Những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động. Việc này không chỉ thể hiện sự chấp hành nghiêm pháp luật bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp mà còn giúp ngành Tài nguyên và Môi trường của tỉnh dễ dàng trong việc quản lý, kiểm tra, giám sát.
Công ty CP Đầu tư Phát triển Yên Bình, Khu đô thị Dịch vụ công nghiệp Yên Bình, phường Đồng Tiến (T.X Phổ Yên) là một trong những đơn vị trên địa bàn tỉnh sớm lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động (lắp đặt và đưa vào hoạt động từ tháng 7-2014). Hiện, đơn vị đang xử lý nước thải cho 5 doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Yên Bình, với lượng xả thải 35.000m3/ngày.
Ông Đinh Thế Trung, Phó Ban Quản lý Dịch vụ và Tiện ích Công ty CP Đầu tư Phát triển Yên Bình cho biết: Công ty chúng tôi làm dịch vụ nên sớm quan tâm đầu tư hệ thống quan trắc môi trường tự động. Hệ thống này gồm các thiết bị để đo 6 thông số trong chất thải, gồm: pH, nhiệt độ, COD, TSS, lưu lượng, Amoni. Các thông số này được truyền và lưu trữ tới 2 địa chỉ là máy tính giám sát của Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường và Sở Tài Nguyên và Môi trường.
Ngoài Công ty CP Đầu tư Phát triển Yên Bình, hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã có nhiều doanh nghiệp, đơn vị sản xuất kinh doanh đã đầu tư lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động. Theo số liệu thống kê, hiện nay, đã có 25 trạm quan trắc tự động của 9 doanh nghiệp được lắp đặt, trong đó, 23 trạm đã truyền dữ liệu về Sở Tài Nguyên và Môi trường, 2 trạm đang trong quá trình hoàn thiện lắp đặt. Các trạm này đang hoạt động ổn định.
Bà Trần Thị Minh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Quan trắc và Môi trường cho biết: Quá trình lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tại các đơn vị, doanh nghiệp có sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan chuyên môn, khi đủ điều kiện (về vị trí lắp đặt, kết quả phân tích...) mới đưa vào sử dụng và kết nối truyền dữ liệu về đơn vị quản lý. Do đó, kết quả phân tích nguồn thải truyền về từ các doanh nghiệp tương đối chính xác. Dữ liệu này được truyền về Sở Tài Nguyên và Môi trường và Trung tâm Quan trắc 24/24h, cứ 5 phút dữ liệu lại được cập nhật mới một lần. Dựa trên số liệu này, cán bộ của Trung tâm và Sở theo dõi, biết được chất lượng chất thải của các doanh nghiệp có đảm bảo hay không.
Để thực hiện tốt công tác quản lý môi trường, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã đầu tư xây dựng hệ thống tiếp nhận đường truyền dữ liệu từ các trạm quan trắc của các doanh nghiệp. Đáng chú ý là các thông tin về môi trường sau khi truyền về trung tâm điều hành sẽ được chuyển đến điện thoại di động của lãnh đạo các cơ quan quản lý để tiện truy cập, chỉ đạo và điều hành.
Ông Phùng Ngọc Mạnh, Trường phòng Kiểm soát ô nhiễm, Chi Cục Bảo vệ Môi trường cho biết: Việc lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động có nhiều tiện ích đối với cả doanh nghiệp và đơn vị quản lý. Cụ thể, doanh nghiệp có thể “chứng minh” được nguồn thải ra môi trường đang ở mức độ cho phép. Qua đây, các doanh nghiệp sẽ nâng cao ý thức, trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường. Còn đối với các nhà quản lý, có thể theo dõi, truy xuất dữ liệu xem nguồn thải có ảnh hưởng đến môi trường hay không để nhắc nhở doanh nghiệp có sự điều chỉnh nguồn thải hợp lý, theo đúng quy định. Đây cũng chính là lí do mà các doanh nghiệp phải thường xuyên duy tu, sửa chữa hệ thống máy móc quan trắc theo quy định để đảm bảo sai số dữ liệu luôn ở mức độ thấp nhất.
Ngoài việc theo dõi trên hệ thống quan trắc tự động, ngành Tài nguyên và Môi trường yêu cầu các đơn vị, doanh nghiệp có báo cáo bằng văn bản theo định kỳ (từ 1 đến 3 tháng/lần tùy vào lĩnh vực sản xuất của mỗi doanh nghiệp) về công tác bảo vệ môi trường. Ngoài ra, Sở Tài Nguyên và Môi trường cũng tổ chức kiểm tra (theo kế hoạch hoặc đột xuất) khi cần thiết. Ông Phùng Ngọc Mạnh, Trường phòng Kiểm soát ô nhiễm, Chi cục Bảo vệ Môi trường cho biết thêm: Theo quy định, đến hết năm 2020, các doanh nghiệp có nguồn xả thải lớn bắt buộc phải lắp đặt quan trắc môi trường tự động. Tuy nhiên, hiện mới có 9/28 doanh nghiệp lắp đặt (còn thiếu 38 trạm). Đây được xem là khó khăn trong công tác quản lý đối với ngành Tài nguyên và Môi trường hiện nay. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đôn đốc các đơn vị còn lại hoàn thiện lắp đặt hệ thống quan trắc, trường hợp, đơn vị nào không chấp hành sẽ bị xử lý theo quy định.