức bảo vệ rừng.