Nguồn nước đóng vai trò rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, có tác động trực tiếp tới sự sinh trưởng, phát triển cũng như năng suất, chất lượng của cây trồng. Chính vì vây, việc triển khai các giải pháp nhằm đảm bảo đầy đủ nguồn nước tưới lâu dài cho sản xuất đã được ngành Nông nghiệp và các địa phương chú trọng ngay từ đầu năm.
Vụ Xuân năm nay, toàn huyện Phú Bình phấn đấu gieo trồng 8.134ha cây trồng, trong đó, diện tích gieo cấy lúa là 4.740 ha. Là một trong những địa phương có diện tích sản xuất nông nghiệp lớn của tỉnh, để đáp ứng các nhu cầu về nước tưới tiêu phục vụ sản xuất, huyện Phú Bình tập trung triển khai nhiều biện pháp.
Theo ông Nguyễn Văn Tú, Phó phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phú Bình: Huyện đang quản lý trên 617km kênh mương, 48 hồ chứa, 54 đập, 38 trạm bơm. Trong năm 2021, UBND huyện đã đầu tư 14 tỷ đồng để cải tạo 14 công trình kênh mương, góp phần cứng hóa trên 50% kênh dẫn nước trên địa bàn. Từ đầu năm nay, chúng tôi đã kiểm tra thực trạng nước tưới và chất lượng các công trình thủy lợi. Kết quả, các hồ đập lớn trữ nước đủ; những hồ đập vừa nhỏ tại các xã Tân Đức, Tân Hòa, Bảo Lý, mực nước trong hồ chỉ bằng 70-75% mực nước thiết kế; tại các hồ đập của xã Tân Thành, Tân Khánh, Tân Kim, Bàn Đạt mực nước chỉ còn 65% so với thiết kế…
Xác định việc cung cấp nước tưới cho gieo trồng sẽ gặp khó khăn, huyện Phú Bình đã đưa ra những giải pháp chống hạn trong vụ đông xuân, như: Phối hợp với các đơn vị quản lý thủy nông trên địa bàn huyện (Trạm khai thác thủy lợi, Xí nghiệp khai thác công trình thủy lợi Phú Bình) cùng UBND các xã, thị trấn bố trí nhân lực thực hiện thăm đồng thường xuyên, cập nhật tiến độ đổ ải; chủ động phương tiện, sẵn sàng khắc phục tình trạng thiếu nước cục bộ xảy ra; lên lịch tưới luân phiên cho các cấp kênh trong hệ thống tưới và tuyên truyền công khai, rộng rãi lịch tưới để người dân biết và thực hiện; triệt để sử dụng nước tiết kiệm, dùng đến đâu tháo đến đó, tránh rò rỉ, lãng phí; tuyên truyền tới người dân chủ động sử dụng nước tiết kiệm, hợp lý, có phương án phòng, chống hạn khi gieo trồng, chăm sóc cây; tập trung tu bổ, nạo vét kênh mương và các công trình lấy nước, khơi thông dòng chảy, tận dụng dòng chảy kiệt…
Còn tại huyện Đồng Hỷ, vụ xuân năm nay, toàn huyện phấn đấu gieo cấy 2.250ha lúa (chủ yếu là các giống TH3-5, TH3-7; B-TE1, Thiên ưu 8, Hương thuần 8…), sản lượng đạt 12.300 tấn. Ông Nguyễn Xuân Quang, Phó phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho biết: Phòng đã chỉ đạo các địa phương yêu cầu người dân chủ động gieo trồng phù hợp với khả năng nguồn nước tại khu vực, tránh gieo trồng ở vùng không đảm bảo chủ động về nguồn nước. Đồng thời, huy động các đơn vị, người dân tăng cường nạo vét cửa lấy nước tại các trạm bơm; bố trí lực lượng trực 24/24 giờ tại các trạm bơm; lên lịch đổ ải cụ thể, đảm bảo mục tiêu cấp nước hiệu quả, tiết kiệm, đáp ứng tốt việc đổ ải vụ xuân đúng khung thời vụ…
Cùng với 2 địa phương trên, việc chuẩn bị nguồn nước tưới đảm bảo cho sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng được ngành Nông nghiệp và các địa phương khác trong tỉnh tập trung triển khai. Vụ xuân năm nay, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy 28.100ha, phấn đấu sản lượng đạt 157.000 tấn. Theo thông lệ, từ tháng 11-12 hằng năm, Sở Nông nghiệp và PTNT đã có văn bản đề nghị, hướng dẫn các huyện, thành, thị xây dựng kế hoạch điều tiết nước đảm bảo phục vụ sản xuất nông nghiệp; rà soát diện tích không chủ động được nước tưới, kịp thời hướng dẫn nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp đối với khu vực có nguy cơ bị hạn; tăng cường quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi theo quy định, không để xảy ra tình trạng vi phạm trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi...
Đối với Công ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Thái Nguyên, đơn vị đang được tỉnh giao quản lý 197 công trình thủy lợi, ông Nguyễn Xuân Thiêm, Trưởng phòng Quản lý nước và công trình, cho hay: Hiện công tác vận hành các công trình thủy lợi được chúng tôi thực hiện theo đúng quy trình. Chúng tôi thường xuyên cập nhật tình hình trữ nước tại các hồ, đập, cập nhật mực nước tại các hồ chứa lên trang web http://www.thuyloivietnam.vn để thuận tiện cho công tác vận hành, điều tiết tại cơ sở; đồng thời chủ động phối hợp với các địa phương điều tiết, tích trữ nước đảm bảo phục vụ sản xuất nông nghiệp ổn định.