Trạm bơm Cầu Mành có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước tưới phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp của bà con nhân dân xóm Cầu Mành, xã Bàn Đạt (Phú Bình) . Tuy nhiên, gần 10 năm nay, trạm bơm này không phát huy hiệu quả, nhiều vụ, người dân phải trông chờ hoàn toàn vào nguồn nước mưa, một số diện tích đất sản xuất phải bỏ hoang vì khô hạn.
Năm 2004, xóm Cầu Mành được một tổ chức phi Chính phủ đầu tư xây dựng trạm bơm nước với 1 tổ máy bơm. Sau khi hoàn thành, trạm bơm được bàn giao cho nhân dân xóm Cầu Mành quản lý và khai thác sử dụng. Công trình có chức năng bơm nước từ suối Hoan để cung cấp nước tưới cho 19ha lúa và hoa màu của người dân trong xóm. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay, trạm bơm không đáp ứng được nhiệm vụ.
Ông Diệp Văn Năm, Trưởng xóm Cầu Mành chia sẻ: Nằm không xa trạm bơm là một công ty hoạt động trong lĩnh vực khai thác quặng. Trong quá trình hoạt động, bùn, đất từ hoạt động khai thác quặng theo dòng nước chảy vào suối Hoan, dẫn đến tình trạng lòng suối dần bị bồi lấp, thu hẹp lại. Do vậy, trong quá trình bơm nước thường xuyên gặp sự cố về máy. Chỉ khi mưa to, nước dâng cao thì chúng tôi mới có thể bơm được nước phục vụ sản xuất, nếu mưa ít thì nhiều diện tích đất nông nghiệp thiếu nước nghiêm trọng. Do nguồn nước cạn kiệt nên máy móc không thể hoạt động, lâu ngày, một số hạng mục của trạm bơm cũng dần xuống cấp.
Để khắc phục tình trạng trên, người dân xóm Cầu Mành đã nhiều lần góp của, góp công để nạo vét lòng suối, nhưng cũng chỉ được 1-2 vụ. Gia đình ông Đặng Cửu Long hiện có 7 sào ruộng cấy lúa và trồng ngô. Ruộng nằm cách trạm bơm nước chỉ khoảng 200m nhưng do công trình không phát huy hiệu quả nên nhiều năm nay, ông phải tự tìm nguồn nước để cày cấy.
Ông Long cho hay: Hồi mới xây trạm bơm tôi cũng như bà con trong xóm mừng lắm, bởi sẽ chủ động được nguồn nước tưới. Nhưng nhiều năm nay, nguồn nước này lúc có lúc không khiến việc sản xuất gặp rất nhiều khó khăn. Vào mỗi vụ cấy lúa hay xuống giống ngô, gia đình phải mang máy bơm nước loại nhỏ ra suối để bơm nước lên ruộng.
Thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cũng là thực trạng chung của nhiều hộ dân ở xóm Cầu Mành. Đang làm đất để trồng ngô, bà Trương Thị Sen thở dài: Do không chủ động được nguồn nước tưới lên tôi chỉ cấy được một vụ lúa, còn lại là trồng ngô. Để có nước tưới, gia đình phải kéo ống, lấy nước giếng khoan từ nhà ra. Tuy nhiên, việc làm này mất rất nhiều chi phí, công sức và thời gian, nhưng không còn cách nào khác. Thường xuyên thiếu nước nên năng suất lúa cũng bị ảnh hưởng không nhỏ, mỗi sào trung bình cũng chỉ đạt 1,5-2 tạ.
Xóm Cầu Mành hiện có 85 hộ dân với 383 nhân khẩu, trong đó trên 90% là đồng bào dân tộc Sán Dìu. Đây là một trong 3 xóm đặc biệt khó khăn của xã Bàn Đạt. Kinh tế của người dân trong xóm đa phần phụ thuộc vào sản xuất nông, lâm nghiệp. Trong đó lúa là cây trồng chủ lực. Việc trạm bơm Cầu Mành hoạt động không hiệu quả đã ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất của bà con nhân dân trong xóm. Trước thực trạng này, người dân đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền các cấp nhằm khắc phục tình trạng trên nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Ông Đặng Khắc Đoan, Phó Chủ tịch UBND xã Bàn Đạt cho biết: Nguyện vọng của người dân là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, theo tính toán, nguồn kinh phí sửa chữa, nâng cấp trạm bơm tương đối lớn lên xã chưa thể triển khai. Chúng tôi cũng đã đề xuất lên cấp trên để giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa bố trí được nguồn vốn. Thời gian tới, khi có nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2030, xã sẽ có văn bản trình cấp trên để đề xuất xây kè tại suối Hoan nhằm ngăn tình trạng bùn đất bồi lấp lòng suối, sửa chữa trạm bơm và đầu tư xây dựng hệ thống kênh mương nội đồng tại xóm Cầu Mành. Qua đó nhằm đảm bảo nhu cầu sản xuất của bà con nông dân.