Kinh tế rừng mở hướng thoát nghèo bền vững

Từ những đồi nương kém hiệu quả, Bản Cuôn 2, xã Chợ Đồn, tỉnh Thái Nguyên đang từng bước vươn lên nhờ phát triển kinh tế rừng. Với sự hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, những cánh rừng quế, rừng mỡ không chỉ phủ xanh đất đồi mà còn mở ra hướng thoát nghèo bền vững cho người dân ở đây.

Phụ nữ thôn Bản Cuôn 2 làm việc tại xưởng chế biến quế của gia đình chị Đặng Thị Mơ, góp phần tạo việc làm và nâng cao thu nhập.

Bước vào xưởng chế biến của chị Đặng Thị Mơ, chúng tôi bị cuốn vào không khí tấp nập. Tiếng máy cắt rền vang, đôi tay thợ lành nghề cạo từng lớp vỏ, mùi tinh dầu quế tỏa khắp không gian. Chị Đặng Thị Mơ, cho biết: Mỗi năm gia đình tôi khai thác được hai đợt quế, mỗi đợt trên 100 tấn quế tươi. Gia đình thường thuê 10 công nhân thời vụ, làm việc 5 tháng trong năm, với mức tiền công 230.000 đồng/người/ngày.

Nhớ lại những năm tháng khó khăn, chị Đặng Thị Mơ, chia sẻ: Trước đây nhà tôi thuộc diện hộ nghèo, không biết làm gì để thoát khỏi cảnh túng quẫn. Bước ngoặt đến khi Bí thư chi bộ thôn và Hội LHPN tuyên truyền về chương trình cho vay ưu đãi để trồng rừng. Gia đình tôi thử với khoản vay đầu tiên chỉ có 8 triệu đồng để trồng cây mỡ trên đất đồi của gia đình. Những năm cây còn nhỏ, tôi trồng xen với sắn, gừng. Vừa làm cỏ cho cây, vừa có thu nhập trang trải cuộc sống.

Sử dụng vốn đúng mục đích và hoàn trả đúng hạn, sau đó gia đình chị Mơ tiếp tục vay 30 triệu, rồi 100 triệu đồng để mở rộng diện tích rừng, chuyển từ cây mỡ sang trồng cây quế. Đến năm 2018, khi rừng bắt đầu cho thu hoạch, gia đình đã trả hết nợ và thoát nghèo. Năm 2023, khi cây quế lần đầu cho khai thác, gia đình chị thu về hơn 300 triệu đồng, xây được ngôi nhà mới khang trang.

Câu chuyện của gia đình chị Đặng Thị Mơ không phải cá biệt ở Bản Cuôn 2. Anh Hoàng Tiến Trung, một hộ vừa thoát nghèo năm 2025, đón chúng tôi trong ngôi nhà nhỏ ấm cúng. Chiếc ti vi, tủ lạnh mới mua cho các con là thành quả sau nhiều năm nỗ lực. Anh Trung cho biết, năm 2018, gia đình anh được vay 35 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để trồng rừng. Sau khi hoàn trả đầy đủ các khoản vay đến hạn, gia đình tiếp tục được vay hơn 100 triệu đồng để mở rộng diện tích rừng. Kinh tế ổn định nên anh Trung đã mua xe tải nhỏ để chở thuê nông sản cho bà con địa phương.

Từ nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư trồng rừng, mua thêm tư liệu sản xuất, gia đình anh Hoàng Tiến Trung đã vươn lên thoát nghèo.

Bên cạnh đó, gia đình anh Trung còn được hỗ trợ vay ưu đãi 40 triệu đồng để sửa chữa nhà ở. Đến nay gia đình anh đã ổn định chỗ ở, trả hết nợ vay và từng bước nâng cao đời sống. "Niềm vui nhất là không còn nằm trong danh sách hộ nghèo nữa" - anh Trung, chia sẻ.

Anh Triệu Tài Dương, Bí thư Chi bộ thôn, cho biết: Bản Cuôn 2 có tổng diện tích rừng sản xuất khoảng 130ha. Đồng bào Dao Đỏ nơi đây từ xưa sống bằng nghề phát rừng làm nương rẫy, nhưng nương rẫy ít dần, năng suất thấp, nghèo đói cứ đeo bám. Nhờ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, người dân Bản Cuôn 2 được tiếp cận đồng bộ các chính sách hỗ trợ phát triển sinh kế.

Bên cạnh việc vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, bà con còn được cán bộ khuyến nông, khuyến lâm hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và khai thác rừng phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng địa phương. Từ đó, những diện tích đồi nương kém hiệu quả từng bước được chuyển đổi sang rừng sản xuất, mang lại thu nhập ổn định và góp phần giảm nghèo bền vững.

Chị Hoàng Thị Mai, Tổ trưởng Tổ Tiết kiệm và Vay vốn thôn Bản Cuôn 2, cho biết, Tổ hiện quản lý 3,8 tỷ đồng dư nợ, không phát sinh nợ quá hạn, nợ xấu. Các hộ vay đều sử dụng vốn đúng mục đích, thực hiện trả lãi, hoàn vốn đúng hạn. Từ nguồn vốn ưu đãi này, nhiều hộ đã cải thiện đời sống, xóa nhà tạm, mua sắm phương tiện sinh hoạt thiết yếu và tạo điều kiện cho con em yên tâm học tập.

Năm 2025, Bản Cuôn 2 có thêm 1 hộ thoát nghèo, 1 hộ thoát cận nghèo, chỉ còn 2 hộ nghèo trên tổng số 78 hộ dân. Từ những đồi nương nghèo khó ngày nào, giờ đây Bản Cuôn 2 đã được phủ xanh bởi rừng quế, rừng mỡ. Những cánh rừng ấy là minh chứng sinh động cho hiệu quả của các chủ trương, chính sách nói chung, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nói riêng, khẳng định hướng đi đúng đắn trong phát triển kinh tế rừng gắn với giảm nghèo bền vững ở vùng cao Thái Nguyên.