Là một trong số 4 đơn vị của huyện Đại Từ tham gia Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) tỉnh Thái Nguyên năm 2021, Hợp tác xã (HTX) chè sạch Quang Minh, ở xóm Văn Cường 2, xã Phú Cường (Đại Từ) được Hội đồng thẩm định đánh giá cao khi có 3 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao. Phía sau kết quả ấy là sự tâm huyết, say mê với chè của chàng trai trẻ Nguyễn Quang Minh (sinh năm 1993), Giám đốc HTX.
Về quê lập nghiệp
Sinh ra và lớn lên tại vùng chè Phú Cường, trong một gia đình có tiếng trong vùng về nghề chè, từ nhỏ, Nguyễn Quang Minh đã gắn bó với cây chè. Chia sẻ với chúng tôi, anh Minh kể: Sau khi tốt nghiệp THPT, tôi đã đi nhiều nơi, làm nhiều nghề song cuộc sống cũng không mấy ổn định. Nhận thấy quê mình đất bãi mênh mông cùng suy nghĩ “không ai chăm chỉ cần cù mà khổ cả”, tôi đã quyết định trở về. Ban đầu, tôi chỉ ở nhà làm chè, phụ giúp gia đình. Nhưng rồi, chè tươi làm ra nhiều mà không có chỗ tiêu thụ, luôn bị thương lại ép giá. Không chấp nhận thiệt thòi, tôi đã xin phép bố mẹ mang chè đến các cơ sở chế biến chè lớn trong tỉnh để bán.
Được tận mắt nhìn thấy quy trình sản xuất của những hộ làm chè ngon nổi tiếng, tôi nhận ra nguyên do vì sao chè quê mình vốn ngon, sạch nhưng giá bán lại thấp. Đó là bởi kỹ thuật chế biến chưa cao, cánh chè thô, không bắt mắt, chưa xây dựng được thương hiệu vững chắc… Đây cũng chính là động lực để tôi quyết tâm thay đổi.
Việc đầu tiên mà anh Minh làm đó là đầu tư hơn 1 tỷ đồng thay thế các loại tôn đen, máy vò chè đã cũ, năng suất thấp bằng các loại máy móc chế biến hiện đại. Trong lúc người người, nhà nhà còn đang sao sấy chè bằng phương pháp thủ công để bán cho thương lái, sự đầu tư của anh Minh khiến không ít người trong vùng chê cười, cho rằng đó là “chơi ngông”.
Ban đầu, những mẻ chè sản xuất bằng tôn sao gas, tôn điện, máy vò chè mới đều không bán được vì khách hàng chê nhỏ, vụn, không giống như cánh chè lâu nay ở Làng nghề chè xóm Văn Cường 2. Dần dà, từ sự kiên trì của anh Minh, một số người đã đồng ý thưởng thức và bị thuyết phục bởi chính chất lượng chè. Chè cánh nhỏ, nước xanh, ngọt hậu, lại không hề có mùi oi khói… Vậy là từ chỗ chỉ bán cho các thương lái quanh vùng, sản phẩm chè của anh Minh dần được biết đến và đã có mặt ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước, như: Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hải Dương…
Tìm hướng đi mới cho chè Phú Cường
“Ban đầu, tôi nghĩ chè của mình ngon thì tự nhiên khách hàng sẽ tìm. Nhưng theo thời gian, tôi nhận ra đó là suy nghĩ sai lầm, bởi khách hàng hiện nay có quá nhiều lựa chọn, nếu mình không chứng minh được ưu thế của sản phẩm thì không thể hấp dẫn khách hàng, và việc kết nối từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ sẽ quyết định hiệu quả kinh tế. Để có được lượng khách hàng ổn định như hiện nay, tôi đã chủ động tiếp thị sản phẩm đến nhiều địa phương, đại lý phân phối, cửa hàng bán lẻ, rồi cả các bến xe, gara ôtô…, cứ nơi nào có nhu cầu tiêu thụ chè, tôi đều tìm đến để giới thiệu, nhờ ký gửi sản phẩm” - anh Minh nói thêm.
Đến giữa năm 2020, anh Minh quyết định thành lập HTX chè sạch Quang Minh với mong muốn liên kết người làm chè ở địa phương để xây dựng thương hiệu chè riêng. Không ngừng học hỏi và luôn coi trọng việc áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, do vậy, ngoài đầu tư máy móc, thiết bị chế biến chè, anh Minh còn cùng một số hộ dân trong vùng xây dựng vùng sản xuất chè tập trung theo tiêu chuẩn VietGAP, với quy mô 5ha. Đồng thời, đầu tư thiết kế logo, bao bì theo kiểu dáng hiện đại, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Năm qua, mặc dù tình hình dịch bệnh ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, vận chuyển hàng hóa, song HTX vẫn đạt doanh thu khoảng 7 tỷ đồng và tạo việc làm ổn định cho 6 lao động chính với mức thu nhập từ 7-8 triệu đồng/người/tháng. Ngoài ra, HTX cũng đang cung cấp vật tư phân bón và bao tiêu sản phẩm cho các hộ làm chè trong vùng với tổng diện tích hơn 30ha.
Với nhiều sản phẩm đa dạng từ bình dân đến cao cấp, năm 2021, anh Nguyễn Quang Minh đã đem sản phẩm chè của HTX tham dự Chương trình OCOP của tỉnh và được đánh giá cao khi 3 sản phẩm: Phú Ông trà, Phú Minh trà và Phú Hòa trà được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao. Đây là cơ hội để HTX có thêm điều kiện thuận lợi trong tiếp cận thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu.
Trao đổi với chúng tôi, ông Triệu Hồ Quang, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đại Từ đánh giá: Cùng với gần 30 HTX sản xuất, chế biến chè trên địa bàn, HTX chè sạch Quang Minh đang từng bước khẳng định chất lượng và thương hiệu trên thị trường. Đây cũng là hướng đi mà chúng tôi luôn khuyến khích các đơn vị thực hiện nhằm phát triển và nâng cao giá trị sản phẩm chè, góp phần mang hương chè Đại Từ bay xa…
