Khó thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong thu hút đầu tư nhưng đến nay, số lượng doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh vẫn còn rất khiêm tốn. Thực tế này đòi hỏi tỉnh cần có thêm các chính sách đặc thù để thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư vào sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tạo ra nguồn nông sản chất lượng cao phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh và xuất khẩu.

Công ty cổ phần chè Hà Thái là một trong những doanh nghiệp tích cực đầu tư vào nông nghiệp ở Thái Nguyên, sản phẩm của Công ty đã có mặt ở nhiều thị trường trong nước.

Còn nhiều rào cản

Thái Nguyên có nhiều tiềm năng để phát triển nông nghiệp khi tỷ lệ dân cư ở khu vực nông thôn chiếm trên 60%. Đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn không chỉ bảo đảm sự phát triển ổn định phần đa dân số mà còn khai thác được tiềm năng sẵn có của địa phương. Đặc biệt, thị trường tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp thuận lợi vì tiếp giáp với các thị trường tiêu thụ lớn, gồm các tỉnh, thành phố thuộc đồng bằng sông Hồng, thủ đô Hà Nội…

Mặc dù vậy, hiện nay, trong số hơn 10 nghìn doanh nghiệp (DN) đang hoạt động trên địa bàn tỉnh thì chỉ có khoảng 2% DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Đây hầu hết là các DN, hợp tác xã (HTX) hoạt động với quy mô nhỏ, chưa có DN lớn đầu tư vào lĩnh vực này.

Theo chia sẻ của đại diện một số DN trong tỉnh, khó khăn lớn nhất trong việc thu hút đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn chính là tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ trên địa bàn. Theo bà Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty cổ phần chè Hà Thái, hiện nay, để có được diện tích lớn đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ… không dễ.

Việc khó khăn về quỹ đất chính là một trong những rào cản của DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Nhất là khi tốc độ đô thị hóa ở Thái Nguyên cao, đặc biệt là những địa phương có tiềm năng như TP. Thái Nguyên, Sông Công, Phổ Yên, việc thuê đất sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, chế biến nông sản của Trung ương nói chung, Thái Nguyên nói riêng chưa thật sự đủ mạnh. Đó là chưa kể, khi đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp có thể sẽ gặp nhiều rủi ro. Nhất là dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi hoặc sự liên kết giữa DN và nông dân chưa thật sự chặt chẽ khiến chất lượng sản phẩm không đáp ứng được các tiêu chuẩn nên không được đơn vị thu mua chấp nhận…

Mặc dù Nhà nước, tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ, thúc đẩy DN đầu tư vào lĩnh vực này nhưng cũng giống như nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, việc tiếp cận chính sách trong thực tế tại Thái Nguyên khá là khó khăn như giá thuê đất; quy hoạch vùng sản xuất khó có thể ổn định gây trở ngại cho DN khi xây dựng vùng nguyên liệu tập trung. Hơn nữa, khả năng tiếp cận nguồn vốn của DN khi đầu tư vào nông nghiệp cũng gặp khó bởi các ngân hàng thương mại đòi hỏi không ít thủ tục khắt khe, nhất là tài sản thế chấp...

Nên có một chính sách đồng bộ

Thu hút DN đầu tư vào nông nghiệp được xem là giải pháp trọng tâm để ngành Nông nghiệp phát triển bền vững. Do đó, để có các DN lớn đồng hành, dẫn dắt và thúc đẩy hoạt động kinh tế nông nghiệp, cũng như các tỉnh, thành phố trong cả nước, Thái Nguyên vẫn cần có chính sách nhất quán, hài hòa, đồng bộ về quy hoạch nông nghiệp và có định hướng phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Văn Ngữ, Giám đốc HTX chăn nuôi xanh, ở phường Lương Sơn (TP. Sông Công): Tỉnh nên có thêm cơ chế về tín dụng, đào tạo nguồn nhân lực cho các DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giải quyết việc làm cho lao động địa phương.

Tại buổi đối thoại với các DN, HTX trên địa bàn tỉnh mới đây, ông Phạm Văn Sỹ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cũng rất trăn trở khi các DN lớn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh còn khiêm tốn.

Ông Phạm Văn Sỹ: Để thu hút được các DN đầu tư vào lĩnh vực này, thời gian tới, ngành tiếp tục tham mưu với tỉnh có những chính sách về phát triển nông nghiệp hàng hóa, nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ gắn với chế biến, tiêu thụ nông sản. Đồng thời, nhân rộng việc quy hoạch vùng sản xuất, tạo vùng nguyên liệu thu hút DN vào đầu tư…

Cùng với những giải pháp nêu trên, các cấp, ngành chức năng trong tỉnh kịp thời tham mưu với tỉnh tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho DN trong quá trình tích tụ ruộng đất; rà soát, hoàn thiện các chính sách ưu đãi về đất đai để khuyến khích DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn cũng là những phần việc quan trọng trong thời gian tới…

Ông Phạm Văn Quang, Chủ tịch Hiệp hội DN TP. Thái Nguyên, cho rằng: Việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng; nâng cao trình độ sản xuất của nông dân, chất lượng nông sản, tạo sức cạnh tranh trên thị trường cũng cần được xem trọng. Từ đó, góp phần thu hút các DN lớn mạnh dạn đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn ở Thái Nguyên.